جمعه, ۵ بهمن, ۱۴۰۳ / 24 January, 2025
نفوذ تشعشعات هسته‌ای تا مغز استخوان
اولین تاثیر مواد رادیواکتیو روی سلولهای خون‌ساز در مغزاستخوان است. قرار گرفتن انسان‌ها در مقابل تشعشع مواد رادیواکتیو با دوزهای بالا، ممکن است منجر به آنمی‌آپلاستیک شود.
این بیماری به طور واضح در حوادث چرنوبیل یا انفجار اتمی هیروشیما و ناکازاکی بین بسیاری از بیماران دیده شد. آنمی‌آپلاستیک جزو آن دسته از بیماری‌های خونی است که سلولهای مغز استخوان و بنیادین آسیب می‌بینند و بیماری کم‌خونی که مغز استخوان دیگر به اندازه کافی سلولهای جدید خونی تولید نمی‌کند ایجاد نمی‌کند.
به علت آسیب سلولهای بنیادین با کاهش گلبول‌های قرمز و سایر سلولهای خونی روبه‌رو هستیم. در این مواقع با نوع دیگری از اختلالات سیستم خون‌سازی روبه‌رو هستیم که لنفوم نام دارد. لنفوم، بیماری بدخیم این سیستم است و نوعی سرطان سیستم ایمنی محسوب میشود که سلولهای لنفاوی را درگیر می‌کند. لنفوم‌ها، بیش از ۲۵ نوع هستند و هر روز انواع مختلفی نیز به آن اضافه میشود. علائم سرطان غدد لنفاوی، معمولا به صورت تورم در نواحی گردن، زیر بغل، کشاله ران و گاهی به صورت تب و علائمی از قبیل کاهش وزن، تعریق، بی‌اشتهایی و کم‌خونی تظاهر می‌کند. تشخیص سرطان با نمونه‌برداری از غدد لنفاوی و ارسال به پاتولوژی و رنگ‌آمیزی معمولی و اختصاصی است.
میزان بقای بیماران به نوع لنفوم بستگی دارد. این بیماری در همه سنین ممکن است رخ دهد اما در صورت تابش اشعه بیماری روند سریع‌تری را طی می‌کند. ابتدا در سنین کودکی و خردسالی بیماری به سرعت رشد می‌کند و در دوران بزرگسالی روندی آهسته دارد. در صورت تابش اشعه با دوز بالا بیماری طی ۲ تا ۱۰ ساعت آشکار میشود. به طور کلی تابش اشعه‌‌هایی مانند x و... که از مواد رادیواکتیو ساطع میشود و مستقیما روی کروموزوم‌ها تاثیر می‌گذارد، و ژن‌های سلولهای بنیادین را تخریب می‌کند و جهش‌های سلولی اتفاق می‌افتد. هر سلولی که قدرت تقسیم بالایی دارد و بیش از سایر ارگان‌ها تقسیم میشود همانند سلولهای خونی مانند گلبول‌های قرمز که حدود ۱۲۰ روز عمر دارند یا پلاکت‌ها که عمری ۱۰ تا ۱۴ روزه دارند و با مرگ سلولی باید سریعا جبران شوند و در سلولهای مغز استخوان مستقر هستند در اثر عوامل محیطی مانند اشعه و سموم عضو دچار بدخیمی می‌شوند. ابتلای انسان‌ها به سرطان‌های مختلف ناشی از برخورد مقدار اشعه به بدن است.
متاسفانه تاکنون هیچ راه پیشگیری یا مقابله در حوادث ناشی از زلزله یا انفجارات نیروگاه تاکنون دیده نشده است. مهمترین نکته فقط دوری از اشعه و قرار نگرفتن در معرض آن است زیرا نفوذ اشعه داخل سلول در کوتاه‌ترین مدت آثار تخریبی خود را بر جای می‌گذارد.
دکتر سیدرضا صفائی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست