نگاهی به سابقه حضور ایران در مسابقات مقدماتی جام جهانی

تیم ملی فوتبال در اولین بازی مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰ در ورزشگاه آزادی تهران به مصاف سوریه رفت این برای هشتمین بار از سال ۱۹۷۴ است که ایران در مسابقات مقدماتی جام جهانی شرکت می کند

تیم ملی فوتبال در اولین بازی مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰ در ورزشگاه آزادی تهران به مصاف سوریه رفت. این برای هشتمین بار از سال ۱۹۷۴ است که ایران در مسابقات مقدماتی جام جهانی شرکت می کند.

لازم به ذکر است که ایران در مقدماتی جام ۱۹۸۲ شرکت نکرد و از مسابقات جام ۱۹۸۶ نیز به خاطر عدم پذیرش میزبانی در زمین بی طرف انصراف داد. این مطلب نگاهی دارد بر سابقه حضور ایران در مسابقات مقدماتی جام جهانی و اتفاقات روی داده در این مسابقات.

● جام جهانی ۱۹۷۴

▪ ایران یک گل کم آورد

ـ نحوه برگزاری : مسابقات مقدماتی آسیا در چهار گروه انجام شد و ایران در گروه C با کره شمالی، کویت و سوریه همگروه بود .مسابقات به صورت رفت و برگشت در تهران انجام شد و ایران با ۵ برد و یک تساوی و یک شکست و کسب ۹ امتیاز به دور نهایی راه یافت.تنها شکست ایران مقابل سوریه بود که در یک بازی تشریفاتی رقم خورد. در دور نهایی ایران با استرالیا روبرو شد که در ملبورن با ۳ گل مغلوب شد اما در بازی برگشت با ۲ گل پیروز شد ولی در نهایت از صعود بازماند.

ـ سرمربی: محمود بیاتی

ـ گلزن برتر : پرویز قلیچ خانی (۳ گل)

ـ اتفاق ویژه : تیم ملی برای اولین بار در استادیوم آزادی به میدان رفت و مقابل کره شمالی به تساوی بدون گل دست یافت.منصور رشیدی با مهار پنالتی کره شمالی مانع از شکست ایران در اولین حضور خود در آزادی شد.

● جام جهانی ۱۹۷۸

▪ صعود مقتدرانه

ـ نحوه برگزاری : در مرحله اول ایران با سوریه و عربستان در گروه C قرار گرفت که با ۴ برد و بدون گل خورده به دور دوم راه یافت اگرچه سوریه برای بازی برگشت به ایران نیامد.در دور دوم ۵ تیم برتر آسیا و اقیانوسیه (ایران، استرالیا، کره جنوبی، کویت و هنگ کنگ ) در یک گروه به صورت رفت و برگشت با هم دیدار کردند که ایران با ۶ برد و ۲ تساوی و کسب ۱۴ امتیاز به عنوان تنها نماینده آسیا به جام جهانی راه یافت.

ـ سرمربی: حشمت مهاجرانی

ـ گلزن برتر : غفور جهانی (۵ گل)

ـ اتفاق ویژه : اولین صعود ایران به جام جهانی با مقتدرانه ترین شکل ممکن صورت گرفت .ایران فقط موفق به شکست کره جنوبی نشد ومقدماتی جام جهانی ۱۹۷۸ تنها دوره ای است که ایران بدون شکست این مسابقات را به پایان برد.

● جام جهانی ۱۹۹۰

▪ حذف با تفاضل گل

ـ نحوه برگزاری : ایران در دور اول مقدماتی با چین، تایلند و بنگلادش در گروه E قرار گرفت و به صورت رفت و برگشت انجام شد. ۵ برد و یک شکست و کسب ۱۰ امتیاز حاصل عملکرد ملی پوشان در این مسابقات بود. ایران فقط به خاطر تفاضل گل موفق به صعود از این گروه نشد چرا که تفاضل چین ۱۰+ و ایران ۷+ بود.

ـ سرمربی : رضا وطن خواه و مهدی مناجاتی

ـ گلزن برتر : فرشاد پیوس و محسن گروسی (۳ گل)

ـ اتفاق ویژه: مرحوم پرویز دهداری در آستانه مسابقات کناره گیری کرد و دستیارش، رضا وطن خواه هدایت تیم ملی را بر عهده گرفت.برای دور برگشت مهدی مناجاتی سرمربی شد ضمن آنکه چند تن از بازیکنان کلیدی به دلایل انضباطی از همراهی تیم در دور برگشت محروم شدند.

● جام جهانی ۱۹۹

▪ ظهور دایی در بدترین روزهای تیم ملی

ـ نحوه برگزاری : در دور اول ایران به همراه سوریه، عمان، تایوان و میانمار( از مسابقات انصراف داد) در گروه B قرار گرفت. دور رفت در تهران و برگشت در دمشق انجام شد و ایران با ۳ برد و ۳ تساوی وکسب ۹ امتیاز فقط با تفاضل گل بیشتر نسبت به سوریه به دور نهایی راه یافت. دور نهایی با حضور ۶ تیم ایران، کره شمالی، کره جنوبی، عربستان، عراق و ژاپن در دوحه انجام شد و ایران با ۲ برد و ۳ تساوی و کسب ۴ امتیاز در رده پنجم قرار گرفت.

