دوشنبه, ۲۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 13 May, 2024
مجله ویستا

بر و بومش آباد باد


بر و بومش آباد باد

مازندران با ظرفیت های فراوان در حوزه های مختلف اقتصادی می تواند پیش قراول تولید ملی باشد

مازندران با ظرفیت های فراوان در حوزه های مختلف اقتصادی می تواند پیش قراول تولید ملی باشد.

استان مازندارن با وسعتی معادل ۲۳۸ هزار کیلومتر مربع، حدود ۵/۱ درصد از مساحت کشور را دربردارد. جمعیت ۳ میلیون نفری این استان به دو بخش ۵۵ درصد شهر نشین و ۴۵ درصد روستا نشین تقسیم شده است. این استان از لحاظ جاذبه های گردشگری و جذب توریست رتبه یک کشور را در اختیار دارد و از جنگل، کوه و دریا سود بسزایی می برد.

مازندران بلندترین (دماوند کوه) و پست ترین (دریای مازندران) نقاط ایران را در خود جای داده است.

این استان یکی از پرجمعیت ترین مناطق از لحاظ تراکم جمعیتی و یکی از غنی ترین آنها از لحاظ منابع گوناگون زیرزمینی است. دسترسی به زیرساخت های مناسب ارتباطی، به همراه تسهیلات ویژه زیربنایی آب و برق و گاز همراه با شرایط آب و هوایی معتدل، اراضی بسیار حاصلخیز، طبیعت گوناگون و مفرح ساحلی، دشتی، جنگلی و کوهستانی مساعد برای توسعه صنعت گردشگری و دسترسی به بازارهای هدف داخلی و خارجی، امکان توسعه سریع را در قالب بخش های محوری گردشگری، کشاورزی، صنعتی و تجاری فراهم آورده است. همچنین حضور بیشترین نسبت تحصیلکردگان دانشگاهی در این استان در مقایسه با سایر استان های کشور، شرایط مناسبی را برای گسترش سرمایه گذاری های داخلی و خارجی فراهم آورده است.

● پایه های اقتصادی

اقتصاد استان مازندران بیشتر بر پایه کشاورزی، دامداری، باغداری، زنبورداری، صیادی و صنایع دستی استوار است. این استان به علت دارا بودن زمین های حاصلخیز از قطب های مهم کشاورزی در کشور به شمار می آید. محصولات مهم کشاورزی در این استان شامل محصولات علوفه ای، محصولات جالیزی، سبزیجات، انواع میوه ها و مرکبات و محصولات زراعی (گندم، برنج، ذرت، کلزا و غیره) می گردند. سطح زیر کشت زراعی استان بالغ بر ۴۷۰ هزار هکتار بوده که حدود ۲۱۰ هزار هکتار (۴۵ درصد) آن به کشت برنج اختصاص دارد. به عبارت بهتر حدود ۴۲ درصد از کل برنج کشور در این استان تولید می شود. این استان همچنین در مورد سایر محصولات - از جمله دانه های روغنی - از تولیدات چشمگیری برخوردار است و در تولید کلزا مقام نخست را در کشور دارد.

● دغدغه های تولید

علیرغم این که تولید محصول برنج در استان مازندران از مزیت نسبی مناسبی برخوردار است، اما به علت انواع ریسک های تولیدی و هزینه فرصت بالای زمین در استان و همچنین واردات بی رویه، زارعین ترجیح داده اند زمین زراعی خود را به کشت محصولات باغی - که سود خالص بیشتری دارند - اختصاص دهند و گاهی بسیاری از این زمین ها کاربری مسکونی و ویلایی یافته اند. در این راستا با توجه به اهمیت تولید برنج در کشور، تأمین امنیت خوراک جامعه و حمایت از کشاورزان، اجرای سیاست هایی جهت جلوگیری از تغییر کاربری زمین های کشاورزی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.

● فروش به اغیار

کالاهای صادراتی مازندران عبارت اند از: انواع مرکبات، برنج، پنبه، سویا، روغن نباتی، فرآورده های شیلاتی، خشکبار، بیسکویت، کمپوت، رب گوجه فرنگی، صنایع دستی مثل گلیم و جاجیم، صنایع چوبی (مانند مبلمان)، صابون رخت شویی، آلفا سلولز یا لایه های جذب رطوبت، انواع قالب و قطعه، اکسید روی، خدمات فنی و مهندسی، انواع چراغ های روشنایی، مواد معدنی و مصالح ساختمانی.

