آیا زیبایی مصنوعی, فمنیسم نوین را شکل خواهد داد

در دو دهه اخیر شاخه پزشک ترمیمی که در گذشته برای اصلاح اندام های سوخته و یا ناقص مورد استفاده قرار می گرفت با گسترش دامنه فعالیت های خود در حوزه جراحی های زیبایی, توانسته است سود آوری هنگفتی را برای این صنعت نو ظهور به ارمغان بیاورد

در دو دهه اخیر شاخه پزشک ترمیمی که در گذشته برای اصلاح اندام‌های سوخته و یا ناقص مورد استفاده قرار می‌گرفت با گسترش دامنه فعالیت‌های خود در حوزه جراحی های زیبایی، توانسته است سود آوری هنگفتی را برای این صنعت نو ظهور به ارمغان بیاورد. پزشکان جراحی‌های زیبایی، در کنار رسانه‌های جمعی، کارگردانان و تبلیغاتچی‌ها، تلاش می‌کنند که جذاب‌ کردن چهره‌های زنان را با مفاهیمی نظیر باهوش، فهیم، عاقل و با استعداد بودن پیوند بزنند تا از دغدغه دائمی زنان در مورد چهره‌شان برای توسعه یک کسب و کار پول‌ساز بهره ببرند.

این صنعت جدید با ارائه عمل‌های جراحی‌ و آرایشی برای کم اهمیت‌ترین و مخفی‌ترین اندام‌های زنان، بی تردید به یک موج نوین زن ستیزی و تحقیر دامن می‌زند که می‌تواند به پیدایش موج نوین فمنیسم منجر شود. همان طور که در سال‌های دهه هفتاد میلادی، زنان سرخورده از نابرابری‌های اجتماعی، موج اول فمینیسم را به وجود آوردند، باید منتظر این موج نو ظهور باشیم.

بهار امسال، ستاره فیلم «ساید ویز» (زیر چشمی)، ویرجینیا مادسن به سخنگوی ابر شرکت اکرژان، تولید کننده ماده تزریقی فرم دهنده و سفت کننده سینه(بوتوکس) منصوب گردید. وی در گفت و گو با مجله «مردم» اظهار داشت که با پیشنهادهای زیادی رو به رو بوده است تا خود را همچنان جوان و قوی نگاه دارد. وی همچنین در ادامه چنین گفت: من از کار کردن کناره گیری کرده‌ام. غذای خوب می‌خورم و از مواد تزریقی استفاده می‌کنم.»

البته به روشنی می‌توان دلیل انتخاب ستاره‌های هنرهای عامه پسند را در جهت تبلیغ محصولات زیبایی و آرایشی و افزایش مشتریان این کالاها دریافت. از آغاز سال ۲۰۰۷ میلادی تاکنون و براساس اعلام «انجمن پزشکان جراحی پلاستیک آمریکا» ASPS، تعداد عمل‌های زیبایی نظیر بزرگ کردن سینه و یا تزریق ژل بزرگ کننده سینه، با ۴۸ درصد رشد روبه رو بوده است. در حالی که در گذشته این گونه جراحی‌ها به صورت مخفیانه و زیر زمینی و توام با ریسک انجام می‌شد، هم اینک انجام این گونه عمل‌های پزشکی در رسانه‌ها به شدت تبلیغ می‌گردد تا آنها را همانند سفید کردن دندان‌ها، بی خطر و عادی جلوه دهند. تبلیغاتچی‌ها، تهیه کنندگان برنامه‌های تلویزیونی، ناشران کارکنان بخش روابط عمومی و حتی خود پزشکان با جلب مشتریان به این تجارت، به دنبال آن هستند که زنانی با هر سابقه و پیشینه را به جذاب کردن چهره و همچنین به جوان ماندن تشویق نمایند.

امروز محصولات آرایشی و زیبایی بیش از گذشته مورد پذیرش مردم قرار گرفته‌اند، اما به صورتی نامحسوس، همچنان مدیران صنعت به دنبال یافتن بازارهای جدید هستند. به صورتی روز افزون، در رسانه‌های ما شکایت و نارضایتی زنان میانسال از چهره و اندام‌هایشان منتشر می‌گردد. چرا که برای ایجاد تصور عمومی نسبت به باهوش، فهیم، عاقل و با استعداد بودن گویی انجام یک یا چند عمل جراحی زیبای برای این مشتریان بالقوه، ضروری است. البته رسانه‌های ما حتی افسانه «سیندرلا» را هم برای تحقق اهدافشان تغییر داده‌اند و ما در این کارتون، شنونده گفتار متن زنی باهوش که از عمل جراحی زیبایی استفاده می‌کند، هستیم.

