جنگ مه آلود عراق

تعیین پیروز درگیری های داخلی عراق بسیار دشوار است توافقی که در تاریخ ۱۰ می میان نمایندگان وفادار به مقتدی صدر روحانی برجسته شــیـعــه عــراق و هــم پـیـمـانـان نـوری الـمــالـکـی نــخــســت وزیــر ایــن کــشور حاصل شد, موجی از گزارشات متناقض را در رسانه های غربی به راه انداخت

تعیین پیروز درگیری‌های داخلی عراق بسیار دشوار است .توافقی که در تاریخ ۱۰ می میان نمایندگان وفادار به مقتدی‌صدر روحانی برجسته شــیـعــه عــراق و هــم پـیـمـانـان نـوری الـمــالـکـی نــخــســت‌وزیــر ایــن کــشور حاصل شد،‌موجی از گزارشات متناقض را در رسانه‌های غربی به راه انداخت. روزنامه مک کلا‌چی ، توافق خلع سلا‌ح جیـش المهدی در شهرک صـدر را نوعی تسلیم شدن این گروه خوانده و آن را به نحوی پیــروزی بزرگ برای دولت المالکی دانست. اما روزنامه ایندیپندنت، صدر را پیروز بــزرگ سیاست‌های عراق می‌داند. حملا‌ت چند روز پیش از آتش بس علیه نیروهای آمریکایی در عراق سوالا‌تی را در مورد اینکه آیا توافق نامه مذکور ســرانــجــام پــایــدار خــواهــد بــود یــا خـیـر،‌مطرح می‌کند. آتـش بـس مـیـان ائـتـلا‌ف یکپارچه عراق - ائتلا‌ف‌ حاکم - و نمایندگان جنبش سیاسی صدر ازمــبــارزان صــدر مــی‌خـواهـد تا به‌طور موقت فعالیت‌های خود را متوقف سازند واداره امور را به دست نیروهای عراقی بسپارند.

نیروهای دولتی این اجازه را خواهند داشت تا در شهرک صدر به جستجوی سلا‌ح و شبه نظامی‌ها بپردازند. در عـوض، ‌ائـتـلا‌ف حـاکـم حـمـلا‌ت خـود را پایان داده،‌ جاده‌ها را بازگشایی می‌کند و ارسال کمک‌های بشر دوستانه به محرومان منطقه را افزایش می‌دهد. اما همانطور که روزنامه کریستین ساینس مانیتور خاطر نشان می‌کند این توافق ،‌ خلع سلا‌ح دائمی جیش المهدی را به دنبال ندارد و تـنـهـا مـسـتلزم آن است کـه شبه نظامیان، سلا‌ح‌های خود را خارج از انظار عموم حفظ کنند. درگیری‌ها در منطقه شیعه نشین شهرک صدر در واکنش به حمله ۲۵ مارس نیروهای نظامی عراق علیه شبه نظامیان در این شهر جنوبی استان بصره آغاز شد. مبارزان جیش المهدی به تلا‌فی این حمله، یک سری حملا‌ت موشکی را به منطقه سبز بغداد ترتیب دادند که با خشم ارتش آمریکا روبرو شد.آمریکا همچنان به حمایت از رئیس سیاسی مجلس اعلا‌ی اسلا‌می عراق و رقیب نظامی صدر به رغم روابط آن با تهران و اتهامات علیه دخالت ایران در امور امنیتی عراق، ادامه می‌دهد.

در عین حال، چنین به نظر می رسد که المالکی جنبش صدر را در پارلمان منزوی کرده است. وی با این اقدام احتمالا‌ حمایت عموم را به دست آورده است. صدری ها به این نکته تاکید دارند که محاصره شهرک صدر در آستانه انتخابات مـاه اکـتبر کاملا‌ سیاسی است. برای المالکی، سرکوب شبه نظامیان صدر، به نظر می رسد با هدف بازگرداندن مشروعیت به دولت خود باشد. مشروعیت دولت المالکی در بلند مدت و به منظور برآورده ساختن معیارهای اصلا‌حاتی که در طرح عقب نشینی نیروهای آمریکایی هم تاثیر دارد، ضروری است . المالکی در سخنانی در پارلمان عراق د رتاریخ ۱۲ می اعلا‌م کرد که اقدامات وی در شهرک صدر ثابت کرد که ما بی طرف هستیم و هیچ تعصبی نسبت به گروهی در برابر گروه دیگر نداریم. از سوی دیگر، مساله ایران و اهداف این کشور وجود دارد. همانند حصول آتش بس ماه مارس در بصره، توافق اخیر در شهرک صدر نیز با هـمـکـاری ایـران حـاصـل شـد.

"کـنـس کـاتز من " کارشناس امور خاورمیانه در سرویس تحقیقاتی کنگره می‌نویسد: به نظر می‌رسد که ایران از تمام گروه‌های سیاسی بزرگ شیعه و شبه نظامیان مسلح آنها حمایت می‌کند! بنابر این بسیار مشکل است که تشخیص بدهیم ایران در چه طرفی قرار دارد. برخی کارشناسان گمان می‌کنند که ایران از همه طرف ها در تلا‌ش برای تضعیف دولت مرکزی عراق و سرگرم کردن آمریکا حمایت می‌کند! کارشناسان می‌گویند: در مورد صدری ها باید گفت که آنها بر روی طناب قرار دارند و به راحتی می توان آنها را کنار زد اما حامیان صدری ها پیشتر کـنـار زده شـده‌انـد. یـک کـارشـنـاس مـی گوید: همانطور که المالکی گفته است خارج ساختن صدر از فرایند سیاسی حماقت است گروه بحران بین الملل نیز در تحلیل اخیر خود در مورد جنبش صدر به این نتیجه رسیده است که افزایش قدرت صدر نشان می دهد که هیچ راه حل نظامی برای آنچه که به سرعت در حال تبدیل شدن به یک مشکل سیاسی است،‌وجود ندارد.