فوتبال همچنان بی رقیب است

در اکثر قریب به اتفاق فهرست هایی که در شناسایی محبوب ترین ورزش های تیمی تنظیم و ارائه می شود, فوتبال در صدر می نشیند و حقیقت نیز چیزی جز این نیست

در اکثر قریب به اتفاق فهرست‌هایی که در شناسایی محبوب‌ترین ورزش‌های تیمی تنظیم و ارائه می‌شود، فوتبال در صدر می‌نشیند و حقیقت نیز چیزی جز این نیست. در بیش از ۹۰ کشور فوتبال پرطرفدارترین ورزش شناخته شده و در این کشورها بیش از ۲ میلیارد نفر زندگی‌ می‌کنند.

۱) فوتبال

ریشه‌های نخستین و اولیه این ورزش را به چین ارتباط می‌دهند اما فوتبال در بریتانیا قانونمند شد و قواعد آن در این کشور در نیمه دوم قرن نوزدهم تنظیم و ارائه گشت.

روایت می‌کنند این انگلیسی‌ها بودند که شکل‌های اولیه فوتبال را که Soccer هم نامیده می‌شود در چین دیده و آن را به کشور خود برده و آنجا این ورزش را قانونمند کرده‌اند. از ۲۱۲ کشور عضو سازمان ملل (UN) دویست و نه کشور در عضویت فیفا هم هستند و امروزه وقتی جام‌جهانی، جام ملت‌های اروپا، جام باشگاه‌های اروپا و حتی لیگ‌های داخلی کشورها به راه می‌افتد دنیایی توجه را به خود جلب می‌کنند. طبق برآوردها در این ورزش‌ کلا پرطرفدار، لیگ انگلیس پرخواستارترین مسابقه میان لیگ‌های داخلی و جام قهرمانان باشگاه‌های اروپا محبوب‌ترین جام باشگاهی به حساب می‌آیند.

جام جهانی اخیر در آفریقای جنوبی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در تمامی ۲۱۲ کشور عضو UN پخش تلویزیونی شد و بازی فینال آن بین اسپانیا و هلند بیش از ۳/۱میلیارد بیننده داشت. جام جهانی قبلی (۲۰۰۶) نیز حدود یک میلیارد بیننده تلویزیون را به فینال خود کشاند.

۲) کریکت

ایراد بزرگی که به کریکت می‌گیرند این است که مختص کشورهای انگلیسی زبان و مللی است که یا مستقیما مستعمره بریتانیا بوده‌اند یا به شکلی از آن تاثیرات عمیق پذیرفته‌اند و در سایر کشورها ناملموس و غیررایج است، این ایراد ثانوی و بسیار مهم نیز به کریکت وارد است که برخی مسابقات آن و بویژه رقابت‌های موسوم به «یک روزه» و یا «۳ ساعته مختص تیم‌های ۲۰ نفر» بیش از حد طولانی و به تبع آن کسالت‌آور است اما وقتی در نظر می‌گیریم که در اقمار انگلیس و هند و پاکستان و نظایر آنها بیش از ۵/۱ میلیارد نفر به طور مستمر رویدادهای کریکت را تعقیب می‌کنند، نمی‌توانیم مانع تحسین این رشته شویم و آن را از سکویی که در میان‌ ورزش‌ها اشغال کرده است (رتبه دومی) پایین بکشیم.

کشورهای دیگری که به کریکت بسیار دل بسته‌اند بنگلادش، سریلانکا و نپال در جنوب آسیا و منطقه موسوم به West Indies هستند و این علاقه را به آفریقا (کنیا و زیمبابوه) و اقیانوسیه (نیوزیلند) هم بسط یافته می‌بینید. کلا در ۲۰ کشور کریکت عبارت محبوب‌ترین ورزش را به خود اختصاص داده است.

