تهران را بگردید

تهران می تواند قطب گردشگری خرید در ایران شود

صنعت گردشگری بسرعت در حال گسترش و تقسیم شدن به شاخه‌های متنوع و مجزاست. در این بازار متنوع که گردشگران بنا به سطح درآمدی، اهداف و انگیزه‌های سفر، تیپ شخصیتی همسفران و بسیاری عوامل دیگر، گونه‌های مختلفی از گردشگری را برمی‌گزینند، عواملی چون مراکز اقامتی، ترابری و خرید همواره حضوری پررنگ دارند.

اگر بپذیریم جهانی که در آن زندگی می‌کنیم، جامعه‌ای مصرف‌گراست و گردشگران امروزی با سیاحان و زائرانی که در گذشته به سفر می‌رفتند، تفاوت‌های بسیاری دارند، اهمیت گردشگری خرید را بیشتر درک می‌کنیم. خرید از ویژگی‌های اجتناب‌ناپذیر جامعه مصرفی است. با تغییر الگوهای مصرف، در جامعه جدید خرید تنها به قصد رفع نیازها صورت نمی‌گیرد. این تغییرات ایجاد شده در نگرش خریداران، سبب ایجاد شاخه‌ای از گردشگری به نام گردشگری خرید شده است.

با توسعه گردشگری خرید، بسیاری از مقاصد مهم گردشگری به تجهیز مراکز خرید خود و ایجاد تسهیلات لازم جهت بهره‌وری هر چه بیشتر از این قابلیت اقدام کرده‌اند. با نگاهی به مقاصد گردشگری که در مناطق اطراف کشور حضور دارند، می‌توان میزان موفقیت و سوددهی این شاخه از گردشگری را بروشنی دید. اکنون مقاصدی چون ترکیه و امارات منافع سرشاری را از گردشگران ایرانی که به قصد خرید به این کشورها می‌روند، به‌دست آورده‌اند. دیگر کشورها چون چین، تایلند و حتی مالزی نیز جهت دستیابی به منافع اقتصادی حاصل از گردشگری خرید، سیاست‌های کلان و برنامه‌ریزی‌های گردشگری کشور خود را مطابق با این پدیده تغییر داده‌اند.

شهر تهران، نه‌تنها پایتخت سیاسی ایران کنونی است؛ بلکه پایتخت فرهنگی، اجتماعی و از همه مهم‌تر پایتخت اقتصادی کشور نیز محسوب می‌شود. این قلب تپنده اقتصادی، علاوه بر تاثیرگذاری در قیمت‌ها و شاخص‌های اقتصادی، مهم‌ترین مرکز داد و ستد در ایران به شمار می‌رود که در طول ۵۰ سال گذشته برخی خیابان‌ها و محلات آن هریک به یکی از بورس‌های اصلی کالاها یا خدمات مشخص تبدیل شده است. هرچند که اکنون با وجود مناطقی چون مناطق آزاد تجاری و مناطق ویژه اقتصادی در سطح کشور این فشار از روی تهران تا حدودی برداشته شده است، اما شهر تهران همچنان یکه‌تاز این میدان است.

مراکز تجاری و اقتصادی که در تهران فعال هستند، متنوع بوده و در دسته‌بندی‌های مختلف جای می‌گیرند. علاوه بر بازار بزرگ تهران که از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین مراکز داد و ستد در کشور است، خیابان‌ها و محلات بسیاری وجود دارند که طی سالیان به مرکز تخصصی یک یا چند کالا و خدمات اختصاص یافته‌اند. این کالا و خدمات بسیار متنوع بوده و حوزه‌های مختلفی از مواد غذایی و بهداشتی گرفته تا کالاهای صنعتی ماشینی و... دسته‌بندی می‌شوند.

مراکز خرید مدرن در قالب مغازه‌های تازه ساخت با طراحی‌های داخلی زیبا و پاساژهای بزرگ چند‌طبقه که در خود امکانات رفاهی چون کافه، رستوران و مراکز نگهداری کودک دارند، نیز به اقتصاد تهران وجهه تازه‌ای بخشیده است. یکی از زیبایی‌های گردشگری خرید در تهران سر زدن به خیابان‌های قدیمی و پرسابقه‌ای است که سالیان سال شهرت خود را به واسطه مراکز خریدشان به دست آورده‌اند. تمامی آنچه گفته شد نشان‌‌دهنده قابلیت بالای تهران جهت گسترش گردشگری خرید و بهره بردن از درآمدهای اقتصادی کلان آن است که با اندکی تغییر سیاست و اعمال برنامه‌ریزی‌های مدون و حرفه‌ای می‌تواند تهران را در کنار رقیبان سرسختی چون استانبول و دبی قرار داده تا در مقابل این شهرها حرفی برای گفتن داشته باشد.

