هشدار امیرالمومنین ع

امیرالمومنین ع در جای جای نهج البلاغه به این حقایق تلخ اشاره می کند و در عین حال باز هم برای حفظ وحدت آسیب دیده مسلمین از هیچ کوششی دریغ نمی ورزد و پیوسته در این مسیر گام بر می دارد و دیگران را نیز از تفرقه نهی کرده و به اتحاد و یگانگی فرا می خواند

امیرالمومنین که به اعتقاد و به شهادت تاریخ و علی‌رغم اهتمام بنیانگذاران اختلاف در اسلام که حیات سیاسی خود را در تفرقه امت می‌دیده و قدرت و حکومت خویش را در ایجاد اختلاف و فتنه در میان امت جستجو می‌کردند، اسوه وحدت و منادی بزرگ اتحاد مسلمین پس از رحلت رسول خدا(ص) بود، همه مسائل را تحمل و از حق مسلم خویش گذشت تا وحدت امت نوپای اسلام نشکند و دشمن از تفرقه در میان مسلمین سوءاستفاده نکند و میراث نبوت از بین نرود، هرچند سکوت تلخ و شکننده ۲۵ ساله وصی بلافصل رسول خدا(ص)‌به خاطر مصلحت برتر و حکومت و خلافت غاصبانه فرصت طلبان غاصب نفاق پیشه، ضایعات سنگین و خسارت‌های جبران ناپذیری برای امت اسلامی در پی داشت که آثار شوم آن همچنان باقی است وعلی‌رغم گذشت قرن‌ها کماکان دامنگیر جهان اسلام است.

امیرالمومنین(ع) در جای جای نهج‌البلاغه به این حقایق تلخ اشاره می‌کند و در عین حال باز هم برای حفظ وحدت آسیب دیده مسلمین از هیچ کوششی دریغ نمی‌ورزد و پیوسته در این مسیر گام بر می‌دارد و دیگران را نیز از تفرقه نهی کرده و به اتحاد و یگانگی فرا می‌خواند. آنجا که می‌فرماید:

احذروا ما نزل بالامم قبلکم من المثلاث بسوءالافعال و ذمیم الاعمال، فتذکروا فی الخیر و الشر احوالهم، واحذروا ان تکونوا امثالهم.

فاذا تفکرتم فی تفاوت حالیهم فالزموا کل امر لزمت العزه به شانهم (حالهم) و زاحت الاعداء له عنهم و مدت العافیه به علیهم و انقادت النعمه له معهم و وصلت الکرامه علیه حبلهم: من الاجتناب للفرقه و اللزوم للالفه والتحاض علیها و التواصی بها و اجتنبوا کل امر کسر فقرتهم و اوهن منهم: من تضاغن القلوب و تشاحن الصدور و تدابر النفوس و تخاذل الایدی. و تدبروا احوال الماضین من المومنین قبلکم... فانظروا کیف کانوا حیث کانت الاملاء مجتمعه والاهواء موتلفه (متفقه) والقلوب معتدله والایدی مترادفه (متراافده) و السیوف متناصره و البصائر نافذه و العزائم واحده. الم یکونوا اربابا فی اقطار الارضین و ملوکا علی رقاب العالمین؟! فانظروا الی ما صاروا الیه فی آخر امورهم، حین وقعت الفرقه و تشتتت الالفه واختلفت الکلمه و الافئده و تشعبوا مختلفین و تفرقوا متحاربین (متجازبین) قد خلع الله عنهم لباس کرامته و سلبهم غضاره نعمته و بقی قصص اخبارهم فیکم عبرا للمعتبرین.

نهج‌البلاغه/ خ۱۹۲

از بلاهایی که به سبب اعمال زشت و نکوهیده بر سر ملتهای پیش از شما آمده بپرهیزید واحوال خوب و بد آنان را به یاد آورید و از اینکه چون آنان باشید دوری کنید.

اگر در احوال نیک و بد آنان بیندیشید همان کاری را عهده‌دار شوید که عزیزشان گرداند و دشمنانشان را از آنان دور ساخت و تندرست نگاهشان داشت و نعمت و فراوانی به سراغشان آمد و نیکوکاری و بزرگواری باعث پیوند آنان گردید و آن از تفرقه و پراکندگی اجتناب ورزیدن و به یکدیگر مهربانی کردن و همدیگر را به این کار تشویق نمودن است.

و از کارهایی که پشت آنان را شکست و قدرت آنان را از بین برد دوری کنید؛ کارهایی چون کینه‌ورزی دلها و دشمنی سینه‌ها و پشت‌ها و پشت کردن جان‌ها به یکدیگر و دست شستن از یاری هم و در احوال مومنان پیش از خود نیز بیندیشید... و بنگرید که آنان چگونه بودند آنگاه که جمعیت‌ها فراهم بودند و خواست‌ها یکی بود و دلها یکسان بود و چگونه دستها یار هم بودند و شمشیرها به کمک یکدیگر می‌آمدند و بینش‌ها ژرف و اراده‌ها یکی. آیا مهتران سراسر زمین نبودند و برگرده جهانیان شهر یاری نمی‌کردند؟نیز به فرجام کار آنها بنگرید آنگاه که در میانشان جدایی افتاد و رشته الفتشان از هم گسست و سخن‌ها و دلهایشان از هم جدا گشت و به دسته‌های گونه‌گون تقسیم شدند و دسته دسته شده به جان هم افتادند. در این هنگام خداوند جامه کرامت را از تن آنان برکند و نعمت‌های فراوانش را از ایشان گرفت و داستان سرگذشت آنها در میان شما ماند تا درس عبرتی برای عبرت آموزان باشد.