مولود مبارک

امام هشتم ع به مناسبت های گوناگون از امام جواد ع با عنوان “بابرکت ترین مولود” یاد می کرد به گونه ای که در میان یاران و شیعیان آن حضرت, این نکته معروف و زبانزد بوده است

امروز، دهم رجب المرجب، سالروز ولادت با سعادت نهمین کوکب هدایت، حضرت جواد الائمه (ع) است .آن حضرت بنا به نقل مشهور در دهم رجب سال ۱۹۵ هجری در مدینه دیده به جهان گشود. پدر بزرگوارش حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا (ع) و مادر گرامی‌اش “سبیکه”یا “خیزران” از خاندان ماریه قبطیه (همسر پیامبر اسلام) بوده است.

بانویی که در برتری و فضیلت‌سرآمد زنان عصر خود بود ! چنانکه امام هشتم (ع) از او به عنوان بانوی منزه و پاکدامن و با فضیلت یاد می‌کرد.(۱)

در سن هشت سالگی بعد از شهادت امام هشتم (ع)، عهده‌دار منصب خطیر امامت شد. دوران امامت حضرتش ۱۷ سال به طول انجامید. سرانجام در سن ۲۵ سالگی؛ در آخر ذیقعده سال ۲۲۵ هجری،‌ با دسیسه ودستور معتصم عباسی توسط ام الفضل به وسیله زهر در بغداد به شهادت رسید و در کنار قبر جد بزرگوارش امام هفتم (ع) در شهر کاظمین عراق آرمید.او جوانترین امام معصومی است که به دست سیه دلان پلید به شهادت رسید.(۲)

از امام جواد (ع) در خانواده امام رضا (ع) و در محافل شیعی به عنوان مولودی پرخیر و برکت یاد می‌شد(!۳) چنانکه ابویحیای صنعانی روایت می‌کند: روزی در محضر امام هشتم (ع) بودم که فرزندش امام جواد (ع) را که خردسال بود آوردند. امام رضا(ع) فرمودند:هذا المولود الذی لم یولد مولود اعظم برکه علی شیعتنا منه (۴)

این کودک،‌مولودی است که برای شیعیان ما با برکت‌تر از او زاده نشد.

باز هم او نقل می‌کند: در مکه خدمت امام رضا (ع) شرفیاب شدم دیدم حضرت میوه‌ای را پوست می‌کندو به فرزندش امام جواد(ع) می‌دهد، عرض کردم:‌این همان مولود پر خیر و برکت است؟

فرمود: آری! این مولودی است که در اسلام مانند او و برای شیعیان ما با برکت تر از او متولد نگردیده است .(۵)

امام هشتم (ع) به مناسبت‌های گوناگون از امام جواد (ع) با عنوان “بابرکت‌ترین مولود” یاد می‌کرد به گونه‌ای که در میان یاران و شیعیان آن حضرت،‌این نکته معروف و زبانزد بوده است.چنانکه در تاریخ آمده: دو تن از شیعیان امام رضا (ع) به نام‌های “ابن اسباط” و “عباد بن اسماعیل” نقل می‌کنند: ‌ما در محضر امام هشتم (ع) بودیم که آقا زاده خردسالی را آوردند. عرض کردیم: این همان مولود پرخیر و برکت مورد نظر شماست؟ امام (ع) فرمودند:آری! این همان مولودی است که در اسلام با خیر و برکت‌تر از آن زاده نشده است .(۶)با بررسی موضوع و ملاحظه شواهد و قرائن تاریخی و درک شرایط و فضای عمومی جامعه عصر امام هشتم (ع) اجمالا درمی‌یابیم که ولادت حضرت جواد الائمه (ع) در شرایطی رخ داد که حقیقتا خیر و برکت خاص را برای شیعیان بلکه اسلام و مسلمین به ارمغان آورند.بیان مطلب اینکه: عصر امام هشتم (ع) و شرایط سیاسی، اجتماعی و موقعیت آن بزرگوار، ‌شرایط و موقعیت‌ ویژه‌ای بود.

