فشار خون؛ علائم و خطرات

در بررسی‌های وسیعی که انجام شده، اندازه‌گیری مرتب فشارخون درمنزل روش بهتری برای ارزیابی سلامتی افراد بوده است. علت این موضوع آن است که اندازه‌گیری فشارخون در مطب در شرایط …

در بررسی‌های وسیعی که انجام شده، اندازه‌گیری مرتب فشارخون درمنزل روش بهتری برای ارزیابی سلامتی افراد بوده است. علت این موضوع آن است که اندازه‌گیری فشارخون در مطب در شرایط خاص و ساعت مشخص صورت می‌گیرد و نمی‌تواند مبنای صحیحی از فشار خون فرد در تمام ساعات شبانه‌روز و در شرایط مختلف روحی و جسمی باشد.

تعداد زیادی از بیماران در مواجهه با پزشک دچار استرس شده و فشار خونشان بالا می‌رود، در حالی که در شرایط معمول زندگی فشارخون طبیعی دارند. برعکس این موضوع نیز صادق است یعنی درصد زیادی از مبتلایان به فشارخون در حین فعالیت‌های مختلف روزمره به دلیل هیجانات یا فشارهای روحی و جسمی دچار افزایش فشار خون می‌شوند ولی در مطب آرام بوده و فشارخون طبیعی دارند و بیماریشان از دید پزشک مخفی می‌ماند. اگرچه این نوع فشارخون همیشگی نیست، ولی حتما باید درمان شود.

تنها راه تشخیص این دسته از بیماران اندازه‌گیری فشارخون در حالات مختلف هیجانی و حین فعالیت‌های روزمره است.

وقتی فشار‌خون سیستولی (وقتی با هر ضربان قلب فشارخون بالا می‌رود) از ۱۲ یا فشارخون دیاستولی (وقتی در بین ضربان‌ها فشار خون پایین می‌آید) از ۸‌ بالاتر رود، ولی هنوز کمتر از ۱۴ و ۹ باشد فرد مبتلا به (پیش‌فشارخون) است، این افراد استعداد زیادی برای ابتلا به فشارخون دارند و از طرفی اندکی در معرض بیماری‌های عروقی مغزی و قلبی هستند.

این افراد باید با اصلاح روش زندگی شامل ورزش منظم (حداقل روزانه ۳۰ دقیقه) و رژیم غذایی صحیح (استفاده بیشتر از سبزی، میوه و غذاهای دریایی) درمان شوند، استفاده از دارو برای این دسته منطقی نیست و باید زمانی که فشار از ۱۴ و ۹ فراتر رفت، دارودرمانی شروع شود.

بیماری فشار خون معروف به قاتل ساکت است، زیرا در بسیاری از مراحل هیچ‌گونه علامتی ندارد و تنها زمانی که به اندام‌های حیاتی آسیب رساند، آشکار می‌شود. این بیماری به آرامی و طی سال‌ها بدون این‌که فرد متوجه باشد به رگ‌های قلب، مغز، کلیه‌ها، چشم‌ها و سایر اندام‌های بدن آسیب می‌رساند. اگر فرد مرتب فشار خونش را اندازه‌گیری نکند، چه بسا تا سال‌ها بی‌خبر از وجود این بیماری به زندگی ادامه دهد و زمانی که اندام‌های حیاتی که قبلا برشمردیم دچار آسیب شدند تازه از وجود بیماری خود باخبر می‌شود.

فشار خون علاوه بر تشدید بیماری رگ‌های کرونری قلب ، باعث ضخامت بیش از حد ماهیچه‌های قلبی شده و در درازمدت نارسایی قلبی ایجاد می‌کند.

در مورد رگ‌های مغزی نیز یکی از دلایل اصلی سکته‌های مغزی فشارخون است. بیماران دیابتی اگر دچار فشارخون درمان نشده باشند، نسبت به دیابتی‌های دیگر بیشتر در معرض آسیب چشم‌ها و کلیه‌ها هستند و درمان فشارخون در آنها اکیدا توصیه می شود.

خوشبختانه تمامی عوارض فشارخون با درمان این بیماری قابل پیشگیری هستند، به عبارت دیگر بیمارانی که با مصرف دارو فشارخونشان را در حد طبیعی حفظ می‌کنند، دچار عوارض گفته شده نخواهند شد.

دکتر رضا کریمی

متخصص بیماری‌های داخلی