دانستنی‌های وسایل برقی خانه

اولین نکته‌ای که هنگام خرید وسایل برقی مثل چای‌ساز، کتری برقی و سماور که با آب سروکار دارند باید به آن توجه داشت، داشتن نشان استاندارد است. اما اگر نشان استاندارد نداشت یا …

اولین نکته‌ای که هنگام خرید وسایل برقی مثل چای‌ساز، کتری برقی و سماور که با آب سروکار دارند باید به آن توجه داشت، داشتن نشان استاندارد است. اما اگر نشان استاندارد نداشت یا اینکه خریدار با جزییات استاندارد آشنا نبود، باید دقت کند جاهایی مانند دستگیره‌ها و دسته‌ها عایق باشند.

برخی سماورها و کتری‌های غیراستاندارد وجود دارند که در ظاهر عایق کاری شده‏اند اما این عایق اصولی نبوده و ممکن است مصرف‌کننده را با خطر برق گرفتگی مواجه کند. مثلا گاهی تنها قسمت روی دستگیره عایق‌کاری شده باشد و هنگام گرفتن دستگیره دست با پیچ یا قسمت‏های فلزی عایق‌کاری نشده در زیر دستگیره تماس پیدا می‌کند. اگر عایق به شکلی باشد که پیچ از درون آن بیرون نیاید و با دست استفاده‌کننده تماس نداشته باشد، از ایمنی کافی برخوردار است. همچنین لازم است نقطه و محلی که پایه روی سینی قرار می‌گیرد هم در سماور و هم در چای‌ساز و کتری عایق باشد تا اتصال الکتریکی بین بدنه و قسمت برقی و سینی ایجاد نشود. حتی شیر سماور که دسته دارد و فرد با تماس با دست آن را باز و بسته می‌کند باید عایق باشد.

در شرایطی که وسیله برقی روشن باشد، مثلا سماور را روشن کرده‌اند تا آب جوش بیاید یا در حال جوش است یا روی ترموستات است، باید توجه کرد که دست با بدنه فلزی تماس پیدا نکند. البته دست زدن به بدنه فلزی در این حالت مشکلی پیش نمی‌آورد. مشکل زمانی پیش خواهد آمد که بدنه دارای برق باشد. در این شرایط دست زدن به بدنه فلزی خطرناک خواهد بود. گاهی المنت‌های داخل سماور یا کتری در اثر کم یا تمام شدن آب کمی داغ کرده و به نظر می‌رسد که می‌خواهد بسوزد. در این گونه موارد اگر ناگهان متوجه شدید که سماور یا کتری یا چای‌ساز خالی و به برق متصل است، بهترین کار این است که ابتدا وسیله را از برق بکشید یا اینکه کلید برق را خاموش کنید تا برق وارد دستگاه نشود و بعد صبر کنید تا سرد شود.

ریختن آب سرد یا آب گرم بلافاصله در سماور کار اشتباهی است. ممکن است المنت سماور نسوخته باشد و فقط داغ کرده باشد و با ریختن آب بلافاصله بترکد و خراب شود. نکته ایمنی دیگر اینکه محل ورود سیم برقی که وارد دستگاه برقی می‌شود به هیچ‌وجه نباید با بدنه فلزی دستگاه تماس داشته باشد. اگر بدنه فلزی را سوراخ کرده‌اند تا سیم را وارد دستگاه کنند و به موتور برقی برسانند، حتما لبه این سوراخ باید با واشرهای عایق پوشانده شده باشد تا اگر سیم در این نقطه دچار آسیب شد، با بدنه تماس پیدا نکند. البته در دستگاه‌های برقی استاندارد که با آب در تماس هستند، این موضوع رعایت شده اما توصیه ما این است که مصرف‌کننده چه قبل از خرید و چه بعد از آن هنگام استفاده به ویژه در وسایلی که عمری از استفاده از آن گذشته است، این مسایل را کنترل کند و همیشه دقت داشته باشد که سیم دستگاه سالم باشد. بهترین کار این است که دوشاخه کتری، چای‌ساز و سماور را مستقیما به پریز برق نزنید. پریز بهتر است یک کلید روشن و خاموش داشته باشد تا وقتی خاموش است دو شاخه را به برق بزنید و بعد با کلید آن را روشن کنید. این ایمن‌ترین راه است اما متاسفانه بسیار کم رعایت می‌شود و اغلب ما مستقیما دو شاخه را به پریز دارای برق می‌زنیم.

دکتر جواد عدل

عضو هیات علمی دانشگاه تهران