از شوینده‌های ملایم استفاده کنید

همه ساله با نزدیک شدن به عید نوروز و آغاز خانه‌تکانی توسط خانم‌ خانه، معمولا مشکلات پوستی متعددی گریبانگیر خانم‌های خانه‌دار می‌شود.....
این مشکلات در افرادی که اصول بهداشت …

همه ساله با نزدیک شدن به عید نوروز و آغاز خانه‌تکانی توسط خانم‌ خانه، معمولا مشکلات پوستی متعددی گریبانگیر خانم‌های خانه‌دار می‌شود.....

این مشکلات در افرادی که اصول بهداشت پوست را رعایت نمی‌کنند بیشتر اتفاق می‌افتد؛ به عنوان مثال افراد متعددی به دنبال استعمال مواد سفیدکننده یا جوهر نمک بدون حفاظت دستان خود با دست‌کش دچار مشکلات جدی پوست دست می‌شوند. یکی از شایع‌ترین مشکلات پوست دست‌، اگزماهای تماسی است؛ به این معنا که به دنبال تماس ماده‌ای خارجی با پوست، واکنش اگزمایی به صورت خارش، خشکی، قرمزی و تورم بروز می‌کند. گاهی این ماده خارجی آلرژن است؛ گاهی محرک. مثال شایع آلرژن‌ها که موجب اگزمای تماس آلرژیک می‌شود، فلز نیکل است؛ مثل کسی که به دنبال استفاده از گردن‌بند، گوشواره یا انگشتر بدلی دچار علایم اگزما می‌شود. این افراد اغلب به دنبال تماس دکمه شلوار جین با پوست اطراف ناف نیز دچار قرمزی و تورم و خارش می‌شوند.

نوع دوم اگزمای تماسی، تحریکی است. این نوع اگزماها در هر فردی می‌تواند رخ دهد؛ البته به شرطی که ماده محرک غلظت کافی و مدت تماس کافی داشته باشد. به عنوان مثال، اگر شما پوست دست خود را به مدت کافی با مواد سفیدکننده تماس دهید بدون شک مبتلا به تحریک پوستی و اگزما خواهید شد. به عنوان یک تجربه شخصی باید بگویم که هر بار هنگام جراحی‌ها یا انجام تزریقات زیبایی به ناگاه سوزن در پوست انگشت‌ام فرو می‌رود به عنوان ضدعفونی‌کننده زخم از محلول دکونکس استفاده می‌کنم. اما به دنبال هر بار استفاده از این ماده تا یک هفته پوست انگشت‌ام دچار اگزمای شدید و پوسته‌ریزی می‌شود. پس اگزماهای تحریکی نیاز به وجود زمینه فیزیکی خاص ندارند و در هر فردی ممکن است اتفاق بیفتند.

شایع‌ترین مثال اگزماهای تماس تحریکی، اگزمای دست خانم‌های خانه‌دار است. این افراد به دلیل شستشوی زیاد دست‌ها با مواد شیمیایی شوینده مثلا به دنبال شستشوی ظروف و لباس‌ها به کرات دچار خشکی شدید پوست پشت دست و نهایتا قرمزی و خارش و حتی گاه ترشح پوست می‌شوند. هنگام خانه‌تکانی نیز چون تماس با مواد شوینده و پاک‌کننده به طور ناگهانی افزایش می‌یابد و از طرفی این اتفاق در فصل سرما و زمستان رخ می‌دهد لذا به کرات خانم‌ها دچار خشکی‌های شدید پوست و علایم اگزمای دست می‌شوند که اغلب از نوع اگزمای تماس تحریکی است اما گاه ممکن است به نوعی ماده پاک‌کننده آلرژی هم داشته باشند که موجب داستان پر سر وصداتری می‌شود، یعنی ممکن است پوست حتی دچار تاول شده و ضایعات بسیار خار‌ش‌دار شوند. همین‌طور اسپری‌های مختلف جلادهنده و براق‌کننده نیز می‌توانند باعث رخداد آلرژی پوستی در ناحیه صورت و به خصوص پلک‌ها شوند و لذا توصیه ما به عنوان متخصص پوست این است که افراد نکات بهداشتی پوست را هنگام تمیزکاری‌ها و خانه‌تکانی رعایت کنند، به این معنا که اولا تا حد امکان از مواد شوینده ملایم استفاده کنند و ثانیا از دست‌کش‌های محافظ هنگام کار استفاده کنند تا از تماس مستقیم پوست با این مواد جلوگیری به عمل آید.

دکتر بهروز باریک‌بین

متخصص پوست عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی