چهارشنبه, ۱۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 8 May, 2024
مجله ویستا

روز جهانی استاندارد


روز جهانی استاندارد

استاندارد كردن و استاندارد از پایه های علم و فناوری است كه در پیشرفت صنعت و اقتصاد نقشی به سزا دارد و باید در جهت افزایش سطح كیفیت ها تلاش كرد تا به فناوری پیشرفته تولید هر محصول نایل آمد

استاندارد كردن و استاندارد از پایه های علم و فناوری است كه در پیشرفت صنعت و اقتصاد نقشی به سزا دارد و باید در جهت افزایش سطح كیفیت ها تلاش كرد تا به فناوری پیشرفته تولید هر محصول نایل آمد. اغلب چنین می پندارند كه استاندارد فقط برای حفظ منافع مصرف كننده است. البته این نظر تا حدی صحیح است و استاندارد به نیازهای فردی و اقتصادی مصرف كنندگان توجه دارد، اما استحكام صنعت و فناوری را نیز در نظر دارد و می توان گفت كه سود حاصل از رعایت استاندارد برای تولیدكنندگان بیش از مصرف كنندگان است، زیرا صرفه جویی های حاصل از كاهش انواع قطعات و مواد اولیه غیرضروری و ضایعات، به قدری چشمگیر است كه هر گونه سرمایه گذاری در زمینه استاندارد سازی فرآورده ها و خدمات را برای صاحبان صنایع موجه می سازد، به طوری كه آنان در اندك زمان می توانند نتایج محسوس آن را به صورت مبالغ ذخیره شده مشاهده كنند.

با اجرای قوانین و مقررات استاندارد هزینه های انبارداری و ساخت ابزار و ماشین آلات تنزل می یابد، فرایند تولید منظم می شود، آرایش عملكرد كارخانه ها به نحو متعادلی تنظیم می گردد، نگهداری اسناد، نقشه ها و طرح های مربوط به تولید محصولات طبق یك نظام دقیق بازیابی سریع، طبقه بندی و بایگانی می شود، همكاری میان واحدهای گوناگون هر سازمان یا كارخانه برای پیشبرد فرایند تولید میسر می شود، تفاهم كاركنان در مسائل فنی تحقق می پذیرد و سرانجام با تولید كالای كیفیت دار و بسته بندی مطلوب، رضایت مصرف كنندگان نیز جلب می شود و به این ترتیب استاندارد شالوده استواری را برای پیشرفت و توسعه صنعت و اقتصاد فراهم می سازد.

در جهان صنعتی امروز همه چیز دست تحول است. در این عرصه استانداردهای جدیدی كه به "مدیریت كیفیت" موسوم است فقط به نتیجه محصول نهایی بسنده نمی كند، بلكه یك خط تولید را از ابتدا تا انتها زیر نظر می گیرد. این مدیریت برنامه ریز و هدفمند زندگی و پویایی را به بخش های سازمانی هدیه می دهد. سرمایه گذاری در جهت بهبود كیفیت كالاهای تولیدی برای پاسخ گویی به نیازهای مصرف كنندگان داخلی و راهیابی كالاها به بازارهای جهانی و كاهش واردات، مهمترین اصل در خط مشی توسعه اقتصادی است هر كشور در حل توسعه كه افزایش و بهبود ظرافت صنعتی را در رأس برنامه های خود قرار داده باشد، در می یابد كه استاندارد كردن شاخص های تولید و خدمات و همچنین سنجش و كنترل كیفیت محصولات از جمله نكات اصلی در برنامه های توسعه است.

●استاندارد در خدمت امنیت مصرف كنندگان:

استفاده از لوازم خانگی غیر استاندارد همه ساله تلفات جانی و خسارات مالی چشمگیری به بار می آورد و سبب بروز مشكلات عدیده جانفرسا و دیرپایی می شود. برای مثال مداوای چهره ای كه بر اثر عواملی مانند اتصال سیمهای برق و انفجار وسایل غیراستاندارد خانگی بشدت آسیب دیده است و به صرف زمان طولانی و هزینه های كلان نیاز دارد، یا خسارات ناشی از توزیع گسترده یك فرآورده غذایی غیر بهداشتی در جامعه فقط با پرداخت بهای كالای نامرغوب جبران نمی شود، زیرا آثار زیان بار ناشی از به خطر افتادن سلامت عمومی بسیار فراتر و مهم تر از خسارات مادی ناشی از عرضه این كالاست. حال اگر آثار زیان بار ناشی از استفاده از وسایل و ماشین آلات غیراستاندارد را به كارگاه ها و كارخانه های كوچك و بزرگ صنعتی و تولیدی تعمیم دهیم، عمق این فاجعه بیشتر نمایان می شود. به گفته كارشناسان در جهان پرشتاب امروز در قبال متنوع شدن وسایل تولیدی و استفاده گسترده از نیروهای برق، گاز و دیگر مواد انرژی زا، تدابیری اتخاذ شده است كه خطرهای ناشی از بهره گیری از این انرژی ها و ابزار به كارگیری آنها به حداقل برسد. این تدابیر در تدوین قوانین و مقررات استاندارد ملی و بین المللی متجلی شده و به صورت امری ضروری برای حفظ سلامت مردم جهان در آمده است.