۳) بسکتبال

این ورزش در کشورهایی مثل آمریکا، چین، روسیه، فیلیپین، آرژانتین، کانادا، آلمان، ایتالیا، اسپانیا و پورتوریکو کم رقیب است و در کشور نخست (آمریکا) لیگی وجود دارد با نام مخففN.B.A که ۳۰ تیم حرفه‌ای و پرامکانات را جذب خویش کرده و مسابقات آن هر سال به مدت ۸ ماه طول می‌کشد و مهره‌های خارجی معروفی هم جذب آن شده‌اند که درک نوویتزکی آلمانی و پائو گاسول اسپانیایی از آن جمله اند. هر مسابقه این لیگ به طور متوسط ۱۷ هزار تماشاگر در داخل استادیوم‌ها دارد. در میان لیگ‌های مهم غیرفوتبال دنیا هم بیشترین تماشاچی را در لیگ بسکتبال حرفه‌ای آمریکا پیدا می‌کنیم. از آنجا که خارجی‌های این لیگ کلاس و کارایی خود را بالا برده‌اند، بسکتبال نیز در سطح جهان به ترقی چشمگیری نایل شده و برخلاف ۱۵ سال پیش ملی‌پوشان کشورها یک مغلوب صرف در برابر نخبه های N.B.A و یک از پیش باخته در برابر تیم ملی بسکتبال آمریکا نیستند.

۴) بیسبال

این ورزش هم مثل بسکتبال در آمریکا پرطرفدار است اما دامنه رشد آن به طرز چشمگیر و به دلایلی هنوز ناشناخته به شرق آسیا (ژاپن تایوان و کره جنوبی) و همچنین کوبا و ونزوئلا کشیده شده است و در کانادا، کلمبیا، پاناما و جزایرآنتیل هم خط و ریشه آن را قوی می‌یابید و در نیکاراگوئه و جمهوری دومنیکن نیز خواستاران بسیاری دارد. لیگ بیسبال حرفه‌ای آمریکا در میان مسابقات باشگاهی این رشته بیشترین اقبال و توجه را معطوف خویش ساخته است. ۱۱۷ کشور عضو فدراسیون بین‌المللی این ورزش‌اند و هواداران آن در سطح جهان از نیم میلیارد هم فراتر می‌روند.

در میان تیم‌های باشگاهی این رشته در سطح جهان، نیویورک یانکیز از لیگ حرفه‌ای بیسبال آمریکا و یکی از قدیمی‌ترین و پرطرفدارترین تیم‌های این رشته، بیشترین تماشاگر را دارد. این در حالی است که مسابقه‌های جام‌جهانی بیسبال به دلیل برخی ایرادات و ناهمگونی‌ها در آن استقبال‌کننده‌ای در این اندازه ندارد.

۵) راگبی

این ورزش در نیوزیلند اول است و در آفریقای جنوبی، بریتانیا، استرالیا، فرانسه و همچنین ماداگاسکار، فیجی و جزایر کوک ـ که آخری‌ها چندان شناخته شده نیستند ـ هواداران بیشماری دارد و اگر سری به بلژیک، ‌شیلی و اسپانیا هم بزنید، می‌بینید برخلاف تصورات قبلی‌تان از طرفداران زیادی در آن کشورها هم بهره می‌برد، در جام جهانی این رشته ۱۶ تیم شرکت می‌کنند و در میان کل تورنمنت‌های ورزشی، این جام شاید سومین رقابت به لحاظ میزان توجهی که برمی‌انگیزد، باشد. هر مسابقه آن به طور متوسط ۴۵ هزار تماشاگر دارد و میزان تماشاگران تلویزیونی این جام نیز بیش از ۲ میلیارد نفر تخمین زده شده است. بجز مسابقاتی که نام بردیم، تورنمنت‌های دیگری مانند جام ۶ ملت و British Lions هم در این ورزش پرتماشاگرند، فدراسیون بین‌المللی این ورزش ۱۰۵کشور را در خود پذیرفته است.

۶) هاکی روی چمن

این ورزش سال‌ها متعلق به هند و پاکستان و نماد آنها بود اما بعدا اروپایی‌ها (آلمان، بریتانیا و هلند) و اقیانوسیه‌ای‌ها (استرالیا) بازی را از دست این دو کشور آسیایی در آوردند، به طوری که اینک هلند پیشینه ۶ بار کسب عنوان قهرمانی جهان را در این رشته دارد و استرالیا ۳ مدال طلای المپیک را بر سینه زده است. در فدراسیون بین‌المللی هاکی هم ۱۰۵ کشور عضویت یافته‌اند و دیگر نشانی از دهه‌های ۱۹۴۰ و ۵۰ دیده نمی‌شود که هر مسابقه‌ای در این رشته به فینال هند ـ پاکستان منتهی می‌شد.

