مدیریت خطر سوانح رانندگی

در ۳۰ کشور عضو سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه, برنامه ریزی شده است که تعداد وسایل نقلیه موتوری بین سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ با ۶۲درصد افزایش به تعداد ۷۰۵ میلیون وسیله نقلیه برسد

در معرض خطر قرار گرفتن به این معنی است که با تراکم و حجم بالای ترافیک و ترکیبات متعدد ترافیک راه مواجه باشیم. بدون اقدامات ایمنی راه، با افزایش حجم ترافیک، تمامی کاربران راه در معرض خطرهای بزرگ تری قرار می‌گیرند. به ویژه زمانی که انواع مختلفی از وسایل نقلیه موتوری با سرعتهای بالا حرکت می‌کنند و راه با سایر کاربران راه مثل عابرین پیاده و دوچرخه‌سواران تقسیم می‌شود.

در ۳۰ کشور عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه، برنامه‌ریزی شده است که تعداد وسایل نقلیه موتوری بین سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ با ۶۲درصد افزایش به تعداد ۷۰۵ میلیون وسیله نقلیه برسد.

در چین، از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۲ تعداد وسایل نقلیه موتوری به بیش از ۵۵ میلیون رسید. در تایلند این رقم بین سالهای ۱۹۸۷ و ۱۹۹۷ افزایشی به میزان ۴ برابر را نشان می‌دهد که تعداد وسایل نقلیه را از ۹/۴ میلیون تا ۷/۱۷ میلیون رسانده است. با وجود رشد سریع تعداد وسایل نقلیه در چین و در سایر کشورهای کم درآمد و متوسط درآمد، انتظار نمی‌رود تا ۲۵ سال آینده بیشتر خانواده‌ها در این کشورها وسیله نقلیه شخصی داشته باشند. با این وجود عابرین پیاده، دوچرخه‌سواران، موتورسواران و مسافران وسایل حمل و نقل عمومی بیشتر در معرض خطر وسایل نقلیه ۴ چرخ موتوری قرار دارند.

مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که در مقایسه با کشورهای دیگر، کشورهای آسیایی بیشترین رشد را در تعداد وسایل موتوری در آینده تجربه خواهند کرد و پیش‌بینی می‌شود بیشتر این رشد جهت ساختن وسایل نقلیه دوچرخ موتوری و سه چرخ مانند ربکشاهای موتوری باشد. برای مثال می‌توان به ویتنام اشاره کرد که ۹۵درصد از تمام وسایل نقلیه موتوری، وسایل دوچرخ و سه چرخ موتوری است. تعداد موتورسیکلت‌ها در ویتنام در سال ۲۰۰۱، ۲۹درصد رشد داشته است که این افزایش باعث افزایش ۳۷درصد در تعداد کشته‌شدگان تصادفات در راهها بوده است.

در کشورهای کم‌درآمد و متوسط درآمد، استفاده از اتوبوس و کامیون برای حمل و نقل بسیار معمول است که احتمال خطر را هم برای سرنشینان وسایل نقلیه و هم برای سایرین افزایش می‌دهد. در دهلی در حدود ۳/۲ تصادفات مربوط به کاربران آسیب‌پذیر می‌شود که ۷۵درصد از کل تلفات ترافیکی راه را شامل می‌شود.

کاهش در معرض ترافیک بودن

حذف نیاز و تقاضای مردم برای سفر غیرممکن است، اما می‌توان جهت کاهش خطر و افزایش ایمنی راه تمهیداتی اندیشید تا از این طریق مردم کمتر در معرض خطر واقع شوند.

ارزیابی ایمنی قبل از هر اقدام

طرح‌ها و پروژه‌های پیشنهادی معمولا از لحاظ ایمنی ارزیابی می‌شوند، اما غالبا در خصوص تاثیرات این پروژه‌ها و طرح‌ها به روی ایمنی کل سیستم راه، ارزیابی مناسبی صورت نمی‌گیرد. ولی در برخی از کشورها مثل هلند بطور پراکنده مواردی انجام شده است.

ارتقای الگوهای مفید برای کاربری زمین

یک الگوی اجتماعی کاربری زمین، در تعداد مسافرتها، طول سفرهای انجام شده و انتخاب مسیر و مدل سفر کاملا موثر است. در طرح‌هایی که به طور هوشمندانه توسعه یافته‌اند، ترکیب مطلوب و تلفیق بهتر بین کاربران متفاوت راه ایجاد شده است به طوری که مکان‌هایی که مردم در آنجا زندگی می‌کنند، کار می‌کنند، به مدرسه می‌روند، مراکز خرید و گردشگاه‌ها و تفرجگاه‌ها همه در کنار یکدیگر قرار دارند تا آنها ترجیح دهند از دوچرخه و یا وسایل نقلیه عمومی به جای وسایل نقلیه شخصی استفاده نمایند.

ایجاد راه‌های کوتاه‌تر و ایمن‌تر

معمولا عابرین پیاده و دوچرخه‌سواران، مسیرهای کوتاه‌تر و راحت‌تر را انتخاب می‌کنند، حتی اگر این مسیرها ایمنی کمتری داشته باشند. بررسی‌ها و مطالعات انجام شده در مکزیک، برزیل و اوگاندا نشان می‌دهد عابرین پیاده عبور از مسیرهای خطرناک را به رد شدن از پل‌های عابرین پیاده ترجیح می‌دهند.

یک سیستم ترافیک راه باید این اطمینان را بدهد که راه‌ها در عین کوتاه‌تر بودن، ایمن‌تر هم هستند. تا آنجا که ممکن است باید مسیرهای تردد و عبور و مرور وسایل نقلیه موتوری در جاهایی که تردد عابرین پیاده و دوچرخه‌سواران زیاد است، جدا شود. همچنین ترافیک محلی نیز باید از لحاظ سرعت و تامین ایمنی عابرین پیاده و دوچرخه‌سواران کنترل شود.

انصراف انجام سفرهای غیرضروری

انجام اقدامات لازم برای کاهش تعداد وسایل نقلیه موتوری به ویژه در مناطقی که کاربران آسیب‌پذیر راه در آنجا زیاد تردد می‌کنند، می‌تواند احتمال بروز صدمات و خسارات را کاهش دهد. در این رابطه برخی اقدامات از قبیل: سیاست‌های عدم استفاده از وسایل نقلیه شخصی، ممنوع کردن آنها از ورود به مراکز شهر، و یا محل‌ها و مناطق دانشگاهی، الزامی کردن مجوزهای خاص، در نظر گرفتن مبالغ نقدی به عنوان حق ورود، ممنوع کردن پارک، ممنوع کردن بارگیری کامیون‌ها و کالسکه‌های توریستی در مناطق و نواحی مرکزی طی ساعات خاص می‌توانند بسیار موثر باشند. تشویق مردم برای استفاده از ارتباطات تلفنی و مخابراتی و یا ارتباطات الکترونیکی نیز در کاهش میزان تردد وسایل نقلیه موثر است.