شعر امام ره از منظر شاعران

اکثر شاعران بر این باورند که به دلیل روح لطیف شاعر, یک شخصیت سیاسی توانایی شعرسرایی ندارد اما دیدگاه شاعران در باره امام خمینی ره به گونه ای دیگر است

اکثر شاعران بر این باورند که به دلیل روح لطیف شاعر، یک شخصیت سیاسی توانایی شعرسرایی ندارد. اما دیدگاه شاعران در باره امام خمینی(ره) به گونه ای دیگر است; نظراتی متفاوت اما به هم نزدیک.

«حمید سبزواری» در این باره می گوید: امام خمینی(ره) یک شخصیت ممتاز سیاسی مذهبی بودند و بخاطر صداقتی که بین مردم و ایشان وجود داشت، خود را بعنوان شاعر معرفی نمی کردند. شخصیت عرفانی امام در شعرشان موج می زند که وی را به شاعری عارف تبدیل کرده است.

عرفان، انسان را به جایگاهی والا می رساند و به همین واسطه، اشعار امام نجات بخش جامعه خواهند بود. «عبدالجبار کاکایی» نیز معتقد است: «امام خمینی(ره)، داعیه شاعری نداشتند و پایبند انتشار آثارشان نبودند. علمای مشهوری چون; خواجه نصیرطوسی، حاج ملاهادی سبزواری، علامه طباطبایی و شهید مطهری در کنار پرداختن به علم، به سرودن شعر هم می پرداختند.

اما امام در دوران جوانی با غزلیات و قصاید خود، در بین طلاب شهرت داشتند. اشعاری که ایشان در جوانی سروده اند از لحاظ زبان و تکنیک، و اشعاری که بعد از آن سروده اند، از لحاظ محتوایی قابل اهمیت هستند. نظر «جواد محقق» هم اینست که: شعر امام خمینی(ره) در ادامه آثار شاعران حوزوی سروده شده و از سبک شعری عالمان دینی پیروی کرده است. عرصه شعر علمای مذهبی، مانند شاخه ای تناور از شعر فارسی سربرآورده است.

این گروه، بهترین اشعار را به ادبیات فارسی عرضه کرده اند. با این حال، بسیاری از این شعرا ناشناخته اند. «محمدعلی بهمنی» هم یکی از مهم ترین دلایل استقبال از اشعار امام(ره) را شخصیت ایشان می داند و می افزاید: به همین دلیل، باید با توجه به جایگاه امام، بعضی از شعرها از دیوان ایشان حذف و استواری اشعارشان حفظ شود; چون بعضی از اشعار، ممکن است برای زمان کوتاهی با ارزش باشند و پس از آن اهمیت خود را از دست بدهند; این نکته درباره همه شاعران صدق می کند و هرگز از ارزش سایر اشعار نمی کاهد و چه بسا باعث توجه بیشتر به قوت سایر اشعار نیز بشود. اما در کل، غزلیات امام (ره) از پختگی و استواری خاصی برخوردارند.

«کامران شرفشاهی» نیز در این باره اظهار می دارد: اشعار امام خمینی(ره) شان ادبیات و شعر را در دیدگاه جامعه بالابرد. امام در اوج تواضع، خود را شاعر نمی دانستند، اما آثار ایشان سرشار از شور عرفانی و تعالیم دینی است.

در واقع، شعر مجالی برای بیان برخی از عقاید و اندیشه های امام بوده است. اما «صابر امامی» اشعار امام خمینی(ره) را متاثر از سبک عراقی دانسته و می گوید: ایشان با استفاده از مضامین عرفانی، به هنجارشکنی، نوآوری و جسارت در شعرگویی پرداخته اند. امام ادعای شاعری نداشتند، ولی در ادامه اسطوره های شعر فارسی مانند; سعدی، حافظ و مولوی به خلق اثر پرداختند.

ما در آثار امام(ره)، آشکارا شاهد سنت شکنی در شعر، توسط یک عالم دینی هستیم که این ویژگی، سروده های امام را ممتاز کرده است.

در نهایت، مجموعه نظرات شاعرانی که دیدگاهشان را با ایبنا درباره دیوان شعر امام خمینی(ره) در میان گذاشته اند، این انگیزه را ایجاد می کند که در این روزها و به یاد امام خمینی(ره) دیوان اشعارشان را مروری کرده و از این زاویا به تماشای شخصیت ادبی ایشان بنشینیم.