حتی هم اینک صنعت جراحی‌های آرایشی دقیقا پا جای پای فعالیت‌های صنعت زیبایی در طول سال‌های گذشته می‌گذارد؛ چرا که آنان با انطباق و تغییر ظاهری و عرضه مجدد شعارهای فمنیست‌ها نظیر توانمند سازی زنان، به دنبال دستیابی به اهداف تجاری شان هستند. بدین ترتیب ما شاهد یک جریان فمنیستی مصرف گرایانه هستیم که در سایه شعارهای دو گانه احتمال و انتخاب و با بهره‌گیری از تهیه کنندگان و تبلیغ گران رسانه‌ها، این جراحی‌های تجاری را به عنوان گامی در جهت تقویت اعتماد به نفس، به زنان می‌فروشند.

به علاوه، در اکثر تبلیغات مربوط به مراکز جراحی‌های آرایشی و زیبایی، ایده یک انتخاب به جامعه تحمیل می‌شود. البته به موازات پا فشاری خانم مادسن بر این مطلب که استفاده از ژل بزرگ کننده سینه «بوتوکس» تنها انتخاب یک شیوه جدید زندگی است و تفوات اندکی با کار کردن و خوب غذا خوردن دارد، اما در کتاب «جراحی زیبایی برای افراد مبتدی» (۲۰۰۵ میلادی، انتشارات فوردومیز) ما شاهد این امر هستیم که به خوانند اطلاعات لازم در جهت مناسب بودن انجام یک جراحی زیبایی، یافتن یک پزشک مناسب داشتن انتظارات واقعی، ارزیابی گزینه‌ها، ایمن نمودن محیط جراحی و در نهایت، انتخاب یک گزینه مناسب ارائه می‌گردد. البته لغت انتخاب، به صراحت یادآور حقوق باروری افراد است؛ لذا مصرف کنندگان به حق خویش بر استقلال بدنشان ایمان می‌آوردند. اما همچنان یک انتخاب از سوی مصرف کنندگان ناگفته می‌ماند:«حق عدم توجه به این جراحی‌ها زیبایی».

امروزه با توجه به حق انتخاب گسترده زنان خواهان استفاده از این روش‌های مصنوعی زیبایی، حتی کم اهمیت‌ترین و جزئی ترین بخش‌های اندام یک زن هم به عرصه بالقوه برای مداخله و دستکاری آرایشی تبدیل شده است. چرا که روش‌های جراحی نوینی برای کاهش چاقی سوتین، زیبا کردن ناف، بازسازی مهبل‌ها پس از تولد فرزند و حتی کوچک کردن اندازه پا برای استفاده از کفش‌های کوچک زنانه، به زنان خواهان آنها ارائه می گردد.

اگر چه اکثر این عمل‌ها، جراحی های بی خطر و ایمنی به نظر نمی‌رسند. اما گویی زنان به این نتیجه احتمالی هیچ توجهی ندارند.

در واقع و بر اساس یکی از پژوهش‌های صورت گرفته از سوی انجمن پزشکان جراحی پلاستیک آمریکا (ASPS) ،‌ دو سوم زنانی که از جراحی‌های زیبایی د ر سال ۲۰۰۵ میلادی استفاده کرده‌اند، مبلغی معادل ۶۰۰ هزار دلار و یا کمتر هزینه نموده‌اند. همچنین دسترسی آسان به کارت‌های اعتباری و کاهش قیمت این عمل‌های جراحی، باعث گردیده که حتی طبقه کارگر هم به جمع مشتریان بازار صنعت زیبایی مصنوعی بپیوندد.

کوژنسکی در پایان کتاب خوره زیبایی خود، خاطر نشان می‌کند که این چهره‌ها بزک شده را باید یک جریان فمنیستی جدید دانست . هر چند هم اینک هم فمنیست‌ها مبارزه با تزریق ژل به سینه‌ها را (با توجه به مطالعات پزشکی مختلفی که انجام این عمل را خطرناک تشخیص داده است) آغاز نموده اند. آنان به این نکته اشاره می‌کنند که چرا زیر شاخه‌ای از دانش پزشکی که برای بازسازی و یا جایگزینی بخش‌های سوخته، شکسته و یا بیماری افراد به وجود آمده بود، امروزه به صنعتی بزرگ و سود محور و در عین حال زن ستیز تبدیل گردیده است؟

البته فمنیست ها با صدایی بلند و پر احساس به جامعه اعلام کرده‌اند که پزشکی آرایشی بدین دلیل همچنان وجود دارد که جنسیت گرایی و تبعیض‌های جنسی با سرمایه سالاری، ارتباطی مستحکم دارد. و در این میان یک زن همواره در مورد چهره‌اش نگران است، چرا که این گونه می‌توان همچنان جذاب باقی بماند، شغل خود را حفظ کند و یا به اعتماد به نفس دست یابد. اگر بگوییم که این دل مشغولی با چهره، یک زن سالاری نوین می‌باشد، دچار یک اشتباه بدبینانه شده‌ایم چرا که به جای آن فمنیست‌ها باید بر این نکته پافشاری کنند که یک ابروی کمانی و زیبا، منهای یک درون مایه واقعی، نشانگر چهره یک فمنیست توانمند سازی شده قدیم و جدید است.

نویسنده: جنیفر کونگارد بلاک

مترجم: محسن داوری

منبع:

www.MSMagazine.com

ماهنامه سیاحت غرب، شماره ۵۳