اصول مربیگری در تیمهای پایه

بازیکنان باید حتی الامکان ۱۵ الی ۲۰ دقیقه قبل از تمرین, در باشگاه حضور داشته باشند تا با آرامش کامل خود را مهیای تمرین نمایند

● قبل از تمرین

الف) حضور بموقع در محل تمرین

بازیکنان باید حتی الامکان ۱۵ الی ۲۰ دقیقه قبل از تمرین، در باشگاه حضور داشته باشند تا با آرامش کامل خود را مهیای تمرین نمایند.

ب) بازدید کوتاه از زمین تمرین

مربی‌ باید در مورد شرایط کلی‌ زمین اطمینان حاصل نموده و به بازدید زمین اقدام نماید تا از هرگونه نقصی که منجر به حادثه گردد پیشگیری نماید. بعنوان مثال زمین را از لحاظ داشتن هرگونه عیب و نقص اعم از پستی و بلندی و وجود حفره و نیز نرم و سفت بودن زمین مورد بازبینی قرار دهد و در صورت لزوم حتی به موارد دیگری من جمله بسته شدن مطمئن تورها به دروازه‌ها و استحکام پایه آنها به زمین توجه نموده، در رفع هرگونه نقص چاره اندیشی کند.

ج) رختکن

نکاتی را که مربی‌ بایستی پس از ورود به رختکن به آن توجه کند:

۱) نظافت رختکن و حمام

۲) خالی بودن محیط رختکن از هرگونه شیشه شکسته و خرد شده

۳) پاک بودن رختکن از هر نوع شی‌ خطرناک و سالم بودن وسایل

د) به روز کردن برنامهٔ تمرین

مربی‌ باید قبل از شروع تمرین، بار دیگر برنامه را مطالعه و مرور نماید تا کاملا معیارهای لازم مطابقت داشته باشند (به طور مثال: آیا بازیکنی از تمرین آن روز با اطلاع قبلی انصراف داده؟ آیا تمام وسایل مورد نیاز در اختیار وی میباشند؟ وضعیت زمین؟)

هـ) خوش آمد گویی به بازیکنان و والدینشان

بهتر است مربی‌ ورود همهٔ فرزندان و والدینشان را دوستانه خوش آمد گوید و در صورتی که بازیکنان دیر به محل تمرین رسیده باشند مربی‌ از آنها و یا از والدینشان خواهش ‌کند که در آینده سر وقت حاضر شوند و از آوردن بهانه‌های غیر موجه خودداری کنند. البته بهتر است مربی‌ این مورد آخر را در محیطی‌ آرامتر و به دور از دیگر بازیکنان به آنان تذکر دهد.

و) کمک به نونهالان در در پوشیدن لوازم و وسایل ورزشی

مربی‌ می‌‌تواند به همراه والدین، فوتبالیست‌های "کوچک" را کمک کند( به طور مثال در بستن بند کفش ها)، چرا که در صورت خوب نبستن بند کفش ها، خطر زمین خوردن، کودکان را تهدید می‌نماید.

ز) لیست حضور و غیاب

لیست حضور و غیاب این امکان را برای مربی‌ فراهم می‌‌سازد که از غیبت مکرر کودکان در تمرینات آگاه شود. هدف از این عمل ریشه یابی‌ دلیل غیبت کودکان می‌باشد. (اهمال والدین، بی علاقگی کودک، تداخل زمان تمرین با برنامه‌های دیگر و غیره)

ح) سهیم نمودن بازیکنان در سازماندهی تمرینات

از لحاظ علم تعلیم ‌و تربیت بهتر است که کودکان در شکل دهی‌ تمرینات نقش مستقیم داشته باشند. آنها می‌‌توانند با به عهده گرفتن وظایف کوچک مربی‌ را کمک کنند. برای مثال: حمل وسایل لازم به درون زمین، در جریان قرار دادن مسوول زمین در مورد نواقص احتمالی‌.

ط) امتناع از رها کردن کودکان بدون نظارت و سرپرست

به کودکان به ویژه نو نهالانی که در سنین پایین و زودتر از زمان مقرر در برنامه تمرین حاضر می‌‌شوند نباید اجازه داده شود، در زمانیکه مربی‌ و دیگر بازیکنان در رختکن به سر می برند، تنها‌ به زمین بازی بروند، یا از گذاشتن بازیکن تنها وقتی‌ مربی‌ به زمین تمرین می‌‌رود خودداری شود ویا یک نفر مراقب یا شخصی‌ از اعضای خانواده‌ها در رختکن بماند.

