جمعه, ۱۰ اسفند, ۱۴۰۳ / 28 February, 2025
مجله ویستا

حضوری چشمگیر در تمامی بازارهای مهم جهان


حضوری چشمگیر در تمامی بازارهای مهم جهان

طی دهه ی ۱۹۹۰, تقاضای جهانی برای فیلم های سینمایی به طور بی سابقه ای افزایش یافت علت این امر عواملی چون رشد اقتصادی در اروپای غربی , كشورهای حاشیه ی اقیانوس آرام و آمریكای لاتین و پایان جنگ سرد بود خصوصی شدن نظام های رادیوتلویزیونی دولتی و توسعه ی فن آوری های نوین توزیع , از دیگر عوامل آن به شمار می رود

جهانی‌سازی‌ هالیوود در دهه‌ی‌ ۱۹۹۰

طی‌ دهه‌ی‌ ۱۹۹۰، تقاضای‌ جهانی‌ برای‌ فیلم‌های‌ سینمایی‌ به‌طور بی‌سابقه‌ای‌ افزایش‌ یافت‌. علت‌ این‌ امر عواملی‌ چون‌ رشد اقتصادی‌ در اروپای‌ غربی‌، كشورهای‌ حاشیه‌ی‌ اقیانوس‌ آرام‌ و آمریكای‌ لاتین‌ و پایان‌ جنگ‌ سرد بود. خصوصی‌شدن‌ نظام‌های‌ رادیوتلویزیونی‌ دولتی‌ و توسعه‌ی‌ فن‌آوری‌های‌ نوین‌ توزیع‌، از دیگر عوامل‌ آن‌ به‌ شمار می‌رود. هالیوود برای‌ استفاده‌ از این‌ شرایط‌ به‌ عصر «جهانی‌سازی‌» پا گذارد. همان‌طور كه‌ شركت‌ تایم‌وارنر توضیح‌ داده‌ است‌، جهانی‌سازی‌ به‌ دست‌اندركاران‌ تراز اول‌ تجارت‌ حكم‌ كرد كه‌ با تكیه‌ بر پایه‌ی‌ قوی‌ تشكیلات‌ اصلی‌ خود، راهبردهای‌ درازمدتی‌ را اتخاذ كنند و درعین‌حال‌، حضوری‌ چشمگیر در تمام‌ بازارهای‌ مهم‌ جهان‌ داشته‌ باشند. ۱ این‌ وضعیت‌ درعمل‌ به‌ این‌ معنی‌ بود كه‌ شركت‌ها با توسعه‌ی‌ «افقی‌»، عملكرد بین‌المللی‌ خود را به‌ سطح‌ چشمگیری‌ ارتقا دهند و سراغ‌ بازارهای‌ نوظهور جهانی‌ بروند. همچنین‌ با توسعه‌ی‌ «عمودی‌»، ائتلاف‌های‌ تازه‌ای‌ با تهیه‌كنندگان‌ مستقل‌ شكل‌ دهند تا شرح‌ وظایف‌ خود را بگسترانند و برای‌ ایجاد منابع‌ مالی‌ جدید در سرمایه‌گذاران‌ خارجی‌ نفوذ كنند. تحقق‌ این‌ اهداف‌ منجر به‌ شكل‌گیری‌ جنبش‌ ائتلاف‌ در هالیوود شد كه‌ هنوز در حال‌ گذراندن‌ مراحل‌ خود است‌.

