نویسنده کلیدهای بهشت

حاج شیخ عباس قمی در سال ۱۲۹۴ ق. در شهر قم به دنیا آمد. وی دوران کودکی و نوجوانی را در زادگاهش شهر قم گذراند و دروس مقدماتی را فراگرفت. بیشترین بهره را از محضر آیهٔ الله حاج میرزا …

حاج شیخ عباس قمی در سال ۱۲۹۴ ق. در شهر قم به دنیا آمد. وی دوران کودکی و نوجوانی را در زادگاهش شهر قم گذراند و دروس مقدماتی را فراگرفت. بیشترین بهره را از محضر آیهٔ الله حاج میرزا محمد ارباب قمی برد.

در سال ۱۳۱۶ ق. برای فراگیری دانش عازم نجف اشرف گردید. از همان ابتدا در درس محدث و محقق بزرگ، حاج میرزا حسین نوری شرکت کرد.

آثار جاودان

محدث قمی بسیار پرکار و با اخلاص بود و آثار او در علوم مختلف، تاریخ، رجال، تراجم، علوم قرآن، اخلاق، عقاید و علم حدیث نشان از روح تلاشگر و عظمت علمی ایشان دارد. در اینجا تنها با بیان نام محدودی آثار از دامنه گسترده معلومات ایشان در علوم مختلف یاد می کنیم:

کتاب ارزشمند «مفاتیح الجنان» شامل بسیاری از دعاها و زیارات ائمه اطهار علیهم السلام؛ «منتهی الامال» درباره زندگانی چهارده معصوم علیهم السلام و «منازل الاخرهٔ» که در آن به بررسی مراحل دشوار سفر آخرت بر اساس روایات پرداخته است، از آثار برجسته این بزرگوار می باشند.

کلمات لطیفه:

(در علم اخلاق).

الدّر النظیم فی لغات القرآن العظیم.

کحل البصر فی سیرهٔ سید البشر.

کتاب نقد الوسائل شیخ حر عاملی.

تقسیم بدایهٔ الهدایهٔ شیخ حر عاملی.

شرح الوجیزه شیخ بهائی.

فیض القدیر فیما یتعلق بحدیث الغدیر.

علم الیقین (خلاصه حق الیقین علامه مجلسی).

مقالید الفلاح فی عمل الیوم و اللیلهٔ.

مقلاد النجاح (خلاصه کتاب مقالیدالفلاح).

خلاصهٔ جلد یازده بحارالانوار علامه مجلسی.

شرح کلمات قصار حضرت علی علیه السلام که در آخر نهج البلاغه آمده است.

خصوصیات اخلاقی و روحی

محدث قمی درس خواند و عمل کرد و پیش رفت. محدث قمی در زمان خود یکی از مربیان بزرگ و معلمان اخلاق اسلامی در میان مردم و حوزه ‎های علمیه شناخته می‎شد و خصوصیات اخلاقی فراوانی داشت که در این فصل به پاره ‎ای از آنها اشاره می کنیم:

الف) انس با کتاب

یکی از ویژگیهای محدث قمی علاقه فراوان به نوشتن و مطالعه ‌کتاب بود. ایشان یا در کتابخانه بود یا با کتاب. فرزند ایشان می‎گوید: «با پدرم هر وقت از شهر بیرون می‎رفتم او از اول صبح تا به شام مرتب به نوشتن و مطالعه مشغول بود.» زمانی که برای زیارت به کشورهای دور مسافرت می‎کرد اوقات فراغت خود را با کتاب سپری می‎کرد.

ب) تواضع و اخلاص

از دیگر ویژگیهای ایشان تواضع بسیار و همه جانبه‎ای بود که از خود نشان می‎داد. در خانه، مدرسه و خیابان هر کسی را که می‎دید – چه کوچک و چه بزرگ – احترام می‎کرد. در نزد علما و از بین آنان بویژه در حضور کسانی که با حدیث و اخبار اهل بیت علیهم السلام سر و کار داشتند، اوج فروتنی و تواضع را به نمایش می‎گذارد. هیچ گاه در مجالسی که وارد می‎شد در صدر نمی نشست و هرگز خود را بر دیگران مقدم نمی‎داشت. وی از خودستایی و خودپسندی احتراز می‎کرد. محدث قمی حدیث اخلاص بود و آیه زهد. مسیری که می‎رفت اگر کوچکترین شبهه ‎ای در دلش رخنه می‎کرد که قدمش برای خدا نیست یا وسوسه ای قلبش را می‎لرزاند بدون هیچ تأمل، از آنجا باز می‎گشت.

محدث قمی پس از عمری تلاش و خدمت به اسلام و مسلمین و تحمل سختیها و مرارات زمان بویژه در اواخر عمر که مصادف با توطئه ‎های دشمنان اسلام و دین زدایی رضاخانی بود، در شب سه ‎شنبه بیست و دوم ذیحجه سال ۱۳۵۹ ق. بدرود حیات گفت و پس از تشییع در صحن مطهر علی علیه السلام (نجف اشرف) در جوار استادش مرحوم حاجی نوری به خاک سپرده شد.

عبدالله زاده، خلیل، کتاب دیدار با ابرار، بااندکی تصرف