همچنین استان مازندران در تولید ادوات و صادرات ماشین آلات کشاورزی از پتانسیل بالایی برخوردار است. رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران مرتضی هاشم پور گفته است، با توجه به این که بازارهای هدف استان (کشورهای آسیای میانه و بازار عراق و آفریقا) خواستار این محصولات اند، برنامه ریزی مناسب برای صادرات این محصولات و شناسایی بازار انجام شده است که دستاورد آن صادرات بیش از ۱۶۸ هزار دلار انواع ادوات و ماشین آلات کشاورزی به کشورهای منطقه CIS و کشورهای آفریقایی نظیر تانزانیا بوده است.

● سیمان، نماد صنعت استان

به طور کلی وضعیت صنعتی در استان در حال پیشرفت است. در این خصوص معاون توسعه تجارت خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران مهدی گلچوب از رشد ۴۳ درصدی صادرات سیمان مازندران طی پنج ماهه سال ۹۱ خبر داده است. صادرات سیمان در پنج ماهه نخست سال ۹۰ رقمی معادل ۳۵ میلیون دلار بوده که علاوه بر تحقق این رقم در پنج ماهه ۹۱، حدود ۱۵ میلیون دلار افزایش یافته و به رقم ۵۰ میلیون دلار رسیده است. از لحاظ وزنی صادرات سیمان در پنج ماهه سال ۹۱ نسبت به مدت مشابه سال ۹۰ بیش از ۳۴ درصد رشد داشته است، به طوری که از رقم ۶۲۲ هزار تن به ۸۳۴ هزار تن افزایش یافته است.

● صیاد و ماهی گیر

یکی از منابع مهم درآمد مردم مازندران صید انواع ماهی است. در سال گذشته حدود ۴ هزار و ۵۹۴ تن محصولات شیلاتی به ارزش اقتصادی ۱۳ میلیون و ۷۹۸ هزار دلار از استان مازندران به خارج از کشور صادر شده است. مدیر کل شیلات مازندران بیان کرده، شیلات با ایجاد مراکز تکثیر و بازسازی ذخایر از ابتدای فعالیت آن تاکنون بیش از یک میلیارد و ۳۵۰ میلیون قطعه بچه ماهی سفید تولید و به رودخانه های منتهی به دریای خزر رهاسازی کرده است. حسن حبیب نژاد اذعان داشته است: استان مازندران یکی از قطب های مهم تولید آبزیان پرورشی گرم آبی در کشور است که با تولید ۳۹ هزار تن در سال ۹۰ - یعنی ۲۶ درصد تولید کشوری - مقام اول تولید ماهیان گرم آبی را در اختیار دارد. همچنین این استان در زمینه پرورش ماهیان سرد آبی مقام دوم کشور را به خود اختصاص داده است. به دلیل جایگاه مهم شیلات استان مازندران در مجموعه فعالیت های شیلاتی کشور، توسعه و گسترش سطح تولید ماهیان خاویاری، زینتی و استخوانی با روش های روزآمد در این استان می تواند ما را در تولید سایر محصولات شیلاتی موفق نماید.

● هدایای زمینی

استان مازندران بیشترین منابع فلورین و پوکه معدنی را در کشور در اختیار دارد و از نظر میزان منابع زغال سنگ جزو سه استان برتر کشور محسوب می گردد. وجود پتانسیل گسترده سیلیس در استان می تواند رتبه های بالایی را برای استان از نظر منابع این ماده به ارمغان آورد. به گفته معاون امور معادن وزارت صنعت وجیه الله جعفری از ۵ هزار و ۷۰۰ معدن موجود در کشور ۲۰۳ معدن در استان مازندران وجود دارند که از این تعداد ۱۱۰ معدن فعال اند.

با جمع بندی این مطالب به این نکته می رسیم که استان مازندران دریایی از امکانات را در اختیار دارد و می تواند با کمک و حمایت مسؤولین در راستای افزایش سرمایه گذاری های داخلی و خارجی به شکوفایی هرچه بیشتر نایل آید.