بازار محلی‌

ویدئوی‌ خانگی‌ كه‌ در دهه‌ی‌ ۱۹۸۰ فن‌آوری‌ روبه‌رشدی‌ بود، تبدیل‌ به‌ سریع‌ترین‌ جریان‌ كسب‌ درآمد در تجارت‌ شد. در دهه‌ی‌ ۱۹۸۰، تنها در دو خانه‌ از صد خانه‌ی‌ آمریكایی‌ها دستگاه‌ پخش‌ ویدئویی‌ وجود داشت‌. در سال‌ بعد این‌ رقم‌ به‌ دوسوم‌ كل‌ آن‌ها رسید. ۲ در ۱۹۸۹، اگرچه‌ فروش‌ فیلم‌ها در گیشه‌های‌ سینماها به‌ ركورد جدید ۵میلیارد دلار رسید، ولی‌ فروش‌ و اجاره‌ فیلم‌های‌ ویدئویی‌ به‌ دوبرابر این‌ رقم‌ بالغ‌ گردید. ۳ شركت‌های‌ بزرگ‌ با استفاده‌ از جذابیت‌ فیلم‌های‌ برتر خود و بایگانی‌ فیلم‌ توانستند بخش‌ عمده‌ای‌ از درآمدهای‌ بازار ویدئوی‌ خانگی‌ را به‌ جیب‌ بزنند. اكنون‌ بازار ویدئوی‌ خانگی‌ به‌ حدود یك‌سوم‌ كل‌ درآمد شركت‌های‌ بزرگ‌ می‌رسد. ۴

طبعاً ویدئوی‌ خانگی‌ نیاز به‌ تولید را افزایش‌ داد. تولید فیلم‌های‌ بلند آمریكایی‌ از تقریباً ۳۵۰ فیلم‌ در سال‌ ۱۹۸۳، به‌ تقریباً ۶۰۰ فیلم‌ در ۱۹۸۸ رسید. نكته‌ی‌ جالب‌ آن‌كه‌ شركت‌های‌ بزرگ‌ نقش‌ اندكی‌ در ایجاد چنین‌ وضعیتی‌ داشتند. درواقع‌، تعداد محصولات‌ داخلی‌ شركت‌های‌ بزرگ‌ كه‌ طی‌ این‌ دوران‌ حدود ۷۰ تا ۸۰ فیلم‌ در سال‌ بود، ثابت‌ ماند. ۵ عرضه‌ی‌ محصولات‌ جدید به‌طورعمده‌ به‌ وسیله‌ی‌ شركت‌هایی‌ كه‌ «مینی‌میجِرها» [ خُرده‌بزرگ‌ها ] نام‌ داشتند، صورت‌ گرفت‌: اُریون‌ پیكچرز، كَنُن‌ فیلمز و دینو د لورنتیس‌ اینترتینمنت‌ و نیز شركت‌های‌ مستقلی‌ چون‌ اَتلَنتیك‌ رِلیس‌، كارولكو، نیووُرلد، همدِیل‌، تروما، آیلند اِلایو، وسترن‌ و نیولاین‌ كه‌ برای‌ پركردن‌ خلأ آمده‌ بودند. این‌ شركت‌ها با این‌ آگاهی‌ كه‌ حتی‌ فیلم‌ معمولی‌ می‌تواند با پیش‌فروشِ حق‌ توزیع‌ به‌ تلویزیون‌های‌ كابلی‌ و ویدئوهای‌ خانگی‌، بخش‌ عمده‌ی‌ هزینه‌ی‌ خود را در آورد، پا به‌ عرصه‌ گذاردند.

