جهانی شدن مک‌دونالدی

امروز مک‌دونالد بخشی از فرآیند توسعه فرهنگ امریکا یا سلطه امریکا بر زندگی روزمره انسان امروز است. جرج ریتزر جامعه‌شناس صاحب‌نام امریکایی در کتاب مشهور خود «مک‌دونالدی شدن …

امروز مک‌دونالد بخشی از فرآیند توسعه فرهنگ امریکا یا سلطه امریکا بر زندگی روزمره انسان امروز است. جرج ریتزر جامعه‌شناس صاحب‌نام امریکایی در کتاب مشهور خود «مک‌دونالدی شدن جهان» (۱۹۹۳) نظریه جهانی شدن اجتماعی خود را بر پایه گسترش مک‌دونالد اداره می‌کند. شکل‌گیری و پیدایش مک‌دونالد داستان شنیدنی دارد.

فردی به نام ریموند آلبرت کروک موسس رستوران‌های مک‌دونالد است. کروک متولد ۱۹۰۲ و متوفی به سال ۱۸۹۴ است.

او اصالتاً اهل واشنگتن بود. در ۱۵ سالگی راننده آمبولانس در جنگ جهانی اول بود و بعد از جنگ به فعالیت‌های مختلف مثل نوازندگی جاز و پخش لیوان یک‌بار مصرف ‌پرداخت. در دهه ۱۹۴۰ مغازه‌ای برای ساخت و توزیع معجون‌های مخصوص که از شیر و ترکیبات دیگر درست می‌شد، باز کرد.

در سال ۱۹۵۴ با دو برادر رستوران‌دار به نام مک‌دونالد در سن‌دیه‌گو آشنا شد.

آنها با استفاده از معجون‌های کروک ساندویچ‌هایی درست می‌کردند که فروش فوق‌العاده‌ای داشت. کروک از برادران مک‌دونالد خواست اجازه دهند او رستوران‌هایی زنجیره‌ای از ساندویچی‌های مک‌دونالد تاسیس ‌کند و پنج درصد سود هم به آنها بدهد. در آوریل ۱۹۵۵ اولین رستوران خود را با نام مک‌دونالد تاسیس کرد و بعد دو رستوران دیگر تاسیس و ۲۳۶ هزار دلار سود کرد. بعد شروع به گسترش شعب خود کرد.

در ۱۹۶۱ از برادران مک‌دونالد امتیاز کسب آنها را دو میلیون و ۷۰۰ هزار دلار خرید و تا آن سال ۲۳۸ رستوران تاسیس کرده و ۳۷ میلیون دلار سود برده بود. تا سال ۱۹۸۴ که مرد ۲۵۰۰ شعبه در سراسر جهان تاسیس کرده بود. در حال حاضر بیش از ۵۰ هزار رستوران مک‌دونالد در جهان وجود دارد و بزرگ‌ترین کمپانی غذایی جهان به ‌شمار می‌رود. رمز موفقیت آقای کروک این بود که از ۱۹۶۴ مدیران رستوران‌های خود را دائماً آموزش می‌داد و بر دو اصل استاندارد کردن و اتوماتیک کردن کلیه خدمات تاکید می‌کرد.

در حال حاضر ایران برای جلوگیری از نفوذ امریکا اجازه توسعه مک‌دونالد را در ایران نمی‌دهد که از اقدامات صحیح ایران است زیرا مک‌دونالد به علت گستردگی و قدرتی که دارد هیچ گروهی قادر به رقابت با آن نیست و عملاً باعث ورشکستگی رستوران‌های محلی می‌شود.

نعمت‌الله فاضلی