یار غار شب های سرد امتحان

در ستایش تقلب

تقلب تو را مایه عزت است / تقلب فزاینده ثروت است / چرا بیهوده زحمت‌ کشی / درستی نمایی و ذلت کشی نرو بی‌تقلب سر امتحان / که خواهی گرفت نمره آنچنان.*

«امتحان بدون تقلب مثل کریسمس بدون درخت است!» تعجب نکنید. این جمله منتسب است به کی اس الیت و شاید نشان دهنده این باشد که بزرگان هم در امر تقلب دستی داشته اند. بگذارید با این مقدمه شما را به یاد امتحان های دوره دبیرستان و دانشجویی بیندازم.

زمان هایی که با چشمانی پف آلود و رگ به رگ شده آخرین نگاه های التماس آمیزتان را به کتاب های نخوانده می انداختید تا شاید در آخرین لحظات کلمه ای، جمله ای یا عبارتی از حجم انبوه صفحاتش در ذهن بسپارید.

آن زمان که شب تا صبح کتاب را بیهوده ورق می زدید و انگار تنها یک راه برایتان باقی می ماند: تقلب؛ رفیق روزهای سخت و جبران کم کاری های گذشته. یار غار شب های سرد امتحان که هیچ کس به کمکتان نمی شتابد.

بالا برنده مجانی آدرنالین خون زیر نگاه خیره مراقبان جلسه و هراس ناشی از افتادن امتحان و.... به اعتقاد بسیاری از تقلب کار های حرفه ای، تقلب یکی از مهم ترین عملیاتی است که می شود روی برگه امتحانی پیاده کرد.

عملیاتی همراه با هیجان، استرس، تحقیر و ریسک که از همه مهم تر در موارد بسیاری موفقیت در امتحان را نیز در پی دارد.

بسیاری هم تقلب را یکی از راه های یادگیری محتوای درس می دانند و به عقیده آنها نکات درسی را که با تقلب روی ورقه امتحان نگاشته اند هیچ گاه از خاطر نبرده اند.

درست است که به کسی تقلب کار می گوییم که دست کم در هر امتحان به صورت میانگین انواع مختلفی از تقلب را انجام می دهد، اما بسیاری از ما اگر محصل هم نباشیم، تمایلی عجیبی به چک کردن اطلاعاتمان با دیگری داریم.

می خواهم بگویم فرقی نمی کند یک امتحان معمولی میان ترم باشد یا کنکور کارشناسی ارشد و دکتری، کسی که تقلب را برای یک بار هم که شده امتحان کرده باشد، برای پر کردن فرم های نظرسنجی معمول و فرم بانک و اطلاعات شخصی و... هم نیم نگاهی به ورقه بغل دستی اش می اندازد! گویی آدم باید تائید بغلی اش را داشته باشد تا قلمش نلرزد البته این تائید را در مواردی کج رفتاری هم می خوانند و البته راه حل هایی هم برایش تجویز کرده اند و می توان به قولی پیش از وقوع علاج واقعه کرد، اما تجربه نشان داده، اگر تمام هیات مدیره مرکز آموزشی، مسئولان مربوط، کادر اداری این مرکز، دوستان به اصطلاح باب و درسخوان، استاد ریلکس و راحت گیر به انضمام خانواده محترم هم دست به دست دهند و در یک برنامه ریزی صحیح محصل را به سمت درس خواندن در طول ترم بکشانند، باز هم این کج رفتاری به قوت خود خواهد ماند و دائما توی ذهن کسی که یک بار آن را امتحان کرده وول می خورد.

اگر از بار معنایی منفی و پرطمطراق تقلب (به معنای زایل کردن حق دیگران) بگذریم، در امتحانی که همه یکصدا نیم نگاهی به ورقه های هم دارند و درصدد تائید همدیگرند، تقلب، خود به صورت یک کنش جمعی معنادار جلوه پیدا می کند.

کنشی که شاید می خواهد تاکید کند، دوران امتحان (برای تثبیت نکات درسی) به سر رسیده و باید اجازه داد خود محصل شیوه های جدید یادگیری مباحث درسی را اختراع کند.

*برگرفته از ادبیات فولکلور

مهراوه فردوسی