حجاب زن غیرمسلمان

حاشیه های نشست "دین در دنیای جدید" آنقدرها بود که بشود حالا حالاها از آن نوشت. حیف که فرصت ها کم اند. به هر حال این یکی را بگویم تا بعد ببینیم چه می شود.
مطالب مختلفی در ارتباط با …

حاشیه های نشست "دین در دنیای جدید" آنقدرها بود که بشود حالا حالاها از آن نوشت. حیف که فرصت ها کم اند. به هر حال این یکی را بگویم تا بعد ببینیم چه می شود.

مطالب مختلفی در ارتباط با کارکرد دین برای برقراری صلح و عدالت در دنیای امروز مطرح شد و سخنرانان و شرکت کنندگان از زوایای مختلفی به این موضوع می پرداختند. یکی از این موضوعات نحوه نگرش دین به زنان و جایگاه زنان در گفتمان ادیان بود که من هم در سخنرانی کلیدی روز اول به شکلی آن را مورد اشاره قرار دادم. اما دو نفر از سخنرانان هر یک در مطالب خود اشاره و تاکید خاصی به یک موضوع چالشی مرتبط داشتند.

خانم کومارا تونگا رییس جمهور سابق سریلانکا در خلال سخنرانی اش که در مورد نقش دین در پیشبرد وضعیت زنان در جوامع مختلف بود، نسبت به ضرورت استفاده خانم های خارجی و غیرمسلمان از حجاب در ایران پرسشی را توام با اعتراضی نرم مطرح کرد. او البته متذکر شد که این نوع پوشش را برای احترام به قانون رعایت می کند ولی فکر نمی کند اعمال آن برای زنان خارجی و غیرمسلمان کار درستی باشد.طرح این سوال به دلیل مباحث داغ روز اول نشست مورد توجه واقع نشد ولی وقتی خانم مری رابینسون رییس جمهور سابق ایرلند موضع مشابهی را در سخنرانی اش نشان داد، موقعیت متفاوتی ایجاد شد. مری رابینسون گفت من عادت به این موضوع ندارم و برایم دشوار است، آیا می شود روزی به جمهوری اسلامی ایران بیایم و دچار این اجبار نباشم؟ البته من به هر کشوری که می روم به قوانین آن احترام می گذارم و این مسئله را فقط به عنوان طرح موضوع بیان کردم.

در پاسخ به خانم رابینسون مطالب زیادی مطرح شد. یکی از روحانیون حاضر در جلسه توضیح داد که در این موضوع از جهت احکام فقهی هیچ گونه اجباری برای زن غیرمسلمان وجود ندارد و اینجا فقط بحث مقررات است. من هم گفتم ما باید اعتقادات دینی را از مباحث مربوط به قوانین و مقررات اجتماعی تفکیک کنیم. در ایران موضوع حجاب به مقررات اجتماعی تعمیم یافته و البته برای زن مسلمان مسئله هویت اهمیت بسیاری دارد. یعنی زن مسلمان در مقابل نگاه کالاگونه، برای اینکه هویت خود را اثبات کند ترجیح می دهد حجاب اسلامی را جدی بگیرد.

مری رابینسون به حرف های بعضی جوانان ایرانی اشاره کرد که نسبت به اجباری بودن حجاب سوالات زیادی دارند. من هم گفتم که ما باید راه حل منطقی و متعادلی را در ارتباط با این مسئله بیابیم.

بحث حجاب به حاشیه جلسه هم کشیده شد. خانم رابینسون می گفت موضوع هویت و اهمیت حجاب برای زنان مسلمان را به عنوان یک انتخاب و براساس شناخت و آگاهی محترم می شمارم و می فهمم، ولی روی حق انتخاب مسئله دارم. یکی از مهمانان با اشاره به تاریخچه حجاب می گفت در دوره عباسی بیش از یک سوم زنان با حجاب نبودند و بردگان، کارگران، زنان مسن و زنان غیرمسلمان از حجاب استفاده نمی کردند. در واقع هیچ اجباری در این زمینه تا دوره های اخیر نبوده و شرایط کنونی به نظر می رسد بیشتر در تقابل با هجمه فرهنگی علیه اسلام و جوامع اسلامی ایجاد شده و این رویکرد تدافعی در ایران نیز دنبال می شود.

همین طور به غلط بودن سیاست ممنوعیت حجاب در مراکز آموزشی کشورهایی مثل فرانسه و ترکیه اشاره و از آن به عنوان نقض آزادی فردی یاد شد. هم چنان که اقبال دختران جوان مسلمان به حجاب در کشورهایی که هیچ گونه جبر و قانونی در ارتباط با این موضوع وجود ندارد مانند مصر، ترکیه، اندونزی و مالزی در صحبت ها بارها مورد مثال قرار گرفت.

نویسنده : معصومه ابتکار