سوسماری به نام کایزرلینگ

خزندگان و بخصوص راسته سوسماران، بیش از همه انواع جانداران من را مقهور خودشان می‌کنند. عکاسی از آنها برایم دلچسب است و تاکنون برای دیدن و ثبت تصویرشان به نقاط مختلفی از ایران …

خزندگان و بخصوص راسته سوسماران، بیش از همه انواع جانداران من را مقهور خودشان می‌کنند. عکاسی از آنها برایم دلچسب است و تاکنون برای دیدن و ثبت تصویرشان به نقاط مختلفی از ایران سفر کرده‌ام. این هیولاهای مینیاتوری که چهره‌ای ماقبل تاریخی دارند، ثابت کرده‌اند سادگی، ‌راز ادامه بقاست.

سوسمارها از نظر شکل و اندازه، متنوع‌ترین خزندگان عالم محسوب می‌شوند و زیستگاه‌های متنوعی از زیر زمین گرفته تا ارتفاعات بلند و صعب‌العبور کوه‌ها را اشغال کرده‌اند. بیشتر سوسمارها تخمگذار هستند، اما گونه‌های زنده‌زا نیز میان آنها دیده می‌شود. این دایناسورهای کوچک تنوع ابعاد حیرت‌آوری نیز دارند. از کروکودیل‌های عظیم (البته در مقایسه با اجداد دایناسورشان) پنج و شش متری تا کوچک‌ترین نمونه که همین اواخر در جایی در آفریقا کشف شده و به اندازه نوک یک چوب کبریت است. ایران هم مثل همه دنیا پذیرای انواع و اقسام گونه‌های سوسمار است. در فلات ایران زمین، هشت خانواده از زیر راسته سوسماران شناسایی شده‌اند که در قاب ایرانی قصد دارم تعدادی از جالب‌ترین گونه‌های آن را خدمتتان معرفی کنم.

خوب به این عکس نگاه کنید. واقعا زیبا و جذاب نیست؟ این ژست مربوط می‌شود به یک سوسمار با نام مستعار کایزرلینگ که در واقع یکی از گونه‌های خانواده گِکو در ایران است. این سوسمار فعالیتش را از هنگام غروب خورشید آغاز کرده و تا اواسط شب و گاهی تا اوایل صبح ادامه می‌دهد. خزندگان چندان سریعی نیستند و شب هنگام می‌توان آنها را در دشت‌های رُسی یا شنی بیابان‌های مرکزی و شرقی ایران با نور چراغ قوه و از طریق بازتاب شب تاب گونه چشمانشان پیدا کرد. به محض احساس خطر دم کوتاه خودش را بالا نگه می‌دارد و اگر بیش از حد مجاز به او نزدیک شوید یا احیانا به او دست بزنید! صدایی شبیه غر زدن مداوم از خودش درمی آورد. فلس‌های پشتش تقریبا مدورند و طرح‌ها و رنگ‌های این فلس ها، آن را از بقیه گکو‌ها متمایز کرده است. اغلب برای خودش حفره‌ای برای مخفی شدن می‌سازد یا اگر حوصله این کار را نداشت از حفره‌های دیگر گکوها استفاده (سوءاستفاده!) می‌کند، از حشرات مختلف بخصوص قاب بالان و عنکبوتیان تغذیه می‌کند. طول نمونه بالغ این سوسمار زیبا از نوک پوزه تا انتهای دم تقریبا ۱۲ سانتی‌متر است.

این عکس پاییز امسال در شنزار مرنجاب (۴۵ کیلومتری شمال شرق شهرستان آران و بیدگل کاشان) از این خزنده نسبتا نادرگرفته شده است.