ی) تلفن در مواقع ضروری

مربی‌ باید بداند نزدیکترین تلفن عمومی به مجموعه ورزشی کجا واقع گردیده، علی الخصوص زمانی‌ که مربی‌ تلفن همراه نداشته و از دسترسی به تلفن ثابت نیز محروم باشد.همچنین شماره تلفن نزدیکترین بیمارستان نزدیک محل تمرین برای حوادث و مصدومیتهای شدید و همچنین شماره تلفن والدین بازیکنان و تلفن نزدیکترین پلیس و نیروی انتظامی نزدیک محل تمرینات و داشتن لوازم کمک اولیه ضروری می‌باشد.

● هنگام تمرین

وجود تنوع در تمرینات برای کودکان از اهمیت بالایی‌ برخوردار است

الف) آغاز تمرین بر حسب امکان با حضور تمامی بازیکنان

زمانیکه که کودکان یکی‌ پس از دیگری در زمین حاضر می شوند، مربی‌ می تواند برای سرگرم کردن کودکان، توپ‌ها را بین آنها پخش کند، مشروط بر آنکه یک مراقب در رختکن بماند، بدینوسیله هیچ اتلاف وقتی‌ صورت‌ نخواهد گرفت.

ب) صحبت قبل از شروع تمرین

مربی‌ باید تمام کودکان را جمع کرده و از آنان خواهش کند تا برای زمان کوتاهی بازی‌ را کنار بگذارند. آنگاه از آنان در مورد وضعیت جسمانیشان سوال نماید (سرماخوردگی‌، سرفه، احساس خستگی‌، سستی و غیره) و یا اگر کسی‌ می‌خواهد با ‌او صحبت کند. باید توجه داشته باشد که این مکالمه موجب اتلاف وقت نشود، چرا که بیشتر کودکان بی‌ تاب و مشتاق به شروع تمرین هستند.

ج) اطلاعات لازم در مورد هدف و محتوای تمرین

صحبت با کودکان پیش دبستانی باید بسیار مختصر و انگیزه بخش باشد (مثلا بگوید: امروز برایتان چند بازی خیلی‌ جالب آورده و مطمئن هستم که همهٔ شما از آنها خوشتان می‌‌آید). در مورد کودکان بزرگتر مربی‌ می تواند با اشاره به بازی گذشته و یا تمرین آخر، نکاتی‌ را در مورد ارتقا بازیکنان به آنان گوشزد کند و اینکه چطور در تمرین امروز می‌توان آن نواقص را از میان برداشت.

د) توضیحات به شیوه‌ای بسیار ساده و قابل فهم برای کودکان

در هنگام توضیح مربی‌ باید دو نکتهٔ بسیار اساسی‌ را مورد توجه قرار داده و در صورت لزوم کودکان را جمع کرده تا تمرین یا بازی بعدی را برای آنها توضیح دهد.در این زمان ‌او باید توجه داشته باشد که در هنگام دادن توضیح، همهٔ بازیکنان ‌او را ببینند و یا به عبارتی ‌او همه را ببیند و هیچ کس بازی نکند. نمایش یا هرگونه توضیح ساده باعث می شود که نکات مطرح شده در بازیهای بعدی در ذهن آنها باقی بماند.

هـ) بازی کردن مربی‌ با بازیکنان در صورت امکان

توصیه می شود هر از گاهی مربی‌ خود نیز همراه کودکان بازی کند، البته در حد متعارف و نه بیش از آن. بدینوسیله ‌او به بازیکنان می فهماند که جزئی از تیم است و به بازی آنها علاقمند است. به خصوص بازیکنان تازه وارد از طریق دیدن به سرعت و به بهترین نحو مراحل فراگیری را پشت سر می گذارند.

و) فراهم ساختن زمینه برای پرورش استعداد

در کنار اصل "فراگیری از طریق نشان دادن" مربی‌ باید اصل "فراگیری از طریق وا گذاری مسئولیت و وظیفه" را نیز مد نظر قرار دهد. بدین صورت‌ کودکان می توانند راه حل‌های خود را برای حل وظایف محوله پیدا کنند که این باعث شکوفایی حسّ خلاقیت و استعداد آنها می گردد.

ز) خودداری از غلط گیری سریع بازیکنان

مربی‌ باید کودکان را در هنگام بازی و تمرین طوری زیر نظر داشته باشد که آنها متوجه نشوند، چرا که این مساله می تواند کودکان، به خصوص کودکان حساس را بی اعتماد سازد. مربی‌ زمانی‌ باید به اصلاح اشتباه کودکان بپردازد که کودک پس از چندین سعی‌ و تلاش نتوانسته باشد به تنهایی‌ به حل مشکلش نائل گردد.

ح) تصحیح عمل تک تک بازیکنان و یا تصحیح گروهی عمل آنان؟

در صورت‌ متفاوت بودن اشتباهات تمرینی، باید روش کودکان را به صورت تک تک اصلاح نمود لیکن اگر یک اشتباه از طرف تعداد بیشتری از آنان سر زد ، آنگاه مربی‌ می تواند آن خطا را بصورت گروهی اصلاح نماید.

