جاسوسی که از رادیاتور اسپرینگز آمد

درباره فیلم «ماشین ها ۲»

همکاری دو کمپانی پیکسار و دیزنی در دهه اخیر نه‌تنها سود سرشاری نصیب این دو استودیو کرده بلکه باعث شده علاقه‌مندان بیشمار سینما مجموعه‌ای از بهترین کارتون‌های زمان خود را ببینند. شرکت پیکسار موفق شده به اعتبار و کیفیتی دست پیدا کند که آرزوی هر استودیوی فیلمسازی است. اگرچه خیلی عجیب است اما حقیقت دارد که پیکسار تا به حال کارتون ضعیف یا بد نساخته و هرچه از این استودیو بیرون آمده دیدنی و مفرح بوده است. ممکن است بعضی از کارتون‌هایشان به پای شاهکارهایی چون «وال-ای» یا «داستان اسباب‌بازی ۳» نرسند، اما هرچه ساخته‌اند بی‌اغراق بامزه و سرگرم‌کننده از کار درآمده. برگ برنده اهالی پیکسار این است که همیشه سراغ چیزی می‌روند که قبلا کسی فکرش را نکرده و در هر سکانس از انیمیشن‌شان آنقدر ایده‌های خلاقانه می‌گنجانند که دیگر جایی برای ایراد گرفتن باقی نمی‌ماند.

به نظر می‌رسد فیلمسازان پیکسار، کودکانی هستند که کارتون‌هایی را می‌سازند که خودشان دوست دارند، ببینند! یعنی قبل از هرکس آنها خودشان از ساختن و دیدن این کارتون‌ها لذت می‌برند. نکته جالب دیگر در انیمیشن‌های پیکسار استفاده از عناصر و مفاهیم زندگی واقعی است. گویی زندگی واقعی انسان امروزی در قرن بیست‌و یکم در دنیای داستان آنها وجود دارد و قوانین و مفاهیم یکسانی بر آنها حاکم است. کارگردانان پیکسار فقط به شخصیت‌های کارتونی جان نمی‌دهند، آنها اساسا به دنیایی جان می‌دهند که به نظر واقعی و باورپذیر می‌آید و خیلی از عناصرش شبیه به واقعیت زندگی است. کارتون «ماشین‌ها» که حدود ۱۰ سال پیش نمایش داده شد هم از موفقیت‌های چشمگیر این استودیو بود. حالا جان لسه‌تر، برد لوییس و همکارانشان ادامه «ماشین‌ها» را روانه پرده کرده‌اند و قصد دارند تابستان امسال هالیوود را از آن خود کنند.

● ادامه داستان ماشین‌ها

در قسمت اول «ماشین‌ها» سکانسی وجود داشت که سالی و مک‌کویین اولین قرارشان را می‌گذارند. در ابتدا قرار بود این سکانس در یک سینما اتفاق بیفتد و یک فیلم جاسوسی روی پرده آن سینما نمایش داده شود که ماشین جاسوسی به اسم «فین‌مک‌میسل» قهرمان آن باشد. اما در نهایت ایده سینما کنار گذاشته شد و قرار ملاقات سالی و مک کویین در جریان گشت‌‌زدن در کوهستان و جنگل اتفاق افتاد. ایده فیلم جاسوسی حالا به قسمت دوم آمده و یکی از مضامین داستان است. هسته اصلی داستان در قسمت دوم براساس دوستی بیشتر میان مک‌کویین و میتر شکل گرفته است. اینکه چطور خروج میتر از رادیاتوراسپرینگز باعث می‌شود دوستی بین او و مک‌کویین خدشه‌دار شود، چراکه میتر با ورود به مکان‌های جدید دیگر نمی‌تواند همان میتر سابق باقی بماند. میتر به تدریج می‌فهمد که مردم دیگر همراه با او نمی‌خندند، بلکه دارند به خود او می‌خندند. مک‌کویین و میتر می‌خواهند در مسابقات بزرگ جهانی اتومبیلرانی شرکت کنند و پوزه حریفان پرسرعت‌شان را به خاک بمالند. برای رسیدن به این هدف سفری به دور دنیا را آغاز می‌کنند و با موانع بسیاری روبه‌رو می‌شوند. داستان قسمت دوم چندان پیچیده نیست و سرراست روایت می‌شود. به نظر می‌رسد بنابر این بوده که داستان قسمت دوم متفاوت با قسمت اول باشد و فقط بستری مهیا کند تا اکشن و خنده و تفریح نمایش داده شود.