● منوچهری؛ عتیقه‌ترین خیابان تهران

خیابان منوچهری در منطقه ۱۲ تهران بین خیابان فردوسی و لاله‌زار‌نو قرار دارد. نام قدیم خیابان منوچهری «باغ ظهیرالدوله» بوده؛ چراکه این شخصیت سیاسی دوره قاجار که از ادب‌دوستان هم بود، علاوه بر جاهای مختلف ایران، در اینجا هم باغی برای خود داشته است. بسیاری از کسانی که از خیابان منوچهری گذر می‌کنند یا حتی در آن کسب و کاری دارند، فلسفه نامگذاری جدید را نمی‌دانند. نام این خیابان به احترام «منوچهری دامغانی»، قصیده سرای معروف قرن پنجم هجری، منوچهری گذاشته شده است. خیابان منوچهری در گذشته مرکز خرید صنایع دستی، عتیقه‌جات و زیورآلات بدلی بود و گردشگران خارجی که تعدادشان هم در آن زمان کم نبود، در این خیابان بسیار دیده می‌شدند. در گذشته مشهور بود که «باغ ظهیرالدوله» خــیابـانی است که تاریخ ایــران در آن خرید و فروش می‌شود؛ تاریخی کــه در قــالب صنایع دستی، انواع آثار عتیقه و کتاب‌ها و اسناد قدیمی، قیمت‌گذاری شده و به فروش می‌رفت. در سال‌های گذشته و با غیبت گردشگران خارجی، رونق این بازار مکاره کم شد و مغازه‌ها یکی پس از دیگری تغییر کاربری داد. اکنون خیابان منوچهری دارای بازاری پرهیاهوست که به سه دسته «کیف و چمدان»، «لوازم بهداشتی و آرایشی» و «عتیقه» تقسیم می‌شود. تقریبا کمتر کسی را می‌توان یافت که قبل از بازگشت به سفری طول و دراز، به خیابان منوچهری نرفته باشد. انواع چمدان و ساک در اندازه‌های مختلف و باکیفیت و قیمت‌های متفاوت را می‌توان با قدم زدن در دو سوی خیابان منوچهری بررسی کرد. لوازم آرایشی و بهداشتی موجود در منوچهری نیز تنها به لوازم مصرفی خلاصه نمی‌شود، بلکه بسیاری از لوازم برقی مورد استفاده در این حوزه مانند انواع سشوار، ریش‌تراش‌های مردانه و بسیاری لوازم دیگر را می‌توان در منوچهری یافت.

اما جدا از کاربری‌های جدید و بورس‌های تازه کالا در خیابان منوچهری همچنان می‌توان از مغازه‌های خیلی قدیمی که در تاریکی و بی‌نظمی مجموعه‌های مختلفی از لوازم و آثار عتیقه و قدیمی را می‌فروشند، بازدید کرد. این مغازه‌ها جاذبه بسیاری برای نسل جدید دارد.

● ویلا؛ مرکز صادرات صنایع دستی

شاید وقتی سخن از صادرات به میان می‌آید، کــمتر ذهنـی به‌سوی خیابانی با مغازه‌های رنگارنگ هدایت می‌شود. خیابان ویلا که امروزه به خیابان نجات‌اللهی نامگذاری شده، مرکز خرید و فروش انواع صنایع دستی ایرانی بویژه صنایع دستی گران و ارزشمند است. انواع قالی‌های دستبافت، ظروف بی‌نظیر میناکاری شده و ظروف نقره و گاه طلا در کنار دیگر صنایع دستی ارزشمند ایرانی در این خیابان در معرض نمایش و فروش گذاشته شده است. قیمت‌ها در خیابان ویلا بسیار بالاست. هرچند که امر صنایع دستی به حدی ارزشمند است که هرگز نمی‌توان صفت گران را برایشان استفاده کرد، اما این تعبیر گران بودن اجناس خیابان ویلا، به سبب تفاوت قیمت فاحش میان خرید صنایع دستی از تولیدکنندگان و قیمت‌های موجود در این خیابان است. مهم‌ترین دلیل این گرانی شاید حضور گردشگران خارجی در خیابان ویلاست که معمولا کم‌تعداد هم نیستند. به هر روی حتی جهت تماشا و سیاحت نیز می‌توان در خیابان ویلا قدم زده و از هنر و دانش ایرانی لذت برد.

از دیگر اصنافی که در خیابان ویلا حضوری پررنگ دارند، باید به آژانس‌های هواپیمایی و مسافرتی اشاره کرد. اگر قصد سفر دارید و ترجیح می‌دهید حضوری کمی درباره انواع تورها تحقیق کنید، سری به خیابان ویلا بزنید. در طول این خیابان آژانس‌های مسافرتی بسیاری وجود دارند که در بالا بردن فرصت‌های سفر کمک‌کننده خواهند بود.

آذر کمانی