شركت‌های‌ بزرگ‌ پیش‌ از آن‌كه‌ فیلم‌های‌ بیش‌تری‌ تولید كنند، قالب‌ جدیدی‌ («فیلم‌ بسیار پرهزینه‌») برای‌ فیلم‌های‌ بلند ایجاد كردند. ۶ شركت‌ مستقل‌ كارولكو پیكچرز ۱۰۰ میلیون‌ دلار در نابودگر۲: روز داوری‌ (۱۹۹۱) با شركت‌ آرنولد شوارتسِنگر سرمایه‌گذاری‌ كرد تا فیلمی‌ بسازد كه‌ ۲۰۴ میلیون‌ دلار در خود آمریكا و ۳۱۰ میلیون‌ دلار در خارج‌ به‌ دست‌ آورد. فیلم‌های‌ بسیار پرهزینه‌ چرخه‌ی‌ تازه‌ای‌ ایجاد كردند كه‌ بودجه‌های‌ تولید فیلم‌ را تا رقم‌های‌ تازه‌ای‌ بالا برد. ۷ برخلاف‌ معمول‌، فیلم‌هایی‌ كه‌ حدود ۷۵ میلیون‌ دلار هزینه‌ داشتند، سرمایه‌گذاری‌های‌ محافظه‌كارانه‌ای‌ محسوب‌ شدند. این‌ فیلم‌ها با استفاده‌ از عناصری‌ چون‌ تخیلات‌ گسترده‌، ستارگان‌ مشهور و جلوه‌های‌ بصری‌ و ویژه‌ خطر سرمایه‌گذاری‌ را كاهش‌ دادند زیرا: ۱ـ آن‌ها رویدادهای‌ رسانه‌ای‌ را ایجاد كردند، ۲ـ ارتباط‌ها و ائتلاف‌های‌ جدیدی‌ را برقرار ساختند، ۳ـ تبدیل‌ به‌ موتورهای‌ نیرومندی‌ برای‌ كسب‌ درآمد در شعب‌ جنبی‌ مانند پارك‌های‌ موضوعی‌ تفریحی‌ و ویدئو شدند، ۴ـ برای‌ كسب‌ درآمد در بازارهای‌ خارجی‌ وارد عمل‌ شدند و ۵ ـ توزیع‌ آن‌ها ساده‌ بود. خیال‌ آسوده‌ی‌ توزیع‌كنندگان‌ به‌ دلیل‌ اشباع‌ سفارش‌ها بود. اشباع‌ سفارش‌ كه‌ عملكردی‌ برای‌ عرضه‌ی‌ فیلم‌های‌ جدید به‌طور همزمان‌ در تمام‌ بازارهای‌ كشور تعریف‌ شده‌ است‌، همراه‌ با تحقیقات‌ گسترده‌ی‌ ملی‌ برای‌ تأمین‌ سریع‌ هزینه‌ها طراحی‌ شد. اشباع‌ سفارش‌ كه‌ از هنگام‌ نمایش‌ آرواره‌ها در ۱۹۷۵ محصول‌ یونیورسال‌، امری‌ عادی‌ شده‌ بود، هزینه‌های‌ چاپ‌ و تبلیغات‌ فیلم‌ را در دهه‌ی‌ ۱۹۸۰ به‌ ۱۲ میلیارد دلار رساند. طی‌ دهه‌ی‌ ۱۹۹۰، شركت‌ها ۳۵ میلیون‌ دلار و بیش‌تر برای‌ پیشبرد فیلم‌های‌ تازه‌ صرف‌ كردند. ۸ این‌ راهبرد درآمدهای‌ «هنگفتی‌» ایجاد كرد. مثلاً در ۱۹۸۹، شش‌ فیلم‌ هر یك‌ بیش‌ از ۱۰۰ میلیون‌ دلار در آمریكا فروش‌ كردند؛ از جمله‌ بتمن‌ (وارنر، ۲۵۰ میلیون‌ دلار)، ایندیانا جونز و آخرین‌ جنگ‌ صلیبی‌ (پارامونت‌، ۱۹۵ میلیون‌ دلار)، اسلحه‌ی‌ مرگبار۲ (وارنر، ۱۴۷ میلیون‌ دلار) و عزیزم‌ ، من‌ بچه‌ها را كوچك‌ كردم‌ (دیزنی‌، ۱۳۰ میلیون‌ دلار)؛ ۹ چنان‌كه‌ نشریه‌ی‌ «واریتی‌» نوشت‌: شركت‌های‌ بزرگ‌ «می‌خواهند یك‌ بانك‌ بزرگ‌ و نه‌ شیرینی‌فروشی‌ را بزنند.» ۱۰