● عوامل قسمت دوم «ماشین‌ها»

جان‌لسه‌تر که به همراه برد لوییس کارگردانی قسمت دوم را بر عهده دارد از بزرگان پیکسار است. او که حالا مدیر بخش خلاقیت در پیکسار است در دهه ۹۰ مشغول ساخت «داستان اسباب‌بازی ۱ و ۲»، همچنین «زندگی حشره» بود. جان لسه‌تر از آن آدم‌های خلاقی است که کیفیت بالا و نوع متفاوت کارتون‌های پیکسار را باید مرهون ذوق و نبوغ آنها بدانیم. او کارگردانی است که به گفته خودش بسیار انعطاف‌پذیر است و کارها را مستقیما بر عهده اعضای تیمش می‌گذارد تا ببیند نتیجه چه می‌شود. توصیه او به همکارانش، این است که همیشه بالاترین کیفیت را هدف خود قرار دهند. به‌نظر می‌رسد جان لسه‌تر در «ماشین‌ها ۲» فیلمی شخصی ساخته است چرا که تجربیاتی که از ژاپن داشته مثلا گم‌شدن در خیابان‌های توکیو در کارتون دیده می‌شود. ایده شرکت در مسابقه فرمول یک هم پس از دیدن مسابقه فرمول یک واقعی در اسپانیا به ذهنش خطور کرده. او می‌خواسته قسمت دوم را چنان بسازد که تماشاگر یکسره با شوخی و خنده و ماجراهای بامزه روبه‌رو باشد. داستان قسمت دوم را خود لسه‌تر ارایه داده و فیلنامه توسط بن کویین نوشته شده است. در میان صداپیشگان «ماشین‌ها ۲» یک نام بزرگ دیده می‌شود: سر مایکل کین در نقش فین‌مک‌میسل (همان ماشینی که جاسوس است) حرف زده است. صداهای دیگر اوون ویلسون در نقش مک‌کویین، امیلی مورتیمر (هالی شیفت‌ول) و جان تورتورو (یک ماشین ایتالیایی به نام فرانچسکو برنولی) هستند. جالب اینجاست که به احترام مرگ پل نیومن فقید، شخصیت «راک هادسن» که در قسمت قبل وجود داشت در این قسمت حذف شده است. وقتی می‌گوییم دنیای انیمیشن‌های پیکسار واقعی است، حرف ما را باور کنید!

● «ماشین‌ها۲» چه جور کارتونی است؟

پیش از هرچیز باید بدانیم که «ماشین‌ها ۲» کارتونی از دیزنی و پیکسار است و همین دو کلمه کافی است تا تماشاگر به خاطر بیاورد که با چه چیزی روبه‌رو خواهد شد. تماشاگری که از دیدن «شرکت هیولاها»، «عصر یخبندان» و «ماداگاسکار» لذت برده است، حتما از تماشای ادامه ماشین‌ها نیز کیف خواهد کرد. در قسمت دوم، دنیای بزرگ‌تری تصویر شده که گویی به بزرگی دنیای واقعی است. ماشین‌ها از آمریکا بیرون آمده‌اند و به چند کشور معروف سفر می‌کنند. وسایل نقلیه دیگری هم وارد داستان شده‌اند: قایق، هواپیما، قطار، هلی‌کوپترو حتی جرثقیل. صحنه‌های احساسی که به یکی از مشخصه‌های انیمیشن‌های پیکسار تبدیل شده است در این فیلم هم کم‌وبیش دیده می‌شود. داستان قسمت دوم ممکن است چندان غافلگیرکننده و خارق‌العاده نباشد اما آنقدر خوب است که بچه‌ها مشتاق دیدنش باشند و بزرگترها هم خیره انیمیشن و اکشن و صحنه‌پردازی خلاقانه‌اش شوند. قسمت دوم را می‌توانیم شاهکاری پر از رنگ و اکشن بنامیم. حالا باید منتظر ماند و دید این کارتون در اکران جهانی چه گلی به سر کمپانی‌های پیکسار و دیزنی می‌زند و آیا می‌تواند به اندازه بهترین‌های پیکسار موفق و پرفروش باشد؟

● منتقدان چه می‌گویند؟

نمایش عمومی قسمت دوم ماشین‌ها قرار است از این هفته آغاز شود، به همین دلیل هنوز نظرات زیادی در مورد فیلم وجود ندارد. اما دو نفر از منتقدانی که فیلم را دیده‌اند دست به نقد نظراتشان را نوشته‌اند. جاستین چانگ، منتقد ورایتی نوشته است: «یکی از معدود دنباله‌هایی است که نه فقط فیلم بهتری است بلکه به عنوان یک ادامه، قسمت قبلی‌اش را هم تثبیت می‌کند. در این کمدی شاد و پر جنب‌وجوش، مضامینی بین‌المللی مورد توجه قرار می‌گیرد و ترکیبی از یک فیلم ماشینی و فیلم جاسوسی ایجاد می‌شود. ترکیبی که حتی مرزهای خودش را نیز گسترش می‌دهد و با سرعت و جلوه‌هایش تماشاگران را خیره می‌کند.» تاد مک‌کارتی، منتقد هالیوود ریپورتر نیز دیگر منتقدی است که درباره این کارتون نظر داده است. مک‌کارتی، این کارتون را یکی از برگ‌برنده‌های دیگر پیکسار می‌داند که ماشین‌های بامزه‌تری را با اکشن بیشتر مخلوط کرده و با تم فیلم‌های جاسوسی و البته مسابقات معروف فرمول یک ارایه داده است.

سیدحسام فروزان