عوامل تهدیدکننده سلامت مردان

تا چندی پیش که دانش پزشکی در زمینه تشخیص علل و عوامل به وجودآورنده ناباروری زوجین رشد چندانی نداشت,همیشه زنان متهم ردیف اول ناباروری بودند و به نوعی از سوی همسر خود مورد بی مهری قرار می گرفتند

تا چندی پیش که دانش پزشکی در زمینه تشخیص علل و عوامل به وجودآورنده ناباروری زوجین رشد چندانی نداشت،همیشه زنان متهم ردیف اول ناباروری بودند و به نوعی از سوی همسر خود مورد بی‌مهری قرار می‌گرفتند.

گاهی نتیجه این عمل، طلاق دادن زوجه و همسر گزینی مجدد مردان بود، اما امروزه با پیشرفت دانش پزشکی مشخص شده است که کیفیت پایین و عدم تحرک اسپرم مردان هم نقش مهمی در ناباروری زوجین دارد. اما چه عواملی تهدیدکننده سلامت نطفه مردان است؟

عفونت پروستات و دستگاه تناسلی، واریکوسل، بلوغ زودرس و دیررس جنسی، تماس با سمومی چون کادمیم، جیوه، مواد رادیواکتیو و برخی اشعه‌ها، ترمیم فتق، پسوریازیس، برخی داروهای مورد استفاده، چاقی، دیابت، فشار و چربی خون بسیار بالا و آلودگی هوا از جمله عوامل تهدیدکننده سلامت اسپرم به شمار می‌رود.

همچنین تحقیقات نشان داده است ورود برخی ترکیبات پلاستیکی به بدن، لباس‌های تنگ، قرار گرفتن در محیط‌های گرم، استفاده بیش از حد از لپ‌تاپ و موبایل و... هم می‌تواند تاثیر نامطلوبی در کیفیت اسپرم گذاشته و از تعداد و تحرک آن بکاهد.

نظر به این‌که​ رعایت نکردن این موارد در جامعه ما بیشتر به چشم می‌خورد، به طور مختصر به شرح آن می‌پردازیم.

● بیسفنول A کیفیت اسپرم را تهدید می‌کند

بیسفنول A ترکیبی شیمیایی است که در بسیاری از بسته‌بندی‌های محصولات غذایی به کار می‌رود. تحقیقات پیشین نشان داده بود که این ماده سبب بروز اختلالاتی در کارکرد غدد درون‌ریز بدن می‌شود، اما تحقیقات اخیر نشان داده است که این ماده از پوست هم می‌گذرد و می‌تواند سبب کاهش کیفیت اسپرم مردان شده و تمایلات را کاهش دهد.

این ترکیب در بسیاری از بطری‌های آب، شیشه‌های پلاستیکی شیر، در رزین داخل قوطی نوشابه و کنسرو وجود دارد.

جالب است بدانید رد پای این ماده در رسیدهای چاپی عابر بانک‌ها و صندوق فروشگاه‌ها هم یافت شده است. این ماده به محض تماس با دست جذب پوست می‌شود و در حال حاضر به زنان باردار توصیه شده است تا حدامکان از دست زدن به این نوع رسیدها خودداری کنند.

● لباس‌های تنگ جریان خون را مختل می‌کند

شلوارهای تنگ و نشستن طولانی‌مدت با این نوع لباس‌ها جریان خون دستگاه تناسلی را مختل کرده و فشار ناشی از آن اعصاب این ناحیه را درگیر کرده و آسیب را دوچندان خواهد کرد.

جالب است بدانید میزان پارچه‌ای که امروزه در تهیه شلوارهای تنگ به کار می‌رود، تقریبا یک‌سوم شلوارهای معمولی و استاندارد است بنابراین پوشیدن طولانی‌مدت لباس‌های تنگ، شلوارهای جین فاق کوتاه، شلوارهایی که یک درز دوخت سفت در خط وسط دارد و لباس‌های زیرجذب، می‌تواند موجب اختلال در تهویه، جریان خون و بالا رفتن درجه حرارت دستگاه تناسلی شود واز کیفیت اسپرم‌ها بکاهد.

