روغن منبع تأمین انرژی

روغن ها از طریق تأمین انرژی مورد نیاز بدن و نیز تأمین اسیدهای چرب ضروری و ویتامین های محلول در چربی( E,K,D,A )، نقش مهمی در سلامت بدن ایفا می کنند .
منابع روغن دریافتی ما دو نوع روغن حیوانی …

روغن ها از طریق تأمین انرژی مورد نیاز بدن و نیز تأمین اسیدهای چرب ضروری و ویتامین های محلول در چربی( E,K,D,A )، نقش مهمی در سلامت بدن ایفا می کنند .

منابع روغن دریافتی ما دو نوع روغن حیوانی ( مثل دنبه و کره ) و روغن نباتی ( مثل روغنهای مایع گیاهی ) است . انتخاب نوع مناسب روغن و نحوه صحیح مصرف آن در سلامت انسان و پیشگیری از ابتلا به بسیاری از بیماریهای مزمن از جمله بیماریهای قلبی ، عروقی و سرطان نقش مهمی را ایفامی کند.

چربیها از نظر شکل ساختاری به دو نوع چربیهای اشباع وغیر اشباع تقسیم می شوند .

چربیهای اشباع ( جامد ) :

این چربیها ، چربیهایی هستند که در دمای اتاق به روغن حالت جامد می بخشند . منابع این چربیها عبارتند از : مارگارین ، کره ، روغن جامد ، پیه و ...

روغنهای نخل و نارگیل هم با وجود اینکه حالت نیمه جامد دارند ولی میزان چربی اشباع آنها بالا است.

مصرف چربیهای اشباع خطر بیمارهای قلبی و عروقی را به شدت افزایش میدهد . این چربیها نه تنها باعث افزایش کلسترول مضر خون ( LDL ) میشوند بلکه کلسترول مفید خون (HDL ) را هم پائین می آورند و عامل بروز اترو اسکروز و بیماریهای قلبی عروقی هستند .

علاوه بر این در جریان تولید روغنهای نباتی جامد . چربیهایی در آنها بوجود می آیند بنام چربیهای ترانس که این نوع چربیها هم برای سلامت قلب و عروق بسیار مضر می باشند . بنابراین روغنهای جامد نباتی نه تنها به خاطربالا بودن چربیهای اشباع بلکه به خاطر وجود چربیهای ترانس ، عامل خطر بزرگی برای بیماریهای قلبی عروقی وسرطان می باشند و بهتر است از رژیم غذایی حذف شوند. روغنهای حیوانی اگر چه چربی ترانس ندارند ولی به خاطر ماهیت بسیار اشباع آنها ، بهتر است محدود گردند .

چربیهای غیر اشباع ( مایع ) :

چربیهای غیر اشباع، چربیهایی هستند که به روغن حالت مایع می بخشند و منابع آنها عبارتند از انواع روغنهای مایع گیاهی مثل ذرت ، آفتابگردان ، سویا ، گلرنگ و ...

مصرف این چربیها بر خلاف چربیهای اشباع خطر بیماریهای قلبی عروقی را به همراه ندارند و حتی می توانند برای سلامت قلب و عروق مفید باشند . دو نوع مهم این چربیها ، امگا ۳ و امگا ۶ هستند .

چربیهای امگا ۳ :

نقش این چربیها که در غذاهای دریائی ( بخصوص ماهی های چرب مثل ساردین ، خالی مخالی و قزل آلا ) و نیز در دانه های گیاهی و مغزها ( مثل گردو ) یافت می شوند ، در سلامت قلب و عروق به اثبات رسیده است . علاوه بر این، این چربیها باعث افزایش هوش کودکان و کاهش التهاب دربیماریهای التهابی(مثل آرتروز)می شوند.

چربیهای امگا ۶ :

منابع این چربیها عبارتند از : انواع روغن مایع مثل ذرت وسویا ، آفتابگردان و ...

مصرف این چربیها باعث کاهش خطر بروز بیماریهای قلبی و عروقی می شوند . این چربی ها با کاهش LDL و افزایش HDL از ایجاد پلاکهای آترواسکلروز در عروق جلوگیری کرده و از بروز سکته قلبی پیشگیری می کنند.

نحوه مصرف روغن های مایع :

چربیهای غیر اشباع ( روغن های مایع ) اگر چه فوایدزیادی دارند ولی بخاطر ماهیت غیر اشباعشان به حرارت بالا حساس هستند و با حرارت مستقیم بالا دستخوش اکسیداسیون شده و سرطان زا می گردند . باید توجه داشت که از روغن های مایع نباید به منظورسرخ کردن استفاده کرد بلکه آنها را باید برای روی غذا و روی سالاد مصرف کرد .اگر چه بهتر است حتی الامکان از سرخ کردن مواد غذایی پرهیز نمود ، ولی در صورت نیاز به سرخ کردن باید تنها از روغن مخصوص سرخ کردن استفاده کنیم و این کار را با شعله کم و برای مدت کوتاه انجام دهیم .

چربیهای تک غیر اشباع :

این چربیها که در روغن زیتون ، بادام زمینی و کانولا ( کلزا ) یافت می شوند ، برای سلامت قلب و عروق بسیار مفیدند و مصرف آنها ریسک بیماریهای قلبی را کاهش میدهد . علاوه بر این ، این چربیها بر خلاف امگا سه و امگا شش به حرارت حساس نیستند و مواجهه آنها با حرارت مشکلی ایجاد نمی کند