بیماری توکسوپلاسما چیست؟

سال‌هاست که گربه‌ها به عنوان ناقلان یک بیماری عفونی جدی به نام «توکسوپلاسما» شناخته شده‌اند. انگل این بیماری می‌تواند بیشتر حیوانات و پرندگان را آلوده کند، اما تکثیر سلولی …

سال‌هاست که گربه‌ها به عنوان ناقلان یک بیماری عفونی جدی به نام «توکسوپلاسما» شناخته شده‌اند. انگل این بیماری می‌تواند بیشتر حیوانات و پرندگان را آلوده کند، اما تکثیر سلولی آن تنها در گربه‌ها امکان‌پذیر است. معمولا این انگل از طریق خوردن شیر خام یا گوشت نیم‌پز حیوانات آلوده شده یا در اثر خوردن سبزیجات نشسته‌ای که به مدفوع گربه آلوده شده باشند، به انسان منتقل می‌شود.

در انسان این انگل به صورت کیست‌هایی می‌تواند تقریبا هر عضوی را متاثر سازد، اما اغلب روی مغز و ماهیچه‌های قلب اثر می‌گذارد. این انگل در اغلب افرادی که دارای سیستم ایمنی قوی باشند، علائم و نشانی از خود بروز نمی‌دهد و گاهی ممکن است که فرد نداند که ناقل است. اما در بعضی از افراد علائم خفیفی مثل تب، سردرد، بی‌حالی و درد عضله به همراه تورم غدد لنفی ظاهر می‌شود که گاهی با سرماخوردگی اشتباه گرفته می‌شود.

البته وجود این انگل در کودکانی که از مادران مبتلا یا آلوده متولد می‌شوند یا افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف است، خصوصا آن دسته از افرادی که حامل ویروس ایدز یا در حال شیمی‌درمانی هستند، می‌تواند جدی و خطرناک باشد. به طوری که ممکن است موجب تخریب مغز، حملات صرعی، مشکلات ریوی و حتی مرگ شود.

جنین مادرانی نیز که از مرگ نجات می‌یابند ممکن است دچار عوارضی نظیر: کوری، فلج مغزی و عقب‌افتادگی ذهنی شوند. البته شدت و خطر عفونت در جنین بستگی به آن دارد که در چه زمانی از دوران بارداری مادر به این انگل آلوده شده باشد.

لذا، اگر شما باردار هستید یا تصمیم به بارداری دارید، حتما تست توکسوپلاسموزیس را انجام دهید چرا که در صورت ابتلا، درمان بموقع می‌تواند به طور چشمگیری از احتمال خطر آن به جنین جلوگیری کند. خوشبختانه این بیماری توسط افراد به یکدیگر منتقل نمی‌شود ولی هر فردی می‌تواند براحتی به آن مبتلا شود.

راه‌های پیشگیری

به مدفوع گربه دست نزنید و اگر خاک گلدان عوض کرده و باغبانی می‌کنید، این کار را با دستکش انجام دهید و پس از اتمام کار حتما دست‌ها را با آب و صابون بشویید.

اگر در منزل گربه دارید، گوشت خام به او ندهید و نگذارید که به هر مکان آلوده‌ای رفت‌وآمد کند.

گوشت خام یا گوشتی که کاملا پخته نشده است، مورد مصرف قرار ندهید. اغلب پستانداران خصوصا گوسفند ممکن است آلوده به این انگل باشند. بنابراین تمام گوشت‌های قرمز را خوب بپزید تا کاملا رنگ قرمز آن عوض شده و آب آن خارج شود. هرگز گوشت نپخته را مزه نکنید.

تمام میوه و سبزیجات خصوصا آن دسته که به صورت خام مصرف می‌شوند را کاملا ضدعفونی کرده و با آب بشویید.

از مصرف شیر غیرپاستوریزه و فرآورده‌های آن خودداری کنید؛ چراکه ممکن است حاوی انگل باشد. قابل ذکر است این انگل برای افرادی نظیر دامداران، دامپزشکان و قصابان، یک خطر شغلی محسوب می‌شود.

ـ توجه

علاوه بر توکسوپلاسموزیس، بیماری‌ها و عفونت‌های دیگری نیز از گربه به انسان منتقل می‌شود که یکی از آنها به بیماری خراش گربه معروف است. باکتری این بیماری در بزاق گربه زندگی می‌کند تا از راه خراش یا گازگرفتن گربه خصوصا بچه‌گربه به انسان منتقل شود. علائم آن بزرگ شدن غدد لنفی نزدیک به محل زخم و قرمزی و جوش‌های چرکی در محل زخم به همراه تب، لرز، سردرد و گاهی تشنج است که خوشبختانه در اغلب اوقات بیماری خودبه‌خود بهبود یافته؛ اما تورم غدد لنفی ممکن است تا ماه‌ها بعد ادامه یابد. از آنجایی که این بیماری توسط کک گربه هم منتقل می‌شود، مراقب حشراتی که در موهای این حیوان هستند هم باشید.