انتخابات و دو رئیس حق با کدام است

روز ۲۶ اردیبهشت سال ۷۶ مصادف با تاسوعای حسینی اکبر هاشمی رفسنجانی که آخرین روزهای ریاست جمهوری خود را پشت سر می گذاشت در خطبه های نماز جمعه تهران به طرح علنی بـعضی نگرانی ها در مورد مراحل انتخابات هفتم ریاست جمهوری پرداخت

روز ۲۶ اردیبهشت سال ۷۶ - مصادف با تاسوعای حسینی - اکبر هاشمی رفسنجانی که آخرین روزهای ریاست جمهوری خود را پشت‌سر می‌گذاشت در خطبه‌های نماز جمعه تهران به طرح علنی بـعضی نگرانی‌ها در مورد مراحل انتخابات هفتم ریاست جمهوری پرداخت. این اظهارات که دقیقاً یک هفته قبل از دوم خرداد - روز انتخاب خاتمی - بیان شد واکنش‌های متفاوتی به دنبال داشت. رفسنجانی ابتدا به انتقاد از کسانی پرداخت که اتهاماتی را متوجه کاندیداهای ریاست جمهوری می‌کنند. این سخنان رفسنجانی، واکنش به اظهارات برخی مدعیان ارزش‌گرایی بود که در آن روزها اتهاماتی را نسبت به خاتمی بیان می‌کردند. اما مهمترین هشدار رفسنجانی، متوجه دست‌اندرکاران اجرایی و نظارتی انتخابات بود. رئیس دولت ششم که خود را برای تحویل دولت به رئیس جمهور بعدی آماده می‌کرد، علی‌رغم آنکه مسئولیت مستقیم اجرای انتخابات را به عهده داشت صراحتاً هشدارهایی خطاب به همکاران اجرایی خود بیان کرد.

وی از جمله خطاب به مجریان انتخابات اظهار داشت: »مسئولان واقعاً باید کاری کنند که را‌‌ی دقیق مردم وارد صندوق شود و همان نیز خوانده و اعلام شود«. رئیس جمهور اسبق ایران همچنین اظهار داشت: »هیچ مقامی از رئیس جمهور گرفته تا شورای نگهبان، وزارت کشور، ائمه جمعه و ناظران، حق قانون‌شکنی ندارند... ضعیف‌کردن اعتماد مردم، بزرگ‌ترین جنایت است.« هاشمی رفسنجانی با اشاره به اینکه »ما هر کاری که بکنیم می‌گویند تقلب شده است« گفت: »اما این که ما خودمان کاری کنیم و سند بدهیم، باید پیش خدا جواب بدهیم، امروز هیچ گناهی را بدتر از این نمی‌دانم که کسی به خودش حق بدهد در آرای مردم دست ببرد و جریان را منحرف کند. این خیانت، قابل بخشش نیست.« این اظهارات منحصر به فرد، نخستین نمونه از اظهار نگرانی بالاترین مقام اجرایی کشور نسبت به احتمال تخلف در انتخابات بود که البته حاشیه‌هایی نیز داشت. از جمله، تنها روزنامه‌ حامی خاتمی در آن دوران، صدا و سیما را به خاطر پخش اظهارات رفسنجانی در آخرین ساعات شب، مورد انتقاد قرار داد اما این حاشیه‌ها نتوانست از اهمیت هشدارهای رئیس اجرایی کشور نسبت به احتمال تخلف در یک موضوع اجرایی بکاهد.

از آن روز تاکنون - که بار دیگر هاشمی رفسنجانی دغدغه‌های انتخاباتی خود را با شفافیت اعلام می‌کند- دو انتخابات ریاست جمهوری، سه انتخابات مجلس، دو انتخابات برای گزینش خبرگان رهبری و سه انتخابات برای انتخاب اعضای شوراهای شهر و روستا برگزار شده است که در هیچ یک از آنها رفسنجانی مسئولیت اجرایی نداشته است. اما او در دو انتخابات از مجموع ۱۰ انتخابات فوق‌الذکر، به صراحت اظهارنظر کرده است. نخستین اظهارنظر رفسنجانی پس از تحویل مسئولیت ریاست جمهوری، مرتبط با انتخابات مجلس هفتم - زمستان ۸۳ - بود. او که در آن انتخابات ذی‌نفع نبود، برخلاف دیدگاه اصلاح‌طلبان، به تمجید از مراحل برگزاری انتخابات و میزان حضور مردم پرداخت. اما در سال ۸۴ و در حالی که کاندیدای ریاست جمهوری بود، حواشی انتخابات را مورد انتقاد قرار داد ودر عین حال تاکید کرد که حاضر به شکایت رسمی نیست زیرا به ادعای او، دخالت‌ها در انتخابات، با استفاده از امکانات نظام و به صورت سازماندهی شده و نامشروع صورت گرفته بود. همچنین به اعتقاد رفسنجانی »برخی داوران نمی‌خواستند یا نمی‌توانستند نسبت به شکایت او کاری انجام دهند«‌.

او اکنون بار دیگر و در حالی که خود کاندیدای انتخابات آینده ریاست جمهوری نیست به صورت شفاف، هشدارهایی را بیان می‌نماید. هشدارهای رفسنجانی در حالی مطرح می‌شود که ریاست جمهوری کشور به عهده محمود احمدی‌نژاد است و او در یکسال گذشته، حداقل دوبار با قاطعیت از عملکرد دولت خود در انتخابات دفاع کرده است.

