ده رویداد بزرگ IT در سال ۲۰۰۴

اگر قبلا نسبت به این ایده که ما در عصر پست کامپیوترهای شخصی post PC هستیم شکی وجود داشت, با وقایعی که امسال اتفاق افتاد این شک باید کاملا برطرف شده باشد فروش بخش تجاری کامپیوترهای شخصی آی بی ام به شرکت چینی Lenovo و منحل شدن نمایشگاه Comdex به ما یادآوری کرد که IT درمرحله انتقال است

اگر قبلا نسبت به این ایده که ما در عصر پست کامپیوترهای شخصی (post-PC) هستیم شکی وجود داشت، با وقایعی که امسال اتفاق افتاد این شک باید کاملا برطرف شده باشد. فروش بخش تجاری کامپیوترهای شخصی آی‌بی‌ام به شرکت چینی Lenovo و منحل شدن نمایشگاه Comdex به ما یادآوری کرد که IT درمرحله انتقال است. وقتی یکی از داغترین خبرهای تجاری واگذاری بخشی از یک کمپانی است به تکنولوژی آن به پیداکردن اطلاعات در شبکه به کاربران کمک می کند این اطمینان وجود دارد که شبکه همان کامپیوتر است. (این گفته معروف شرکت سان است که به شکل دیگری بیان شده است). این دوره انتقال نه تنها شامل تغییراتی در تکنولوژی محاسبات است بلکه مسائل مربوط به استراتژی تکنولوژی وقوانین را نیز در بر می‌گیرد. آیا با لغو حقوق انحصاری پیشرفت تکنولوژی سرعت بیشتری می‌گیرد؟ آیا کاربران می‌توانند سیستم‌های Open-Source ایمن با پشتیبانی کامل و بی‌نقصی را به کار گیرند. آنطور که وقایع امسال نشان می‌دهد پاسخ شفاف‍ برای این سوالات وجود ندارد.

در اینجا ده رویداد مهم IT را برایتان شرح داده‌ایم ( البته نه به ترتیب اهمیت)

۱) شرکت آی‌بی‌ام تسلیم واقعیت شد و بخش تجاری کامپیوترهای شخصی را به Lenovo واگذار کرد.

یکی از وقایع مهم سال فروش بخش تولید کامپیوتر‌های شخصی آی‌بی‌ام به شرکت Lenovo چین درست چند هفته قبل از سال نو بود. شرکت آی‌بی‌ام در این معامله بیش از یک میلیارد دلار به صورت نقد و نیز سهام به دست آورد. در ضمن طبق قرارداد مقرر شد که شرکت آی‌بی‌ام با ارائه مجموعه‌ای از محصولات و سرویس‌های خود فعالیت در بخش کامپیوترهای شخصی را ادامه دهد. اکنون آی‌بی‌ام مالک ۱۸ درصد از شرکت Lenovo بوده و یکی از مدیریان اجرایی آن، شرکت Lenovo را سرپرستی خواهند نمود. دفتر مرکزی Lenovo نیز در نیویورک می‌باشد. بدون شک شرکت آی‌بی‌ام که به تحول اساسی کامپیوترهای شخصی در دهه ۱۹۸۰ مشروعیت بخشید. اکنون به این علت از این صنعت کناره‌گیری می‌کند که اولا سود خاصل از آن بسیار ناچیز است و دوما رقابت در این زمینه زیاد می‌باشد. تحلیلگران انتظار دارند که فروشندگان در طی چند سال آینده بیشتر با یکدیگر همکاری نمایند.