●استاندارد در خدمت حمل و نقل:

حمل و نقل در فضای وسیع آن به شبكه پیچیده و درهم تنیده ای از عوامل به هم پیوسته، فناوری ها و سازمان ها اطلاق می شود. به حجم انبوهی از كارهای لازم بنگرید كه برای سرعت بخشی در اجرای آن ها به امور زیر نیاز است:

جا به جا كردن مسافران، چه به مقصد تجارت یا با هدف گذراندن تعطیلات، به وسیله اتومبیل، اتوبوس، قطار، هواپیما و كشتی. برق رسانی از نیروگاه های برق به منازل. رساندن محورهای پستی به مقصد. ارسال انواع اطلاعات به اقصی نقاط جهان و امثال آن.

عملكرد هر شاخه ای از صنعت حمل و نقل نیازمند فناوری ها، ارتباطات، وسایل نقلیه و غیره است.

بدیهی است كه وجود نا هماهنگی در میان عناصر مذكور كه از نبود استاندارد سرچشمه می گیرد، به كارایی و بهره وری كلیه اجزای تشكیل دهنده صنعت حمل و نقل لطمه وارد می آورد. بنابراین استاندارهای بین المللی نقشی مؤثر در تسهیل عملكرد انواع نظام های حمل و نقل ایفا می كنند. برای مثال استاندارد كردن كانتینرهای ترابری، انقلابی بزرگ در صنعت حمل و نقل دریایی پدید آورده است. با استاندارد شدن دور نگار، تلفن و شبكه های رایانه ای ، ارتباطات بین المللی سرعت و گسترش چشمگیری یافته است و ترابری زمینی، دریایی و هوایی در نتیجه اجرای استانداردهای جهانی ایمن تر، سریع تر و بهره ورتر شده است.

با وجود بروز این تحولات شگرف هنوز باید اقدامات زیادی صورت پذیرد. برای مثال، باید حوزه های تجاری گوناگونی در جهان پدید آید كه سازمان های اصلی استاندارد بین المللی بتواند آنها را تحت حمایت مضاعف خود درآورد. به كارگیری گسترده استانداردهای بین المللی در تولیدات و تخصص خدمات به ایجاد یك بازار جهانی منجر می شود كه در آن تولید كنندگان، عرضه كنندگان و كارگزاران شبكه تولید و عرضه می توانند با یكدیگر به رقابت سالم بپردازند.

همچنین استانداردهای بین المللی برای نظام های حمل و نقل از طریق برقراری ارتباطات هماهنگ، شرایط مورد نیاز برای ارسال تولیدات و عرضه خدمات به مصرف كنندگان در هر نقطه از جهان را سریع تر و مقرون به صرفه می سازد.

نكته شایان ذكر این كه امر تجارت در جهان امروز با پدیده ها و یافته های جدیدی مواجه است. كارگزاران صنعت حمل و نقل به ضرورت ایجاد یك زنجیره حمل و نقل جهانی واقف اند. زنجیره ای كه واحدهای حمل و نقل استاندارد شده ای نظیر كانتینرهای باربری و تجهیزات مورد نیاز برای ایجاد صحیح شبكه های راه آهن و جاده ها، انبارها، فرودگاهها و بنادر را در نظر دارد. هماهنگی جهانی میان حلقه های این زنجیر نه فقط به نفع دست اندركاران صنعت حمل و نقل است، بلكه به سود مشتریان و طرف های صنعتی آنان نیز هست:

ایجاد زیربنای جامعه اطلاعاتی جهان با شبكه های بی نظیر آن، مستلزم تدوین و اجرای استانداردهای بین المللی است. هم اكنون این استانداردها در موارد گوناگونی نظیر شبكه های باز و متراكم اطلاعات شنیداری و دیداری در حال اجراست. استاندارد بین المللی در صنعت حمل و نقل نقشی ویژه در شكوفا سازی تجارت جهانی و حركت به سوی ایجاد یك بازار جهانی واقعی مهیا می سازد.

●شعار روز جهانی استاندارد :

استاندارد واحد آزمایش واحد قابل پذیرش در هر جا.

●ایزو چیست؟

موسسه بین المللی استاندارد سازی (ایزو) یك فدراسیون بین المللی متشكل از نهادهای ملی استاندارد است. تعداد این نهادها بالغ بر ۱۴۰ نهاد می باشد كه هر یك از یك كشور برخاسته اند.

ایزو یك سازمان غیردولتی است كه در سال ۱۹۴۷ میلادی (۱۳۲۶ هجری شمسی) تاسیس شد.

وظیفه ایزو ارتقاء توسعه استاندارد سازی و فعالیتهای مربوطه در جهان با دیدگاهی است كه هم به ایجاد تسهیلات در زمینه تبادل بین المللی كالاها و خدمات توجه دارد و هم توسعه همكاری در زمینه های فكری ـ علمی ـ فنی و اقتصادی را در نظر دور ندارد.

ماحصل فعالیتهای ایزو قراردادهای بین المللی خواهد بود كه به عنوان استانداردهای بین المللی انتشار می یابد. سیستمهای مدیریتی ایزو از طریق بیش از ۴۳۰۰۰۰ سازمان در ۱۵۸ كشور به اجرا در می آید.

برگرفته از سایت رسمی ایزو به نشانی: www.iso.ch