یادداشتی بر نمایش"دن کیشوت" به کارگردانی یرژی زون از لهستان

نمایش خیابانی"دن کیشوت" دومین اجرای گروه لهستانی به کارگردانی یرژی زون بود که با دو نوبت اجرا در پارکینگ تالار وحدت تعداد بسیار زیادی از مخاطبان جشنواره را به این محل کشاند …

نمایش خیابانی"دن کیشوت" دومین اجرای گروه لهستانی به کارگردانی یرژی زون بود که با دو نوبت اجرا در پارکینگ تالار وحدت تعداد بسیار زیادی از مخاطبان جشنواره را به این محل کشاند و با اجرایی پر سر و صدا و با ابزارهای بزرگ و داربست‌های عظیم‌اش توانست توجه بیشتر این مخاطبان را به خود جلب کند.

یکی از مهمترین ویژگی‌های"دن کیشوت" که این نمایش را به ویژه در حوزه اجرای خیابانی شاخص می‌کند، استفاده از ابزارها و میزانسن‌های اجرایی در ابعاد بسیار بزرگ است. این بزرگی در نمایش گروه لهستانی با صدای بلند موسیقی، حرکات گروهی و جمعی پر سر و صدا و دیگر عناصر اغراق شده ‌‌حاصل آمده است.

قهرمان نمایش"دن کیشوت" روی داربست با میله‌های متحرک بزرگ و چند متری به وسط صحنه آورده می‌شود و بلافاصله پس از حضور اغراق‌آمیز یک گروه مذهبی(در رأس آن‌ها کشیش) و یک گروه پزشکی(در رأس آن‌ها یک پزشک) حرکتش در جریان روایت اجرایی و داستانی را آغاز می‌کند.

یرژی زون لهستانی در خوانش متفاوتی که از روایت آشنای"دن کیشوت" داشته، تصویری امروزی و متفاوت از دن کیشوت و نوکر وفادارش را در جهان معاصر و جنگ نیروهای گریز‌ناپذیر امروزی با قهرمان بلند‌پرواز افسانه‌ای به نمایش می‌گذارد. با این تفاوت که"دن کیشوت" نمایش او مردی جدی و گزیده‌کار است و حوادث و رویدادهای متعدد پیرامون او در گستره‌ای وسیع‌تر و با ابعادی اغراق شده‌تر و عجیب‌تر در اطراف او اتفاق می‌افتند.

"دن کیشوت" و نوکرش در نمایش یرژی زون، همان مبارزه‌ها و نبردها را با عالم پیرامون دارند اما این بار این حوادث هستند که بر قهرمان واقع می‌شوند و قهرمان هر بار پس از قرار گرفتن در مرکز بحران و پس از واکنش‌هایی کوتاه و بی‌تاثیر از رویارویی با آن‌ها می‌گریزد.

در واقع"دن کیشوت" در این نمایش ماجراجویی نمی‌کند و با مخاطرات مواجه نمی‌شود، بلکه این مخاطرات و حوادث هستند که خودشان را به او نزدیک می‌کنند.

نقطه جذابیت اجرا در حوزه ارتباط مخاطب و نمایش را هم باید در چگونگی این رویارویی و مواجهه دنبال کرد. در واقع تماشاگر در این نمایش به واسطه قرار گرفتن در موقعیت‌های متفاوت و متعدد نمایشی رویدادها و اتفاقات نمایشی را به عنوان جریانی جذاب و در حال دگرگونی و تغییر مداوم تعقیب می‌کند و از دریافت و تماشای آن لذت می‌برد.

اما در فهم این رویدادها و دریافت کامل مفهوم تصاویر پر تعداد نمایشی"دن کیشوت" و کشف آن‌ها باید اعتراف کرد که مخاطب ایرانی و شاید تماشاگری که اندکی از پیش زمینه‌های جامعه کارگردان اثر فاصله دارد، در این حوزه با اندکی مشکل مواجه می‌شود. بنابراین بخشی از تصاویر نمایش یرژی زون تنها به تصویری جذاب و دیدنی تبدیل می‌شوند و به دشواری می‌توان ارتباط و معنای آن‌ها را در قالب یک ساختار مفهومی و ادراکی حاصل از اجرا تشخیص داد و متوجه شد.

ولی در عین حال خطی کلی از رویدادها و اتفاقات را با محوریت حضور قهرمان آن می‌توان تعقیب کرد و از آن لذت برد.