فوتبال و سیاست

فوتبال به عنوان یکی از پر طرفدارترین رشته های ورزشی در جهان همواره با جریانات مختلفی عجین می شود گاهی, اتفاقات به نحوی جریان سازی می شود که جایی برای نامیدن این رشته مهیج به عنوان یک ورزش باقی نمی ماند

فوتبال به عنوان یکی از پر طرفدارترین رشته های ورزشی در جهان همواره با جریانات مختلفی عجین می شود. گاهی، اتفاقات به نحوی جریان سازی می شود که جایی برای نامیدن این رشته مهیج به عنوان یک ورزش باقی نمی ماند. بازیکنان، مربیان و برخی رؤسای باشگاه ها همواره برای رسیدن به اهداف سیاسی و اجتماعی خود از ورزش به عنوان یک ابزار استفاده می کنند تا از آن طریق خود را در جوامع بشری بیشتر نمایان سازد . آنها گاهی اوقات به حدی از نام و اعتبار برخوردار می شوند که حتی برای رسیدن به پست های سیاسی زحمت زیادی برای جلب حمایت مردم متحمل نمی شوند. سیلویو برلوسکنی نخست وزیر ایتالیا از جمله نفراتی است که حضور در چنین عرصه ای از سیاست را مدیون نفوذ خود در رشته فوتبال می داند .در این مقال ما یک ترکیب ۱۱ نفره تشکیل داده و قصد داریم شما را با تعدادی از نام های مشهور ورزشی جهان که با سیاست هم میانه خوبی دارند، آشنا نماییم. دیه گو مارادونا فوتبالیست مشهور آرژانتینی یکی از معروف ترین فوتبالیست های تاریخ جهان است که همواره سعی کرده با گفته های خود تب ورزش سیاسی را در جهان بالا ببرد. ما در این ستون قصد داریم هر روز یکی از این ۱۱ نفر را مطرح کنیم.

● مارادونا، فوتبالیست افراطی

دیه گو مارادونا به مدت ۱۵ سال بر فوتبال جهان سایه افکنده بود. او خارج از فوتبال و در سیاست هم سروصدا کرد. سال ۲۰۰۵ وقتی «جرج بوش» به آرژانتین رفت، معترضان معمولی او تحت هدایت فردی غیرعادی به نام دیه گو مارادونا بودند! نابغه کوچک از آرژانتینی ها خواست که بر ضد بوش تظاهرات کنند. هزاران نفر به تظاهرات پرداختند اما اگر مارادونا هدایت این جریان را بر عهده نداشت چه کسی ترجیح می داد به استادیومی برود که در آن افراد ضدبوش را بازداشت می کردند.

معترض دیگر، «هوگو چاوز» رئیس جمهور ونزوئلا بود و این ربطی به این مسأله نداشت که مارادونا بازی های جام کوپا را در کشور چاوز افتتاح کرد. مارادونا از نظر سیاسی، در انتهای لیست ما می باشد چرا که ورزشکاران بزرگ دیگری از او سیاسی تر هستند، با توجه به بیل بوردهای تبلیغاتی پله و مایکل جردن. سال ۱۹۹۰ جردن حتی از «هاروی گانت» رهبر سیاهان که در استان او برای سنا کاندید شده بود حمایت نکرد. با وجود آنکه رقیب «گانت» یک جمهوری خواه مشهور به عدم دوستی با سیاهان بود. جردن در این باره توضیح داد:«جمهوری خواهان ورزش را هم می خرند.» اینکه سیاست های مارادونا کاربرد داشته است یا خیر مهم نیست، حداقل می توانیم بگوییم او این سیاست ها را به کار برده است و خط مشی سیاسی او بیش از ۳۰ سال است که به عنوان الگوی خط سیر آمریکای لاتین مطرح می شود. مارادونا می توانست به هر چیزی که بخواهد برسد حتی رئیس جمهوری! کاپیتان تیم راگبی آرژانتین (مارادونا) در سن ۱۵ سالگی یعنی سال ۱۹۷۶ وارد فوتبال حرفه ای شد، سالی که آرژانتین تسلیم یک دولت نظامی شد. مارادونا می گوید که آن روزها وقتی برای سیاست نداشته است اما سیاست برای او وقت داشت. دولت نظامی اعجوبه فوتبال را پذیرفت و در عوض یک بار مارادونا ژنرال «گالتیری» یکی از رهبران دولت نظامی را در آغوش کشید.