بدین معنی که امام هشتم (ع) در معرفی امام پس از خود از چند ناحیه با مشکلات جدی روبرو بود! مشکلاتی که در دوران امامان قبل از او سابقه نداشته است .

از یک سوی گروه واقفیه با انگیزه‌های مادی و معنوی، امامت حضرت ثامن الحجج(ع) را بعد از شهادت موسی بن جعفر (ع) انکار می‌کردند و از سوی دیگر امام رضا(ع) تا سن ۴۷ سالگی صاحب فرزند نشده بود و چون بسیاری از مردم آگاه بود که رسول خدا (ص) فرمودند:

الائمه بعدی اثنا عشر! اولهم علی بن ابیطالب و الثانی حسن بن علی والثالث حسین بی علی و تسعه المعصومین من ذریه الحسین (ع()۷)

برابر احادیث ماثوره از پیامبر اکرم (ص) ،جانشین رسول خدا (ص)، امامان معصوم (ع) ۱۲ نفرند که نه نفر آنها، از نسل امام حسین (ع) خواهند بود.

فرزند نداشتن امام هشتم (ع) هم امامت امام رضا (ع) را زیر سوال می‌برد و هم تداوم امامت از نسل او را! و گروه واقفیه از قضا، همین موضوع را دستاویز قرار داده و امامت امام هشتم (ع) را انکار می‌کردند تا چه رسد تداوم امامت از نسل او را!

چنانکه حسین بن قیاما واسطی که از سران گروه واقفیه بود، طی نامه‌ای به امام هشتم (ع) ، او را متهم می‌کند که تو عقیمی! چگونه ممکن است امام و حجت خدا بر مردم باشی، در حالی که فرزندی نداری؟

که امام (ع) در پاسخ می‌فرماید:

و ما علمک انه یا یکون لی ولد؟ والله لا یمضی الایام و اللیالی حتی یرزقنی ولدا ذکر یفرق به بین الحق و الباطل (۸)

تو از کجا می‌دانی که من دارای فرزند نخواهم بود؟ به خدا سوگند بیش از چند روز نخواهد گذشت که خداوند پسری به من عطا خواهد کرد که حق را از باطل جدا می‌کند.این شیوه تبلیغات منفی علیه امام هشتم (ع)، منحصر به حسین بن قیاما و دیگر پیروان فرقه واقفیه نبود! واین شبهه از ناحیه دیگران هم به مناسبت‌های گوناگون تکرار و تبلیغ می‌شد و امام رضا (ع) هم بدون مسامحه،‌ اظهارات ناصواب آنها را به نحو مبرهن و مستدل پاسخ می‌فرمود و سخنان آنان را رد می‌کرد. تا آنگاه که امام نهم (ع) متولد شد و عملا به این شگردهای تبلیغاتی و جوسازی‌ها علیه امام هشتم (ع) خاتمه داده شد و موضع امام (ع) و موقعیت شیعیان که همواره در تنگنا و محاصره تبلیغاتی بدخواهان و کج‌اندیشان بودند، تقویت شد و بهبود یافت .

در پایان سالروز ولادت با سعادت حضرت جواد الائمه (ع) را به پیشگاه فرزند گرامی‌اش، عدالت گستر جهانی، امام عصر (عج) و به همه ارادتمندان خاندان عصمت و طهارت و رهروان راه آن امام همام، تبریک و تهنیت عرض می‌کنیم و توفیق رهروی و ثبات قدم در راه نورانی آن ذوات مقدسه و برخورداری از الطاف و مراحم ویژه آنان را از خداوند تبارک و تعالی مسئلت داریم.

عزت الله واعظی

پی‌نوشت‌ها:

۱ - بحار الانوار/ج ۵۰/ص ۱۵

۲ - منتهی الآمال / باب یازدهم

۳ - بحار الانوار / ج ۵۰ / ص ۱۵

۴ - بحار الانوار / ج ۵۰/ ص ۲۳

۵ - بحار الانوار/ ج ۵۰/ ص ۳۵

۶ - ارشاد المفید / ص ۳۱۹

۷ - میزان الحکمه

۸ - ارشاد المفید / ص ۲۹۸