جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
احترام به افكار عمومی نمود دموكراسی
افكار عمومی از جمله پدیده‌هایی است كه با ظهور دموكراسی در كشورهای غربی معنا گرفت. در واقع یكی از معیارهای میزان وجود دموكراسی در كشورها رضایت افكار عمومی نسبت به عملكرد دولتمردان كشورها است. افكار عمومی در هر حوزه‌یی دخیل است. از این رو مسئولان باید در مورد عملكرد خود همواره نسبت به افكار عمومی پاسخگو باشند.
بیتا شاه‌منصوری استاد علوم ارتباطات معتقد است: بشر از همان ابتدای تاریخ سعی در شناخت افكار جمعی و فردی یكدیگر داشته‌اند تا یكدیگر را تحت تاثیر قرار دهند و به خواست‌های خود دست یابند. در عصر ما همواره با گسترش رسانه‌های همگانی و با سواد شدن عامه مردم، نیروی تازه‌یی پای به صحنه گذاشته است كه بدان افكار عمومی می‌گوییم. این نیروی تازه كه تجلی اراده مردم و خواست آنهاست، در تمام جهان بویژه در كشورهای دارای نظام پارلمانی و مردمی نقش مهمی در شكل دادن به حوادث و رخدادهای سیاسی و اقتصادی و اجتماعی دارد و كمتر دولتی است كه بتواند از رای آن سرپیچی كند یا آن را به حساب نیاورد.
● تعریف روابط عمومی
پیدایش روزنامه‌های كثیرالانتشار در قرن نوزدهم سبب پیدایش افكار عمومی شد. در واقع در جنگ جهانی دوم و حمله ایتالیا به اتیوپی زمزمه توجه به افكار عمومی در جهان به وقوع پیوست. كارشناسان ارتباطات در این حوزه معتقدند افكار عمومی واژه‌یی است كه از قرنها پیش مورد استفاده قرار می‌گرفته است. بررسی تاریخی واژه افكار عمومی نشان می‌دهد كه چیزی است معادل اراده مردم، احساسات عوام، عقاید مردم، روح میهنی، باورها و اعتقادات مردم. مطالعه علمی افكار عمومی از اواسط قرن بیستم به بعد شكل گرفت و توسعه یافت زیرا مجموعه شرایطی فراهم شد كه این كار را هم امكان‌پذیر ساخت و هم ضروری.
حمید شیرازی دانشجوی دكترای علوم ارتباطات می‌گوید: افكار عمومی به عنوان یك پدیده تازه ناگهان ظاهر نشد بلكه برعكس در گذشته هم این پدیده برای متفكران و سیاستمداران مطرح بوده است. ارسطو به نقش افكار عمومی به مثابه حامی قدرت حاكم یا عاملی برای سرنگونی‌اش اشاره كرده است. ماكیاولی در كتاب شهریار می‌نویسد: این ملت است كه سزاوار توجه است، زیرا كه از همه قویتر و نیرومندتر است. او در تعریف افكار عمومی می‌گوید: از افكار عمومی تعاریف متعدد بیان شده است اما یكی از بهترین تعاریف در مورد افكار عمومی تعریف مربوط به انجمن جهانی افكار عمومی است. این انجمن در تعریف افكار عمومی اینچنین توضیح می‌دهد: افكار عمومی مجموعه عقاید افراد یك جامعه نسبت به یك موضوع است كه آن افراد درباره آن موضوع، دارای منافع و علایق مشترك هستند.
همه پژوهشگران افكار عمومی اتفاق نظر دارند كه افكار عمومی پیرامون مساله، موضوع یا موردی تشكیل می‌شود. به عبارت دیگر در آغاز باید مساله، موضوع یا موردی داشته باشد كه در آن زمینه افكار عمومی تشكیل شود. مساله موضوع و موردی كه اساس افكار عمومی را تشكیل می‌دهد باید دارای ماهیتی باشد كه افراد، طبقات، اقشار و گروه‌های یك جامعه، نگاه‌ها و دیدگاه‌های خاص خویش را نسبت به آن داشته باشند. وجود تفاوت در عقیده و نظر نسبت به مساله، عامل كلیدی در تشكیل افكار عمومی است. همگان یا عموم پس از طرح موضوع و مساله بایستی كه یك جمع یا گروهی از انسان‌ها وجود داشته باشند كه نسبت به آن مساله، موضوع و مورد به نوعی احساس علاقه وابستگی، نفع، توجه و ارتباط كنند. در حقیقت این افراد «عموم» افكار عمومی هستند. به عبارت دیگر همگان و عموم افرادی هستند كه در اثر احساس علاقه و منافع نسبت به موضوع به صورت جمع و گروه متشكل می‌شوند.