بازار خارجی‌

در دهه‌ی‌ ۱۹۸۰، رشد بازار خارجی‌ ناشی‌ از ارتقا سطح‌ كیفی‌ سالن‌های‌ سینما، آزادی‌ از قید پخش‌ كه‌ تحت‌ كنترل‌ دولت‌ بود، گسترش‌ خدمات‌ كابلی‌ و ماهواره‌ای‌ و تقاضای‌ فوری‌ برای‌ انواع‌ سرگرمی‌ها بود. زمانی‌ رسید كه‌ درآمد خارجی‌ شركت‌های‌ فیلم‌ آمریكایی‌ تقریباً با اجاره‌ی‌ سالن‌های‌ سینما تأمین‌ شد. ولی‌ در ۱۹۸۹، این‌ رقم‌ به‌ چیزی‌ بیش‌ از یك‌چهارم‌ رسید. منبع‌ اصلی‌ درآمدهای‌ خارجی‌ هالیوود به‌ ترتیب‌ فیلم‌های‌ ویدئویی‌، نمایش‌ در سالن‌ و تلویزیون‌ بود. ۱۱

بزرگ‌ترین‌ استقبال‌ از سوی‌ تلویزیون‌های‌ غرب‌ اروپا پس‌ از آزادسازی‌ انواع‌ مختلف‌ رادیوتلویزیون‌ و رشد ایستگاه‌های‌ خصوصی‌ و خدمات‌ ماهواره‌ای‌ آن‌ صورت‌ گرفت‌. اما بزرگ‌ترین‌ منبع‌ درآمد خارجی‌ هالیوود از فروش‌ ویدئویی‌ به‌ دست‌ آمد. در اروپای‌ غربی‌، تعداد دستگاه‌های‌ پخش‌ ویدئویی‌ فروخته‌شده‌ از ۵۰۰ هزار در سال‌ ۱۹۷۸، به‌ ۴۰ میلیون‌ دستگاه‌ یا تقریباً یك‌سوم‌ تمام‌ واحدهای‌ مسكونی‌ در ۱۹۸۸ افزایش‌ یافت‌. در ۱۹۹۰، فروش‌ نوارهای‌ ویدئویی‌ در اروپای‌ غربی‌ تقریباً به‌ ۵/۴ میلیارد دلار رسید كه‌ بخش‌ عمده‌ی‌ آن‌ نصیب‌ فیلم‌های‌ هالیوود شد. ۱۲ چندی‌ بعد، بازار فروش‌ فیلم‌های‌ ویدئویی‌ با افزایش‌ درآمدها در منطقه‌ی‌ آسیاـ اقیانوس‌ آرام‌ جان‌ تازه‌ای‌ گرفت‌، چنان‌كه‌ در ۱۹۹۴ بیش‌ از ۲۰% افزایش‌ یافت‌. ۱۳

تجارت‌ ویدئویی‌ اروپا نیز مانند آمریكا با عرضه‌ی‌ آثار بسیار پرفروش‌ رونق‌ گرفت‌. در ۱۹۹۰، فروش‌ سالن‌های‌ سینما در اروپا به‌ نحو پایداری‌ افزایش‌ یافت‌ و به‌ حدود ۸۳۰ میلیون‌ دلار بابت‌ اجاره‌ی‌ فیلم‌ها رسید كه‌ نیمی‌ از درآمد جمع‌شده‌ در خود ایالات‌ متحده‌ بود. ۱۴ همچنین‌ بازار خارجی‌ در دهه‌ی‌ ۱۹۹۰ تقریباً به‌ اندازه‌ی‌ بازار محلی‌ ایالات‌ متحده‌ سودآور بود. ۱۵ در ۱۹۹۴، بازار خارجی‌ برای‌ اولین‌ بار درآمد بیش‌تری‌ نسبت‌ به‌ بازار داخلی‌ كسب‌ كرد. ۱۶