ط) توجه به ایجاد انگیزه در کودکان هنگام بازی و تمرین

قاعدتاً فوتبالیستهای کوچک با اشتیاق بیشتری تمرینها را دنبال می کنند. ولی‌ بعضی‌ اوقات نیز آنها یک نوع بی‌ حوصلگی را در تمرینهای خاصی‌ از خود نشان می دهند. در اینطور مواقع مربی‌ باید از خود بپرسد:

- آیا این تمرین برای کودکان نامناسب است (مثلا زیاد به بازی نزدیک نیست؟)

- آیا این تمرین، زیادی سخت و یا زیادی آسان است؟

- آیا کودکان بقدری خسته هستند که قادر به فراگیری نکات تازه نیستند؟

- آیا کودکان می توانند خود را با شرایط تمرین وفق دهند؟

- می توان این تمرین را تغییر داد؟

ی) فرق نگذاشتن بین کودکان

مربی‌ نبایستی بگونه ای رفتار نماید که کودکان استنباط کنند فقط یک یا معدودی از آنان مورد توجه مربی قرار گرفته اند. او باید با همهٔ بازیکنان قوی و ضعیف برخوردی یکسان داشته باشد، چرا که تحسین و تشویق‌ وی‌ برای ایجاد انگیزه در همهٔ بازیکنان از اهمیت بالایی‌ برخوردار است.

ک) تغییر برنامه تمرین

در صورت لزوم، برای مثال اگر:

- تمرین دیرتر از موعد مقرر شروع شود

- اجرای یک تمرین امکانپذیر نباشد، باید قطع شود تا تغییرات لازم انجام شود (صحبت با کل اعضای تیم، تکلیف جدید، ابعاد زمین بازی، وسایل)

- یک مرحله از بازی و یا تمرین بیشتر یا کمتر از زمان برنامه ریزی شده بطول انجامد

- کودکان نیاز بیشتر یا کمتری به استراحت داشته باشند (شرایط جوی را در نظر داشته باشید)، و یا اینکه کودکان به نوشیدنی احتیاج داشته باشند

- کودکان خواستار انجام یک یا بخشی از تمرین خاصی‌ باشند

ل) نصب و جمع آوری وسایل تمرین به صورت‌ دسته جمعی

کودکان باید مربی‌ را کمک کنند. او‌ باید توجه ویژه داشته باشد تا کودکان با وسایل کاملا با دقت و به درستی رفتار کنند. کودکان باید در تمام طول تمرین در نصب و جمع آوری وسایل تمرین همکاری کنند. بعنوان مثال اگر توپی گم شده باشد باید همگی‌ به دنبال آن بگردند.

● بعد از تمرین

الف) توجه به تمیز بودن زمین بعد از تمرین

باید توجه شود که کودکان بعد از تمرین هیچگونه شیشه خالی‌ و بطری‌های نوشیدنی و وسایل دیگری در زمین بجا نگذارند.

ب) برگرداندن وسایل و توپ‌ها به سر جای اصلی‌ خود

وسایل باید کاملا سالم و بدون نقص بازگردانده شوند. اگر وسیله‌ای علیرغم جستجو گم شده یا خسارت دیده باشد وظیفهٔ مربی‌ است که آن را یادداشت کرده ، به مسئول مربوطه گزارش نماید.

ج) تمیز به جا گذاشتن رختکن

کسی‌ اجازه ندارد با کفش کثیف وارد رختکن شود، و بهتر است که کفش را بیرون از محیط رختکن در آورده و یا در مکانهایی که برای این منظور در نظر گرفته شده تمیز کنند. مربی‌ باید موکدا به این نکته دقت کند که رختکن و دوش‌ها کاملا تمیز ترک شده و هیچگونه کاغذ یا شی‌ دیگر بر روی زمین باقی‌ نماند.

د) تذکرات لازم برای بازی یا تمرین بعدی

بعد از این تذکرات کودکان به خانه‌هایشان فرستاده می شوند. البته اگر قرار است بعضی‌ از کودکان بلافاصله بعد از تمرین توسط خانواده‌هایشان به خانه بروند مربی‌ نکات لازم را باید در یک تجمع بعد از تمرین بازگو کند.

هـ) گفتگو با والدین به صورت اختصاصی

این گفتگو می تواند راجع به مشکلات احتمالی‌، بردن کودکان برای بازیهای خارج از خانه و غیره باشد.

و) گفتگو با کودکان به صورت اختصاصی

اگر مربی‌ در حین تمرین رفتار ناشایستی مانند بی‌ حوصلگی یا منازعه از کودکی مشاهده نموده باشد لازم است که دلیل آن را ریشه یابی‌ کرده و او را با لحنی پدرانه نصیحت نماید.

منبع: مرکز آموزش فوتبال آلمان

منبع:مرکز آموزش فدراسیون فوتبال آلمان

منبع: مرکز آموزش فدارسیون فوتبال آلمان