● نقش روابط عمومی در ارتباط با افكار عمومی
یك كارشناس روابط عمومی معتقد است: اساس فكر عمومی به نگرش ما استوار است. نگرش پایه و زمینه‌های پایدار افكار عمومی است و افكاری كه فرد آن را می‌سازد محصول عوامل فرهنگی، اجتماعی یا درون شناختی است.
حسین زارعی با اشاره به نقش مهم اطلاع رسانی در جامعه و آگاه كردن افكار عمومی می‌گوید: افكار عمومی پدیده‌یی است كه در قرن بیستم بر اثر تحولات شگفت انگیز فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی به اوج شكوفایی خود می‌رسد. افكار عمومی در مجموع دیدگاه‌های مطرح شده از سوی گروهی از مردم پیرامون موضوعاتی است كه به دلیل اهمیت و ارزش خود مورد استقبال و توجه همگان قرار می‌گیرد. از این رو پیوسته با نوعی ارزش‌گذاری همراه است و در واقع نوعی داوری درباره حوادث و اتفاقات روزمره یا حوادث و رخدادهایی است كه در آینده روی خواهد داد.
او در ادامه به نقش روابط عمومی ما در ساماندهی افكار عمومی می‌پردازد: ابتدا باید افكار عمومی را معنا كرد افكار عمومی یعنی چه؟ افكار عمومی یك نگرش و تفكر در روابط انسان‌ها است كه با محیط پیرامون خود در یك مقطع زمانی معین بر اساس موضوعات مطرح شده در اجتماع به صورت بالقوه به وجود می‌آید كه بر اثر كنش‌هایی به صورت بالفعل تبدیل می‌شود. ممكن است این امر نشات گرفته از محیط زمانی یا خارج از این محیط باشد كه هر كدام تحت تاثیر عوامل داخلی و خارجی قرار می‌گیرند.
● تقسیم‌بندی افكار عمومی
▪ افكار عمومی خود به ۴ دسته كلی تقسیم می‌شود:
۱. افكار عمومی ملی: موضع اكثریت افراد ملت یا گروهی آگاه از میان آنان در قبال یك قضیه اساسی و عمومی است كه محل گفت‌وگو و بحث بوده باشد. این شكل از افكار عمومی با دولت در ارتباط بوده و به هر نظام سیاسی حاكم بر آن اتكا دارد. افكار عمومی داخل هر كشوری در قبال مشكل اساسی و مهمی كه آن ملت را آزار می‌دهد تشكیل دهنده افكار عمومی ملی است.
۲. افكار عمومی نژادی و قومی: افكار عمومی حاكم بر یك یا چند ملت كه عادت و وجوه مشترك نیرومندی دارند مانند زبان یا تاریخ، منافع اقتصادی واحد در قبال موضوع مهم در مرحله‌یی از زمان است كه این افكار عمومی شكل می‌گیرد.
۳. افكار عمومی منطقه‌یی: بین چند ملت در قبال یك قضیه مهم در یك زمان منتشر می‌شود. اگر چه این ملت‌ها از لحاظ تمدن و زبان با هم اختلاف داشته باشند. با این حال مشكل و قضیه مهم مرزهای جغرافیایی آنها را در نوردیده و اهداف و مصالح مشترك آنها را با یكدیگر مربوط ساخته است.
۴. افكار عمومی جهانی: هر تعبیر و بیان خود به خودی و غیرارادی از نقطه نظر معینی است كه برای اثبات وجودش منحصر در جامعه محلی معینی نیست، بلكه از مرزهای بین گروه‌های سیاسی فراتر رفته تا توافق خاصی را بین طبقات یا گروههایی كه به بیش از یك كشور وابسته‌اند بیان كند. خواه آن كشور در مجموعه یك اجتماع جغرافیایی قرار گیرد یا به بیش از یك اجتماع جغرافیایی كشور پیوسته و منتسب باشد.
آنچه به عنوان اصلی پذیرفته شده از سوی دول مختلف وجود دارد، احترام و پاسخگویی دولت‌ها به افكار عمومی در مورد كلیه مسائل و معضلات جامعه است. در واقع باید گفت كه هر چه دولتمردان در جوامع مختلف پاسخگوتر به افكار عمومی باشند و به آنها اهمیت بدهند حاكمیت آن از مقبولیت بالاتر نزد مردم برخوردار است.
تبلیغات در شناساندن پدیده‌ها به دیگران، جایگاهی ویژه دارد. به همین دلیل پرداختن به نقش تبلیغات بر روی افكار عمومی بسیار مهم است، زیرا بسیاری از اذهان در هنگام تصمیم‌گیری‌ها و انتخاب تحت تاثیر تبلیغات قرار می‌گیرند و بطور ناخواسته به مسیر تبلیغات هدایت می‌شوند. چه بسا تحولات بزرگ در تاریخ بشریت بوده است كه بخاطر تبلیغات پدیدار شده‌اند یا پنهان مانده‌اند.
