مبارزه با شهاب سنگ ها

چندی پیش در بخشی از روسیه با وارد شدن شهاب سنگی به جو زمین صدمات بسیاری به خانه های مردم وارد شد و حدود ۱۲۰۰ نفر نیز زخمی شدند

چندی پیش در بخشی از روسیه با وارد شدن شهاب‌سنگی به جو زمین صدمات بسیاری به خانه‌های مردم وارد شد و حدود ۱۲۰۰ نفر نیز زخمی‌ شدند.

اکنون با توجه به این موضوع پرسش اصلی که بخصوص در جامعه روسیه مطرح شده این است که آیا راهی برای مقابله با برخورد شهاب‌سنگ به زمین وجود دارد؟ آیا این راه عملی است یا تنها به شکل فرضیه وجود دارد.

هر‌چند در طول سال‌های اخیر در دنیای سرگرمی‌ آثار متعددی با این مضمون ساخته شده و به شکلی جدی نیز مورد توجه مخاطب‌ها قرار گرفته‌ است، اما باید به این موضوع توجه داشت تمام‌ فرضیه‌ها و روش‌های به وجود آمده در دنیای سرگرمی‌ یا در حال حاضر عملی نیست یا به قدری دور از ذهن است که تنها در قلمرو آثار علمی ‌ـ تخیلی قادر به مطرح‌کردن خود خواهد بود.

روش‌هایی همچون فرستادن و اصابت فضاپیما با شهاب‌سنگ، تبخیر آنها با نور خورشید یا منفجر‌کردن شهاب‌سنگ به وسیله بمب اتمی ‌از جمله مواردی است که به ذهن هر کسی خطور می‌کند، اما آیا در دنیای علم و فناوری جایی دارد؟

● اتحاد در مقابله با آسمان

بارش شهاب‌سنگ در هفته گذشته باعث شد بسیاری از مسئولان عالی‌رتبه روسیه به فکر ساخت و راه‌اندازی سیستمی ‌برای پیش‌بینی مسیر حرکتی شهاب‌سنگ و از بین بردن آن باشند. در همین ارتباط دیمیتری روگوزین، معاون اول وزیر دفاع و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه به صورت جداگانه اعلام کردند ساخت سامانه یا دستگاهی برای دفاع از زمین در مقابل چنین اتفاقاتی باید در اولویت کاری تمامی کشور‌ها قرار گیرد.

کنفرانسی در همین رابطه به میزبانی وین برگزار شد که محوریت بحث‌های مطرح شده در این موضوع قرار داشت که آیا در حال حاضر راهی برای مقابله با تهدید اصابت شهاب‌سنگ‌های بزرگ‌تر به زمین وجود دارد یا خیر. در همین خصوص، NEO به عنوان ائتلافی که از سوی اروپا تشکیل شده مامور شد راه‌های احتمالی را بررسی کند.

این ائتلاف تا‌کنون روش‌های مختلفی را برای مقابله با این امر بررسی کرده است. از جمله این روش‌ها می‌توان به کینتیک ایمپکتور (برخوردگر جنبشی) و گرویتی ترکتور (بارکش گرانشی) اشاره کرد.

در هر دو روش ذکر‌شده، دستگاه خاصی به یک فضاپیما متصل می‌شود که به ترتیب، قابلیت دور‌کردن و ایجاد جاذبه مصنوعی را در اختیار دارد.

محققان معتقدند با این دو روش می‌توان شهاب‌سنگ‌ها را از مسیر اصلی خود خارج کرد و احتمال اصابت با زمین را کاهش داد.

در ادامه، ائتلاف دفاعی تشکیل‌شده از سوی اروپا وظیفه پیدا کرده با همکاری نهاد‌های دیگر به بررسی دقیق‌تر روند حرکتی شهاب‌سنگ‌ها در آینده بپردازد.

در همین ارتباط قرار بر این شد تیموتی اسپار به عنوان رئیس مرکز سیاره‌های کوچک در رصدخانه اسمیتسونیان حداکثر ظرفیت بررسی و جستجوی فضا به وسیله اشعه مادون قرمز را به کار گیرد.

● طبیعت؛ آخرین راه‌حل

از سوی دیگر، تعدادی از دانشمند‌ان در کالیفرنیا روی سیستمی‌ مشغول به کار هستند که قابلیت دریافت نور خورشید و تبدیل آن به اشعه لیزر را در اختیار دارد.

طبق گفته این دانشمند‌ان، سیستم ذکر شده در حال حاضر وجود دارد، اما اندازه و قدرت آن به حدی نیست که توان منحرف‌کردن یا نابودی شهاب‌سنگ را در اختیار داشته باشد.

طبق گفته آنها، اصلی‌ترین و چالش‌بر‌انگیز‌ترین بخش این تحقیقات افزایش قدرت دستگاه مورد نظر است. جالب است بدانید در سری فیلم‌های سفر فضایی چنین دستگاهی ساخته و برای نابودی شهاب‌سنگ مورد استفاده قرار گرفته بود. بعد از این روش، نوبت به راه‌حل‌های پیشگیری می‌رسد.

محققان حاضر در دانشگاه‌ هاوایی در حال ساخت سامانه ‌با تلسکوپی کوچک هستند که اطلس نام دارد. این سامانه قادر به تشخیص شهاب‌سنگ‌هایی است که به احتمال فراوان با زمین برخورد می‌کنند.

طبق اطلاعات منتشر‌شده از سوی تیم نجوم دانشگاه‌ هاوایی، اطلس این امکان را به آنها می‌دهد شهاب‌سنگ‌هایی با قطر ۴۵ متر (قادر به نابودی یک شهر) را یک هفته قبل از اصابت و شهاب‌سنگ‌هایی با قطر ۱۳۷ متر (قادر به نابودی کشور) را سه هفته قبل از اصابت با زمین شناسایی کنند.

طبق گفته این محققان، زمان پیش‌بینی شده این امکان را در اختیار مسئولان قرار می‌دهد که محیط مورد نظر (شهر یا کشور) را تخلیه کنند.

با این حال، نباید از یاد برد طبق نظر مسئولان روسیه ساخت پروژه‌های ذکر‌شده بیش از دو میلیارد دلار هزینه در بر خواهد داشت. سوال اصلی اینجاست که آیا صرف چنین هزینه‌هایی برای وقایعی که هر چندصد سال یکبار رخ می‌دهد، عاقلانه است؟

محمد طالبیان