دو عامل‌ باعث‌ رشد فروش‌ خارجی‌ شد: سالن‌های‌ بهتر و بازاریابی‌ كارآمدتر. خارج‌ از ایالات‌ متحده‌ تقریباً، در هر بازاری‌ میزان‌ فروش‌ كم‌تر بود. مثلاً اروپای‌ غربی‌ یك‌سوم‌ سرانه‌ی‌ سالن‌های‌ سینما را در ایالات‌ متحده‌ داشت‌، با وجود این‌كه‌ جمعیتش‌ تقریباً همان‌قدر بود. ۱۷ بخش‌ عمده‌ی‌ این‌ سالن‌ها نیز قدیمی‌ و فرسوده‌ بودند. طی‌ دهه‌ی‌ ۱۹۸۰، شركت‌های‌ بزرگ‌ آمریكایی‌ و شركای‌ اروپایی‌شان‌ برای‌ احیا و تجدید عادت‌ سینمارَوی‌ اقدامات‌ جدیدی‌ را برای‌ بهبود وضعیت‌ نمایش‌ در انگلستان‌، آلمان‌، ایتالیا، اسپانیا و سایر كشورها انجام‌ دادند. تلویزیون‌های‌ تجاری‌ فرصت‌های‌ تبلیغاتی‌ ایجاد كردند و هالیوود با استفاده‌ از این‌ فرصت‌ها وسایل‌ خود را به‌ حد بی‌سابقه‌ای‌ گسترش‌ داد. تمامی‌ بازارها مانند آلمان‌ غربی‌ در معرض‌ تبلیغات‌ شبكه‌های‌ جدید مانند ام‌تی‌وی اروپا بود كه‌ ۱۵ تا ۲۰ میلیون‌ واحد مسكونی‌ را پوشش‌ می‌داد و فرصت‌هایی‌ را برای‌ بازاریابی‌ مناسب‌ فراهم‌ می‌آورد. ۱۸ شركت‌های‌ بزرگ‌، سرمایه‌گذاری‌ فراوانی‌ بر روی‌ تبلیغات‌ انجام‌ دادند و توانستند فیلم‌های‌ بسیار پرهزینه‌ی‌ خود را در سالن‌ها و بازارهای‌ جنبی‌ تقویت‌ كنند و فیلم‌های‌ كوچك‌تر و محلی‌ را پشت‌ سر بگذرانند؛ فیلم‌هایی‌ كه‌ قادر به‌ رقابت‌ در چنین‌ محیطی‌ نبودند.

واكنش‌ هالیوود به‌ جهانی‌سازی‌

اولین‌ موج‌ ائتلاف‌ها

در اوایل‌ دهه‌ی‌ ۱۹۸۰، هالیوود از طریق‌ برقراری‌ دور جدیدی‌ از پیوندها، تسلط‌ خود را بر بازار جهانی‌ آثار سرگرم‌كننده‌ آغاز كرد. علاقه‌ی‌ تازه‌ای‌ كه‌ برای‌ ائتلاف‌ ایجاد شده‌ بود، به‌ نحو قابل‌توجهی‌ ناشی‌ از جنبش‌ ائتلاف‌ در دهه‌ی‌ ۱۹۶۰ بود كه‌ صنعت‌ فیلم‌ آمریكا را وارد دوران‌ مجموعه‌ی‌ شركت‌های‌ عظیم‌ كرد. طی‌ دهه‌ی‌ ۱۹۶۰، شركت‌های‌ بزرگ‌ چندوجهی‌، شركت‌های‌ سینمایی‌ را خریدند و آن‌ها را در مجموعه‌های‌ عظیم‌ تولید آثار سرگرم‌كننده‌ قرار دادند یا با ایجاد شاخه‌های‌ دیگر، خود آن‌ها را تبدیل‌ به‌ مجتمع‌های‌ عظیمی‌ ساختند.


شما در حال مطالعه صفحه 1 از یک مقاله 5 صفحه ای هستید. لطفا صفحات دیگر این مقاله را نیز مطالعه فرمایید.