پنجشنبه, ۹ اسفند, ۱۴۰۳ / 27 February, 2025
مجله ویستا

نگاهی به وسواس، انواع و علل پیدایش آن


نگاهی به وسواس، انواع و علل پیدایش آن

شخص مبتلا به اختلال وسواسی-جبری ممکن است کارهای مشابه را به کرات انجام دهد، طوری که این رفتار بر کل زندگی وی غلبه می‌کند...
اگر به این اختلال مبتلا هستید، ممکن است احساس کنید هر …

شخص مبتلا به اختلال وسواسی-جبری ممکن است کارهای مشابه را به کرات انجام دهد، طوری که این رفتار بر کل زندگی وی غلبه می‌کند...

اگر به این اختلال مبتلا هستید، ممکن است احساس کنید هر روز باید همان ناهار را بخورید و هر بار باید به همان ترتیب غذا بخورید یا هر بار بعد از اینکه کسی دستگیره در را دست زد، فوری آن را پاک کنید، بعد از اینکه خانه را ترک کردید احتمال دارد چند بار به خانه برگردید تا مطمئن شوید کتری را از روی گاز برداشته و گاز را خاموش کرده‌اید. افراد مبتلا ممکن است وسواس یا حالت اجباری در انجام کاری داشته باشند. رفتار اجباری یا مشغله ذهنی، انگیزه‌های ناگهانی و افکار، ایده‌های ناخواسته، دائمی و تکرارشونده‌ای هستند که فرد به‌طور غیرعادی و بدون فکر انجام می‌دهد. آنها (افکار مزاحم) معمولا مزاحم فکر کردن می‌شوند و هنگامی‌ که سعی دارید کار دیگری انجام دهید، در فکرتان تداخل ایجاد می‌کنند.

اگر به اختلال وسواسی-جبری مبتلا باشید، هر کاری را موشکافانه، دقیق و منظم انجام می‌دهید. اگر نیازهای وسواسی رضایت‌بخش نباشد، دچار اضطراب بیش از حد و اجتناب‌ناپذیر خواهید شد. وقتی این آداب و عادات را انجام دادید، آرامش می‌یابید، اما نه برای مدت طولانی و ناراحتی‌تان به زودی برمی‌‌گردد. احساس می‌کنید مجبورید این رفتارها را تکرار کنید. به عبارت دیگر شما را وادار به تکرار عمل می‌کند.

اختلال وسواسی-جبری اواخر نوجوانی یا اوایل جوانی شروع می‌شود و احتمالا با افسردگی همراه است. خجالتی بودن ممکن است مانع درمان باشد، ولی حتی اگر این عادت‌ها به‌طور عمیق ریشه‌دار شود، درمان‌شدنی است.

اختلال شخصیت وسواسی-جبری

این اختلال همان اختلال وسواسی-جبری نیست. افرادی که چنین شخصیتی دارند، فکر و ذهنشان درگیر جزییات، قوانین و تشریفات است. آنها اغلب اصرار دارند هر چیزی به روش خاص خود صورت گیرد. اینگونه افراد برای کار و ثروت، ارزش بیشتری نسبت به روابط بین مردم قائل‌اند، اغلب از اینکه با دیگران مهربان باشند، مشکل دارند، از دیگران می‌گریزند و سرد و بی‌تفاوت هستند.

نشانه های وسواس

وسواس‌های رایج عبارتند از:

- ترس از کثیفی و ماده آلوده‌کننده

- مورد رسیدگی قرار دادن، نظم و تناسب و دقیق بودن چیزی

- فکر مداوم در مورد صداها، تصورات، کلمات و عددهای مشخص

- ترس از آسیب رساندن به اعضای خانواده یا دوستان

- ترس از افکار گناه‌آلود یا شر

- نگرانی درباره اشتباه کردن

رفتارهای اجباری رفتارهای مکرری هستند که به‌طور منظم و برای جلوگیری از فکر وسواسی انجام می‌دهید. چند نمونه بارز از رفتارهای اجباری عبارتند از:

- شستن دست‌ها به طور دقیق

- کنترل مکرر از اینکه درها قفل هستند و خاموش بودن وسایل برقی و گاز

- مرتب کردن وسایل به‌طور دقیق و منظم

- شمارش مکرر برای عددهای مشخص‌شده

- لمس یک وسیله مشخص برای چند بار