۷) والیبال

این رشته هم از ورزش‌هایی است که حد و مرز نمی‌شناسد و در کشورهای مختلف ریشه دوانده و بخصوص در برزیل، ایتالیا، هلند، روسیه و همچنین شرق آسیا پرطرفدار است و از همه جالب‌تر این که بعد از کریکت ورزش دوم در سریلانکا محسوب می‌شود حال آن که این کشور جنوب شرق آسیا هرگز در والیبال حتی از قدرت‌های درجه دوم قاره کهن نیز نبوده است. با این که مسابقات قهرمانی جهان این رشته که مثل جام جهانی فوتبال هر ۴ سال یکبار برگزار می‌شود، مورد توجه و اعتنای زیادی قرار دارد اما نقطه اوج مسابقات این رشته المپیک است که برزیل در ادوار اخیر بیشترین قهرمانی را داشته است. فدراسیون بین‌المللی والیبال (FIVB) دارای ۱۵۱ عضو است و در آستانه رقابت‌های قهرمانی جهان ۲۰۱۰ این رشته در خاک ایتالیا باید متذکر شد که قهرمان دوره گذشته این مسابقات برزیل است.

۸) هاکی روی یخ

روزگاری فقط در فصل سرما و زمستان برگزار می‌شد اما به لطف پیشرفت‌های فنی و تکنولوژیک و ایجاد پیست‌های مصنوعی یخی، مسابقات این رشته به تمامی ۱۲ ماه سال و به همه اوقات بسط یافته است.

سا‌ل‌هاست که روسیه، نروژ، کانادا، چک و سوئد بر این رشته حکم می‌رانند و مدتی نبردهای سیاسی روسیه و آمریکا در این عرصه هم حاد بود و میزان محبوبیت لیگ آن در آمریکا به حدی است که مسابقات مهم آن به طور متوسط در آمریکا ۴۰ هزار تماشاگر در ورزشگاه دارد. در فدراسیون بین‌المللی این ورزش ۶۹ کشور عضویت دارند.

۹) فوتبال آمریکایی

چیزی شبیه به راگبی و رشته‌هایی که در آمریکا فقط بسکتبال و بیسبال با آن برابری می‌کنند. به قولی در این کشور پرتماشاگرتر از هر رشته‌ای است و لیگ آن (NFL) مورد توجه فراوان قرار دارد و منبع و معدن کارهای تبلیغاتی است. یک آمارگیری خاص حاکی از وجود درآمد سالانه‌ای برابر با ۲/۶ میلیارد دلار در اکثر فصول این لیگ به سبب رویکرد عظیم اسپانسرها به آن است. با این حال مشکل اینجاست که به رغم عضویت ۴۴ کشور در فدراسیون بین‌المللی این ورزش، فوتبال آمریکایی را بیشتر مختص آمریکا و کانادا و برخی کشورهای دیگر مانند اسپانیا، مکزیک، ژاپن و اتریش می‌دانند و عمومیت لازم را برای آن قایل نیستند. عجیب‌تر آن که ژاپن به رغم وارداتی بودن این ورزش به خاک این کشور شرق آسیایی پیشینه دو بار کسب عنوان نخست مسابقات قهرمانی جهان آن را دارد.

۱۰) راگبی لیگ

این همان راگبی اما نسخه‌ای خاص از آن است که در اقیانوسیه و همچنین پاپانیوی گینه و ایرلند، ولز، انگلیس و فرانسه به اجرا در می‌آید و با راگبی عادی به لحاظ قواعد و نوع اجرا فرق دارد. مسابقات موسوم به National Rugby league که در استرالیا و نیوزیلند برگزار می‌شود، با حضور ۱۶ تیم و پخش مستمر تصاویر آن در بریتانیا از پربیننده‌ترین لیگ‌های ورزشی دنیاست. هر چند به این رشته نیز اتهام عدم عمومیت آن در بخش‌هایی عمده از اروپا و تراکم توجه به آن در برخی نقاط دیگر وارد است. شاید به همین خاطر است که فوتبال این‌گونه در جداول ورزش‌های محبوب پیشتازی و همیشه یکه‌تازی می‌کند زیرا به هر جای دنیا و حتی وقتی به سرزمین‌های کریکت بروی، آن را جاری و پربیننده و در برخی‌ جاها و بی‌رقیب می‌یابی.

سایت wikipedia

مترجم: وصال روحانی