ـ سرمربی : علی پروین

ـ گلزن برتر : علی دایی (۷ گل)

ـ اتفاق ویژه: علی دایی در اولین روزهای حضور در تیم ملی گلزن برتر مسابقات مقدماتی در قاره آسیا شد و عنوان برترین بازیکن دور نهایی را نیز از آن خود کرد.مصدومیت عابدزاده و عملکرد ضعیف غلامپور باعث شد تا بدترین عملکرد ایران در مقدماتی جام جهانی رقم بخورد.

● جام جهانی ۱۹۹۸

▪ معجزه خداداد

ـ نحوه برگزاری : ایران دور اول مقدماتی را با ثبت رکورد گلزنی مقابل مالدیو آغاز کرد .مسابقات به صورت رفت و برگشت در دمشق و تهران انجام شد و ایران با ۵ برد و یک تساوی و کسب ۱۶ امتیاز با اقتدار به دور نهایی گام نهاد.در دور نهایی نیز با چین، عربستان، کویت و قطر در گروه A قرار گرفت و در حالی که با یک برد مقابل قطر صعود می کرد، باخت تا راهی پلی آف آسیا شود و در این بازی نیز مغلوب ژاپن شد. در آخرین گام نیز به مصاف استرالیا رفت و با تساوی و گل زده بیشتر در خانه حریف به عنوان آخرین تیم به جام جهانی راه یافت.

ـ سرمربی: محمد مایلی کهن و والدیر ویرا

ـ گلزن برتر : کریم باقری (۱۹ گل)

ـ اتفاق ویژه : والدیر ویرای برزیلی پس از عدم توفیق در صعود مستقیم جانشین مایلی کهن شد و با دو تساوی و یک شکست ایران را به جام جهانی برد و رکورد جالبی از خود بر جای گذاشت! خداداد عزیزی نیز با به ثمر رساندن گل صعود به یک اسطوره در تاریخ فوتبال تبدیل شد.کریم باقری نیز با زدن ۷ گل در بازی با مالدیو رکورد جدیدی در تاریخ مسابقات مقدماتی جام جهانی ثبت کرد.

● جام جهانی ۲۰۰۲

▪ نفرت ابدی از فوتبال بحرین

ـ نحوه برگزاری : در دور اول که در تبریز انجام شد با گوام، تاجیکستان و میانمار (انصراف داد) در گروه B قرار گرفت و با دوبرد و ثبت بهترین برد تاریخ مقابل گوام به دور نهایی راه یافت. در دور نهایی در گروه اول با عربستان، بحرین، تایلند و عراق روبرو شد و با شکست در مسابقه حساس مقابل بحرین از صعود مستقیم بازماند. در پلی آف آسیا با امارات روبرو شد و با شکست این تیم مقابل نماینده اروپا، ایرلند قرار گرفت که در نهایت از صعود بازماند.

ـ سرمربی : ادمار براگا و میروسلاو بلاژویچ

ـ گلزن برتر : علی دایی (۱۰ گل)

ـ اتفاق ویژه : بحرین با متوقف کردن تیم ملی در تهران و شکست آن در منامه مانع اصلی صعود ایران به جام جهانی شد و نفرت ابدی از خود برای فوتبال دوستان ایرانی بر جای گذاشت. وقت کشی های بازیکنان بحرینی در این دو بازی نیز هنوز زبانزد مخالفان روش ضد فوتبال است.

● جام جهانی ۲۰۰۶

▪ اضطراب دور اول و راحتی خیال دور دوم

ـ نحوه برگزاری : در مرحله اول ایران با اردن، لائوس و قطر در گروه A قرار گرفت و با ۵ برد و یک شکست راهی دور دوم شد و در این مرحله نیز با بحرین، کره شمالی و ژاپن در یک گروه قرار گرفت.۴ برد و یک تساوی و یک شکست و کسب ۱۳ امتیاز، ایران را به عنوان تیم دوم گروه برای سومین بار راهی جام جهانی کرد. این صعود کم دردسرترین صعود ایران به جام جهانی بود.

ـ سرمربی : برانکو ایوانکویچ

ـ گلزن برتر : علی دایی (۹ گل)

ـ اتفاق ویژه : برخلاف ادوار قبلی، مسابقات مرحله اول برای ایران سخت تر از دور دوم بود.

شکست مقابل اردن در تهران و تساوی تا لحظات پایانی مقابل قطر لحظات سخت و پراضطرابی را برای تیم ملی رقم زده بود اما گل دقیقه ۹۰ هاشمیان ایران را به دور دوم رساند.

● رکوردهای برتر

ـ بهترین گلزن : علی دایی (۳۵ گل)

ـ بیشترین بازی : علی دایی (۵۱ بازی)

ـ بیشترین گل در یک بازی: کریم باقری (۷ گل ) مقابل مالدیو

ـ بهترین گلزن در یک دوره : کریم باقری (۱۹ گل) - ۱۹۹۸

ـ بهترین پیروزی : ۱۹- صفر مقابل گوام (۲۰۰۲)

ـ بدترین شکست: ۳- صفر مقابل استرالیا (۱۹۷۴) و کره جنوبی ( ۱۹۹۴)

اصغر زارعی