دستگیری کارادزیچ؛ وقتی تاریخ درس می‌دهد

دست تقدیر همیشه از جایی بیرون می‌آید و عدالت هیچگاه خود را در برابر ظلم نمی‌بازد. تاریخ جهان حکایت مردمانی است که در دوره‌های مختلف زیسته‌اند و تلخ و شیرینی‌های فراوانی را …

دست تقدیر همیشه از جایی بیرون می‌آید و عدالت هیچگاه خود را در برابر ظلم نمی‌بازد. تاریخ جهان حکایت مردمانی است که در دوره‌های مختلف زیسته‌اند و تلخ و شیرینی‌های فراوانی را از این رهگذر تجربه کرده‌اند. اما تجربه انسان قرن بیستمی که مدعی پیروی از حقوق انسانی و داعیه احترام به نوع بشر بود، بارها و بارها از گذر تاریخ زیر سوال رفت تا قتل‌عام‌هایی که در طول تاریخ به دست جلا‌دان صورت گرفته، اندکی باشد پیش این بسیار. دستگیری رادوان کارادزیچ رهبر صرب‌های بوسنی که تنها چند روز پس از سالگرد قتل‌عام مردم شهر سربرنیتسا رخ داد، بار دیگر تاریخ نه‌چندان دور خشونت‌های انسانی را تکرار کرد.

۱۳ سال بیشتر نیست که کارادزیچ به افراد مسلح خود دستور داد تا مردان و پسران مسلمان بوسنیایی را به جرم مسلمان بودن از میان ببرند و در کمتر از ۷ روز هم این کار باید انجام می‌شد. کارادزیچ و همکاران او این کار را در قلب اروپای متمدن انجام دادند که داعیه‌دار حقوق انسانی و حمایت از نوع بشر هستند. اما مهم‌ترین قسمت ماجرا سرنوشت شومی است که دامنگیر تمام جنایتکاران علیه بشریت شده است. از زمان جنگ دوم جهانی تا امروز آنهایی که خون بی‌گناهان را به خاطر مطامع خود بر زمین ریختند، یا گرفتار عدالت الهی شدند و یا اینکه در دامی که خود گسترده بودند، گرفتار آمدند. حافظه تاریخی انسان امروزی به دلیل گسترده شدن وسایل ارتباط جمعی و تحولا‌ت سریع در عرصه سیاست جهانی به گونه‌ای است که حوادث را خیلی زود فراموش می‌کند، اما داستان تلخ سرنوشت صدام، پینوشه، میلوسوویچ، شارون و دیگر همراهان آنها در ظلم به انسانیت و تجاوز به حریم پاک آن، امروز دامنگیر رهبر صرب‌های بوسنی شد تا ۱۳ سال فرار او نتیجه‌ای نداشته باشد. قیافه کارادزیچ هنگام دستگیری، شباهت تام و تمامی به چهره صدام هنگام دستگیری داشت. تجربه‌ای که به نظر می‌رسد باید درسی برای دیگر دیکتاتورها و آدم‌کشان جهان باشد.