بلفاریت چیست

بلفاریت, التهاب مزمن پلک ها و شایع ترین علت قرمزی پلک و مراجعه به درمانگاه یا مطب چشم پزشکی می باشد پلک حدود ۲ میلی متر ضخامت دارد قسمت بیرونی پلک ها را پوست و قسمت درونی آن ها را پرده مخاطی به نام ملتحمه تشکیل می دهد بین این دو قسمت صفحه ای شبه غضروفی, عضلات پلک, غدد چربی میبومین و فولیکول مژه قرار دارند

بلفاریت، التهاب مزمن پلک ها و شایع‌ترین علت قرمزی پلک و مراجعه به درمانگاه یا مطب چشم‌پزشکی می باشد. پلک حدود ۲ میلی متر ضخامت دارد. قسمت بیرونی پلک ها را پوست و قسمت درونی آن ها را پرده مخاطی به نام ملتحمه تشکیل می دهد. بین این دو قسمت؛ صفحه ای شبه غضروفی، عضلات پلک، غدد چربی (میبومین) و فولیکول مژه قرار دارند.

غدد میبومین به تعداد ۴۰ عدد در پلک فوقانی و ۲۰ عدد در پلک تحتانی قرار دارند که با ترشح چربی سبب تثبیت اشک می شوند و از تبخیر اشک و خشکی چشم جلوگیری می کنند. چربی اضافه در لبه پلک، سبب افزایش استعداد به آلودگی و منجر به عفونت پلک می گردد؛ بنابراین دو عامل چربی و میکروب در ایجاد بلفاریت نقش دارند. بلفاریت را می توان به سه دسته تقسیم کرد: بلفاریت سبوره ای یا ناشی از چربی, بلفاریت میکروبی و مخلوطی از هر دو.

علایم بلفاریت به صورت سوزش و تحریک چشم میباشند که در صبح شدیدترند و در طول روز بهتر می شوند. هر کدام از انواع بلفاریت دارای علایم خاص خود هستند.

بلفاریت می تواند در اوایل کودکی شروع شود و در سراسر زندگی به صورت وضعیتی مزمن ادامه داشته باشد یا این که در مراحل بعدی زندگی و به مرور زمان ایجاد گردد.

● علت ورم ملتحمه چیست؟

عوامل گوناگونی می توانند سبب ورم ملتحمه شوند که شایع ترین آن ها عبارتند از عفونت ها، آلرژی ها و تحریک های محیطی. از آن جا که ملتحمه بافت ساده ای است، به همه محرک ها به یک گونه پاسخ می دهد و قرمز می شود

● بلفاریت میکروبی:

مهم ترین علامت این نوع بلفاریت که معمولاً ناشی از استافیلوکوک می باشد، سوزش و تحریک چشم در صبح می‌باشد. علت آن تجمع سموم میکروبی در سطح قرنیه به هنگام خواب است که در طی روز با پلک زدن و جریان اشک برطرف می‌گردد. در این نوع بلفاریت، پوسته هایی در اطراف مژه ها دیده می‌شوند. لبه های پلک خشک, ‌ضخیم, نامنظم و پرخون می باشند و مژه ها به هم چسبیده اند.

التهاب مزمن منجر به ریزش، سفید شدن و تغییر جهت مژه ها میگردد. در این بلفاریت، ملتحمه یا قرنیه نیز ممکن است ملتهب شوند. اگر بلفاریت درمان نشود ممکن است منجر به تشکیل گل مژه (عفونت در فولیکول مژه) یا شالازیون (التهاب غده چربی پلک) گردد.

● بلفاریت سبوره ای یا ناشی از چربی:

علایم این بلفاریت شبیه بلفاریت میکروبی است و اغلب همراه با شوره سر می باشد

● بلفاریت چگونه درمان می شود؟

بلفاریت بیماری نیست بلکه یک پدیده ذاتی است که بسیاری از مردم گرفتار آن می باشند و با بالا رفتن سن بدتر می شود. باید دانست که بلفاریت سیر طولانی دارد و در صورت عدم درمان صحیح، منجر به عوارضی مانند قرمزی و ضخیم شدن لبه پلک ها؛ نامنظم، سفید شدن و ریختن مژه ها و ایجاد کدورت در قرنیه می گردد. بلفاریت مزمن درمان قطعی ندارد و درمان باید سال ها و گاهی تا آخر عمر ادامه داشته باشد. مهم ترین و موثرترین عامل در درمان بلفاریت، رعایت بهداشت پلک هاست. در ابتدای درمان، شستشوی پلک ها باید پیش از خواب و پس از بیدار شدن صورت گیرد که به تدریج با بهبود بیماری، به روزی یک بار و هفته ای ۳-۲ بار و در بعضی موارد به هفته ای یک بار کاهش می‌یابد. شستشوی پلک ها را می توان با شامپو بچه یا سایر مواد پاک کننده انجام داد. شامپو بچه را روی انگشتان سبابه دو دست می ریزیم و در حالی که پلک ها بسته اند ریشه مژه ها را شستشو می دهیم. انجام این کار در حمام آسان تر است.

مهم آن است که در هنگام شستشو، شامپو به داخل چشم وارد نشود و تحریک چشم رخ ندهد. ماساژ و شستشوی پلک ها باید با قدرت کافی و به مدت حداقل یک تا دو دقیقه انجام شود و تنها مالش ملایم پلک, سودی ندارد.

در درمان بلفاریت، آنتی بیوتیک ها به صورت قطره یا پماد, به ویژه در بلفاریت میکروبی موثرند. گاهی جهت کاهش التهاب می توان از قطره یا پماد استرویید نیز استفاده کرد. در موراد شدید ممکن است از آنتی بیوتیک خوراکی مانند تتراسیکلین یا اریترومایسین استفاده نمود.

نکته دیگر, در مورد استفاده از لوازم آرایشی توسط خانم هاست که پس از شروع درمان بلفاریت نباید از لوازم آرایشی که پیش از آن استفاده می‌کردند، استفاده نمایند زیرا موجب آلودگی مجدد پلک ها می شود. هم چنین باید از مصرف کرم ها و مواد چرب کننده در لبه پلک ها که می توانند سبب انسداد بیش تر منافذ غدد میبومین شوند، پرهیز نمود. بنابراین در مورد بلفاریت، خود بیمار، معالج خود خواهد بود و باید بهداشت و نظافت پلک ها را رعایت نماید. هم‌چنین از آن‌جا که بیماری مزمن است باید توجه داشت که از قطرههای استروییدی (کورتون), جز در موارد حاد و به مدت کوتاه، استفاده نگردد زیرا مصرف طولانی مدت این قطره ها می تواند باعث ایجاد آب مروارید یا آب‌سیاه شود.