سال گذشته که برگزاری اولین انتخابات مجلس در دوره مسئولیت احمدی‌نژاد در دستور کار دولت او قرار داشت، رد صلاحیت کاندیداها، اعتراضات سنگینی را به دنبال داشت تا جایی که مسئول مستقیم برگزاری انتخابات - مصطفی پورمحمدی - اعلام کرد: »برخی رد صلاحیت‌ها برای خود ما هم سئوالاتی ایجاد کرده است«اما احمدی نژاد به دفاع از هیئت‌های اجرایی پرداخت و به گونـه‌ایکه گویی نتایج انتخابات مشخص و معترضان به رد صلاحیت‌ها،در صندوق‌های را‌ی شکست خورده‌اند، اظهار داشت: »کسانی که انتخابات و سلامت آن را زیر سوال می‌برند خودشان را خراب می‌کنند. هر گاه مردم به ‌آنها را‌ی دهند انتخابات ‌ صحیح است اما هرگاه به کس دیگری رای بدهند، ناگاه انتخابات مخدوش می‌شود.« احمدی نژاد در حالی در روز سوم بهمن ۸۶ اینگونه منتقدان دولت خویش را مورد حمله قرار داد که ۸ سال قبل از آن، پس از شکست خود و همفکرانش در انتخابات مجلس ششم اظهار داشته بود: »۴۸ ساعت در اعلام نتایج تاخیر کردند که در بعضی صندوق‌ها اقداماتی انجام دهند.«

البته در زمستان ۸۶ که انتخابات مجلس توسط دولت احمدی‌نژاد برگزار شد اعلام نتایج، بسیار بیشتر از ۴۸ ساعت به طول انجامید و تغییراتی که در بعضی لیست‌های اعلامی به وجود آمد موجب واکنش چند روزنامه و سایت اصولگرا شد!‌‌

احمدی‌نژاد در سال ۸۷ نیز بار دیگر به دفاع مطلق از انتخاباتی پرداخت که قرار است توسط دولت او در خرداد ۸۸ برگزار شود و سرنوشت جانشین رئیس جمهور فعلی را مشخص ‌کند. آخرین دفاع احمدی نژاد که با هشدارهای اخیر رفسنجانی همزمان شده است پس از آن به سطح رسانه‌ها کشید که تعدادی از نمایندگان مجلس- از دو جناح اصولگرا و اصلاح‌طلب- از احتمال دخالت گرایش سیاسی و شخصی محصولی به احمدی‌نژاد در انتخابات سال ۸۸ اظهار نگرانی کردند.

احمدی نژاد برای ‌آنکه این دغدغه‌ها را غیرواقعی جلوه دهد در جلسه رای اعتماد به صادق محصولی ا ظهار داشت: <پس از انقلا‌ب اسلا‌می غیر از دو دوره، همه وزرای کشور حزبی بوده و در تریبون‌ها از حزب خود دفاع کرده‌اند. با این حال، هیچ وقت نگفته‌ایم به این دلیل، انتخابات مخدوش است. پس از پیروزی انقلا‌ب، سی دوره انتخابات داشتیم که همه سالم و درست بود.>این اظهارات رئیس جمهور، بار دیگر ادعاهای او نسبت به متولی برگزاری انتخابات مجلس ششم - وزارت کشور در دولت سید محمد خاتمی- را یادآوری کرد. احمدی‌نژاد بلا‌فاصله پس از اعلا‌م نتایج آن انتخابات، با اشاره به گرایش سیاسی مجریان انتخابات، مدعی شده بود: <پس از تحلیل روند آرا، تصمیم گرفتند در بعضی صندوق‌ها اقداماتی انجام دهند.

اکنون دولت احمدی نژاد در حالی به استقبال برگزاری انتخابات ریاست جمهوری می‌رود که هشدارها و اظهار نگرانی‌ها تنها به یک طیف سیاسی تعلق ندارد. چهره‌هایی همچون هاشمی رفسنجانی که در انتخابات آینده ذی‌نفع نیستند نیز از چند ماه قبل هشدارهایی نسبت به این موضوع داده‌اند و اظهارات اخیر نشان می‌دهد که تصمیمی برای سکوت در این مورد ندارند. همچنین سخنان احمدی‌نژاد در زمستان سال۷۸ هنوز از یادها نرفته است که گفته بود: <از آنجایی که مجموعه مجریان انتخابات در وزارت کشور، دارای گرایشات شدید سیاسی به یک حزب و جناح خاص بودند و در رفتارشان هم این تمایل را بروز می‌دادند فضا به گونه‌ای شکل گرفت که این حرف‌ها و شایعات - دستکاری در نتیجه انتخابات - به طور طبیعی مطرح می‌گردد.>

کمتر از دویست روز دیگر، مشخص خواهد شد که دغدغه امروز رفسنجانی که شباهت زیاد به اظهارات سال ۷۸ احـمدی نژاد دارد بـه واقـعـیت نزدیـک‌تر است یا ابراز اطمینان‌های مکرر احمدی نژاد که در تضاد کامل با ادعاهای خود او پس از شکست در انتخابات مجلس ششم است؟