● استحمام با آب داغ، هرگز!

بنا به گفته محققان دانشگاه کالیفرنیا، وان‌های پر از آب داغ، جکوزی‌های مرطوب و حوضچه‌های آب‌گرم از جمله مکان‌هایی است که بر اثر تماس با بدن مردان می‌تواند تاثیرمنفی بر سلامت اسپرم آنها گذارد.

پژوهش‌ها نشان داده است مردانی که در هفته حداقل به مدت ۳۰ دقیقه در وان پر از آب داغ حمام قرار می‌گیرند، شاخص‌های کیفیت نطفه آنها همچون تحرک، اندازه و... کم می‌شود.

جالب است بدانید سه تا شش ماه پس از خودداری از این گونه حمام‌ها تعداد اسپرم‌ها پنج برابر و تحرک آنها از ۱۲ درصد به ۳۴ درصد گزارش شده است.

● از گوشی همراه و لپ‌تاپ کمتر استفاده کنید

قرار گرفتن گوشی همراه در جیب شلوار و نزدیک به اندام تناسلی می‌تواند در ناباروری نطفه مردان دخیل باشد. استفاده بیش از چهارساعت موبایل در روز هم به میزان قابل توجهی از تعداد اسپرم‌ها می‌کاهد.

در دانشگاه نیویورک نیز محققان دریافته‌اند امواج گرمایی منتشره از لپ‌تاپ باعث افزایش دمای کیسه بیضه شده و به اسپرم‌ها آسیب می‌زند.

● استعمال دخانیات و مشروبات الکلی ممنوع

مصرف مشروبات الکلی به کبد آسیب می‌رساند و بر اثر آسیب این عضو تنظیم، تحریک و ترشح هورمون‌های جنسی مختل می‌شود. الکل تا ۵۰ درصد باعث کاهش قابلیت باروری شده و تولید اسپرم‌های غیرعادی و ناهنجار را افزایش می‌دهد.

قلیان نیز به دلیل دارا بودن آرسنیک، کروم، سرب، کبالت و... موجب تغییرات ژنتیک در نطفه شده و تولید اسپرم را کاهش می‌دهد. اثر منفی سیگار هم به قدری زیاد است که براحتی می‌توان ناباروری مردان را به آن نسبت داد.

● بیماری‌های مقاربتی را جدی بگیرید

از شرکای جنسی متعدد بپرهیزید و تمایلات خود را در نهاد خانواده مهار سازید. بیماری‌های مقاربتی نقش مهمی در بروز ناباروری دارد. برای جلوگیری ازابتلا به این بیماری‌ها حتما از غلاف پوششی استفاده کنید.

همچنین بد نیست بدانید بر اساس هشدار محققان استرالیایی، فعالیت مستمر و مداوم زناشویی می‌تواند از کیفیت و تعداد اسپرم‌ها کاسته و خطر کاهش قدرت باروری را به همراه داشته باشد. به توصیه این محققان، بهترین زمان باروری در دوران تخمک‌گذاری همسر است.

● نقش تغذیه و ورزش در باروری

مصرف میوه و سبزیجات حاوی ویتامین C و آنتی اکسیدان از نقص اسپرم جلوگیری کرده و تحرک آن را افزایش داده و از میزان استرس می‌کاهد. کمبود روی موجب کاهش میزان هورمون مردانه تستوسترون و اسپرم می‌شود.

محصولات دریایی غنی از روی هستند. به گفته متخصصان اورولوژی، بهترین ورزش‌ها برای افزایش سلامت اسپرم، ورزش‌های هوازی سبک مثل پیاده‌روی، شنا و دوچرخه‌سواری است البته بدانید رانندگی طولانی‌مدت و دوچرخه ‌سواری حرفه‌ای با ایجاد فشاری مضاعف بر اندام تناسلی موجب تضعیف اعصاب و اختلال در خون‌رسانی این ناحیه می‌شود.