سال ۱۹۷۹ بعد از قهرمانی آرژانتین در جام جهانی جوانان، مارادونا در رادیو حضور یافت و بنابر گفته شرح حال نویس او «جیمی برنر»، خوشحال و راضی از پیام حمایت کننده یک گروه از ژنرال ها بود. امروز مارادونا از آن رژیم اعلام انزجار می کند. در آرژانتین سیاست زیاد بر سر راست و چپ نیست، بلکه بیشتر بر سرناسیونالیسم (ملی گرایی) می باشد. اگر چه خط فکری سیاسی مارادونا تغییر یافته اما او همیشه یک ناسیونالیست افراطی بوده است و این اختلاف عقیده ای بود که مارادونا با آدمکشی مانند ژنرال «گالتیری» داشت. او در آن زمان می گفت: «اگر روزی ارتش ما مجبور به دفاع از کشور شود، در بین ارتش سربازی وجود خواهد داشت به نام مارادونا، چرا که در درجه نخست من یک آرژانتینی هستم.» اگر چه در سال ،۱۹۸۲ هنگامی که ارتش به جزیره «فالکلند» حمله کرد و وارد جنگ با انگلستان شد، سربازی به نام مارادونا وجود نداشت. در عوض او برای جام جهانی آماده می شد اما احساسات ملی گرایانه خود را ابراز داشت. ۴ سال بعد در جام جهانی ،۱۹۸۶ وقتی آرژانتین با انگلستان روبرو شد، مارادونا زهر خود را ریخت. او انگلستان را در هم کوبید، اولین گل به تعبیر مارادونا با «دست خدا» زده شد (که مارادونا با دست وارد دروازه کرد) و دومین گل با پای چپ خدا! مارادونا در زندگینامه خود نوشت: این مانند این بود که ما یک کشور را در جنگ شکست داده ایم نه تنها یک تیم فوتبال را. اگر چه قبل از بازی ما عنوان کردیم که فوتبال و این مسابقه هیچ ربطی به جنگ «مالویناس» ندارد اما ما می دانستیم که آنها بسیاری از پسران آرژانتینی را مانند پرندگان کوچک کشته اند و این پیروزی یک انتقام بود. مارادونا حتی در نقش یک فوتبالیست هم یک سیاستمدار بود.

هر زمان که او توپ را لمس می کرد به نظر می آمد که پسر کوچک محله فقیرنشین با قدرتی بزرگ می جنگد. این تصویر وقتی به اوج رسید که او فیفا را به توطئه چینی علیه آرژانتین متهم کرد. تصویر خالکوبی شده «چه گوارا» بر روی بازوی مارادونا نشان دهنده شدت علاقه او به این مبارز است. او به شوخی در این باره گفت:«۲ آرژانتینی بزرگ در یک کالبد با هم یکی شدند.» شوخی های او اگر چه به پای «اسکار وایلد» نمی رسد اما قسمتی از توانایی های سیاسی او می باشد. مارادونا مانند بسیاری دیگر به مسافرت علاقه زیادی دارد.«فیدل کاسترو» برای اولین بار او را به کوبا دعوت کرد تا اعتیادش را ترک کند اما هدف واقعی او از این سفر آرامش بود، اقامت در جزیره ای که ورزش ملی آن بیسبال است و رهبرشان برای کارگران از خصوصی سازی و ارتباط دلار و پزو صحبت می کند.

دولت ضد آمریکایی کوبا طوری او را آزاد گذاشته بود که یک بار در روز تولدش خود را به شکل «اسامه بن لادن» درآورد. او تصویر فیدل را بر روی بدنش خالکوبی کرد و همه جا جار زد که «فیدل» خداست! در مورد علاقه به «هوگو چاوز» باید بگوییم که مارادونا هم مانند بقیه چپ های افراطی آمریکای لاتین از «هوگو چاوز» تبعیت می کند.

بعد از یک نشست ۲ ساعته با این رئیس جمهور، مارادونا گفت:«من عاشق چاوز شدم.» که این مطلب حدسیات همسر چاوز «کلادیا کانیگیا» را قطعی می کند که گفته بود مارادونا عاشق چاوز می باشد. مدل اخیر سیاسی (مارادونا) یک پدیده آرژانتینی واقعی نمی باشد. آرژانتینی ها مایل هستند او را دوست بدارند بدون آنکه خودشان را دست بیندازند که او یک سیاستمدار متفکر مصمم است و به همین دلیل حزب های سیاسی آرژانتینی به ندرت خود را برای جذب او به زحمت می اندازند.

مترجم: مریم حیدری