کوشک فردوس

مجموعه تاریخی کوشک که مشتمل بر یک حمام، مسجد، حوض انبار و آب انبار است، در ابتدای دروازه قاین شهر تاریخی تون(فردوس) جای داشته است.این مجموعه به لحاظ هم نشستی چند بنا و تلفیق معماری …

مجموعه تاریخی کوشک که مشتمل بر یک حمام، مسجد، حوض انبار و آب انبار است، در ابتدای دروازه قاین شهر تاریخی تون(فردوس) جای داشته است.این مجموعه به لحاظ هم نشستی چند بنا و تلفیق معماری آن حائز اهمیت و قابل ارزش مطالعاتی می باشد.علاوه بر آن مسجد کوشک دو شبستان تابستانی و زمستانی دارد که شبستان زمستانی آن با طاق های گهواره ای و ستون های قطور خشتی خود و لایه های مرمتی زیادی که در خود دارد، از اجزای بسیار مهم و قابل ارزش مجموعه کوشک است.در شبستان زمستانی مسجد کوشک، محرابی قرار دارد که بر پیشانی آن کتیبه ای متعلق به ۵۵۴ ه-ق جای داشته که قدیمی ترین کتیبه تاریخی شهر تون محسوب می شود.در عملیات خاک برداری شبستان ستون هایی از زیر لایه های گچی هویدا شد که طاق های گهواره ای به کار رفته در شبستان را به لحاظ تاریخ معماری بسیار غنی می کرد.

شبستان زمستان مسجد کوشک قدیمی ترین بخش معماری مسجد نیز محسوب می شود، چرا که شبستان تابستانی آن در دوره صفوی بدان اضافه شده است.فرم خاص محراب شبستان زمستانی مسجد و طاق های بیضی شکل آن و در حقیقت نام مسجد که کلمه ای کاملا ایرانی است برای برخی از محققان این گمان را به وجود آورده است که این بنا در گذشته های دور آتشکده یا محل به جای آوردن آداب و سنن زرتشتی بوده است.این گفته هیچ ریشه علمی و تاریخی نداشته و در بررسی های انجام شده بنای مسجد متعلق به سده های نخست اسلام است و از همان ابتدا با تعریف بنای مسجد ساخته شده است.