اما عرصه تبلیغات جنبه دیگری نیز دارد و آن بخش تئوریك و تغذیه‌كننده آن است. آنگونه كه بیژن شهبازخانی نماینده مجلس شورای اسلامی معتقد است: «شعارهای تبلیغاتی اگر در عقبه آنها رفتار عملی نباشد، عمر كوتاهی خواهند داشت». با توجه به این موضوع میتوان چنین انگاشت كه برخی از شعارهای تبلیغی، صرفا در مقاطعی خاص بر زبان گویندگان جاری می‌شوند. «چنین گفتارهای تبلیغی كه پشتوانه عملی ندارند، معمولا عمرشان بسیار كم است».
باید توجه داشت كه گاهی همین تبلیغات ظاهری نیز می‌تواند منشا آثار منفی در جامعه باشد زیرا ممكن است بسیاری از مردم شیفته ظواهر كلام‌ها یا رفتارهای تبلیغاتی شده و به مسائل پشت پرده این نوع تبلیغات دقت كافی نكنند و بدین طریق گرفتار خواسته مبلغان شوند.
شهبازخانی در این باره می‌گوید: «در میان مدت، مردم تفاوت شعارهای تبلیغاتی و شعارهای عملی را متوجه می‌شوند. در حقیقت با گذشت زمان، افكار عمومی صرفا با سخن و حرف اقناع نمی‌شود و مردم پس از مدتی به دنبال عملكرد و بازتاب بیرونی وعده‌ها هستند. تبلیغاتی كه فقط احساسی هستند و برای آنها بازه زمانی گذاشته نمی‌شود، بطور قطع جنبه ظاهری دارند، زیرا اگر مدت زمان خاصی برای آنها منظور شود، مردم پیگیر عملی شدن، آنها خواهند شد.
از سوی دیگر مسعود ده‌نمكی سردبیر نشریه صبح دوكوهه معتقد است: «تاثیر تبلیغات بر افكار عمومی، ریشه تاریخی دارد و این بحث مربوط به یك موضوع خاص نمی‌شود»، همیشه تبلیغ پل ارتباطی بین افكار عمومی و اذهان افراد خاصی بوده است. البته برای ایجاد این پل ارتباطی روش‌های ویژه‌یی نیز لازم است.
این فعال سیاسی در ادامه می‌افزاید: «در دین اسلام نیز روش‌هایی مانند صداقت در گفتار و... مشاهده می‌شود». متاسفانه غربی‌ها بیشترین برداشت را از تعالیم دینی ما دارند، چرا كه آنها به تبلیغات به عنوان یك استراتژی نگاه می‌كنند. به عنوان نمونه در جنگ خلیج فارس، ابتدا شبكه‌های خبری وارد میدان شدند سپس تانك‌ها و تسلیحات نظامی كار خود را شروع كردند.
ده‌نمكی همچنین بیان می‌كند: «ما نباید از قضیه افكار عمومی و تبلیغات غافل شویم. نباید كمیت نیروها و اینكه قدرت تبلیغاتی آنها بیشتر از ماست مایه دلسردی و كم‌كاری‌مان شود.»
عرصه فرهنگی باید به عناصر فرهنگی سپرده شود تا مقوله افكار عمومی نیز به تبع آن جدی انگاشته شود.
وحید شریفی
![الاهیات معماری در جهان طراحان پَساـ نظری[1]ـ بخش اول ـ ریشه ها؛ پرادایم بازگشت یا بازتفسیر](/web/imgs/21/151/ur0oi1.jpeg)
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
انتخابات عراق احمد وحیدی حسن روحانی مجلس شورای اسلامی حجاب دولت نیکا شاکرمی چین رهبر انقلاب مجلس شهید مطهری
ایران هواشناسی تهران یسنا سیل هلال احمر روز معلم پلیس قوه قضاییه معلم شهرداری تهران آموزش و پرورش
قیمت خودرو سهام عدالت قیمت طلا حقوق بازنشستگان طلا بازار خودرو قیمت دلار خودرو بانک مرکزی ایران خودرو سایپا تورم
مهران غفوریان موسیقی عمو پورنگ تلویزیون سریال مهران مدیری عفاف و حجاب تبلیغات سینمای ایران مسعود اسکویی سینما تئاتر
رژیم صهیونیستی فلسطین اسرائیل غزه آمریکا جنگ غزه روسیه ترکیه حماس نوار غزه انگلیس اوکراین
استقلال فوتبال پرسپولیس علی خطیر سپاهان باشگاه استقلال لیگ برتر تراکتور جواد نکونام لیگ برتر ایران رئال مادرید لیگ قهرمانان اروپا
ناسا هوش مصنوعی فناوری اپل اینستاگرام گوگل عکاسی
خواب فشار خون کبد چرب دیابت