۲) چین:

سال‌هاست که شرکت‌های غربی می‌خواهند راهی به درون چین پیدا کنند، اما امسال این کشور به دلیل تلاش‌ها و ویژگی‌های خودش به عنوان یک مجری آغاز به کار کرد. John Chambers رئیس و مدیر اجرایی شرکت سیسکو در سخنانی در پکن اظهار داشت که چین مرکز IT ‌جهان خواهد شد. او از چند دهه آینده سخن می‌گفت اما همانطور که دیدیم همین امسال شرکت‌های بزرگ مثل Accenture و آی‌بی‌آم و فراهم‌کنندگان سرویس‌هایی مثل Wipro تسهیلات پیمانکاری را در این کشور برقرار نموده و یا گسترش دادند. البته تسهیلات فوق عمدتا برای بازارهای محلی در نظر گرفته شده‌اند اما زیرساخت تسهیلات و IT در چین بسیار قویتر از هندوستان است. در صورتیکه مهارت زبان خارجه و قوانین مربوط به تکثیر غیرمجاز در چین تقویت شود حضور گسترده‌تر این کشور در بخش سرویس‌ها را نیز شاهد خواهیم بود. در این میان شرکت‌های سخت‌افزاری و شبکه‌سازی همچون Lenovo و Huawei Technologies از رشد سریع بین المللی گزارش می‌دهند، در حالیکه شرکت‌های نرم‌افزاری مثل Red Flag Software بر عهده گرفتن نقشی بیش از رهبری در زمینه نرم‌افزار را آغاز نموده‌اند.

۳) اوراکل در مقابل PeopleSoft

بسیاری از دست‌اندرکاران صنعت تصور می‌کردند که Larry Ellison مدیر اجرایی ارشد شرکت اوراکل اصولا پیشنهاد خرید ERP یا Enterprise Resource Planning را بدین جهت مطرح ساخته تا از ترس، عدم اطمینان و شک حاصل از آن سود ببرد. اما سرانجام این شرکت توانست در ۱۳ دسامبر این معامله را با مبلغ ۱۰.۳ میلیارد دلار به انجام رساند و به یک جنجال بزرگ پایان دهد. علیرغم موانع ایجاد شده توسط PeopleSoft، شرکت اوراکل با پافشاری بسیار توانست در ماه سپتامبر اجازه ادامه فعالیت را در زمانیکه یک قاضی فدرال تلاش‌های وزارت دادگستری در جلوگیری از پیشنهاد درباره اتحادیه‌های صنایع بزرگ را رد کرد، به دست‌ آورد. سرانجام دو سال پس از تلاش‌های اولیه اوراکل، این قضیه به عنوان مورد دیگری از ادغام صنایع پایان یافت.

۴) سان و مایکروسافت، دوستانی درکنار هم

یکی از تعجب‌ برانگیزترین وقایعی که امسال اتفاق افتاد مشاهده Scott McNealy مدیر ارشد اجرایی و یکی از بنیان‌گذاران شرکت سان در کنار Steve Ballmer مدیر اجرایی شرکت مایکروسافت بود. آنها با خنده و شوخی درباره موافقت‌نامه همکاری گسترده با یکدیگر گفتگو می‌کردند. موافقت‌نامه ماه آوریل تمامی اختلافات بین دو دشمن دیرینه را بر طرف نمود و مایکروسافت را ملزم کرد تا مبلغ ۱.۶ میلیارد دلار برای برطرف نمودن مشکلات مربوط به حقوق انحصاری و اتحادیه صنایع بزرگ به شرکت سان بپردازد. به نظر می‌رسد که این توافق‌نامه مزایایی را برای هر دو طرف به همراه دارد: شرکت سان با به دست آوردن مبلغی کلان به وضع خود سروساملن داده و به دنبال آن سولاریس پیشرفته‌تر و یک سری محصولات جدید برای کاربران صنایع مالی تولید می‌کند، مایکروسافت نیز رقابت و دشمنی شدید ایجاد شده و نیز برخی مشکلات قانونی را برطرف می‌نماید و سرانجام این کاربران هستند که می‌توانند محصولاتی را به دست آورند که بهتر با یکدیگر کار کنند.

۵- اتحادیه اروپا با استفاده از قوانین ضدتراست (اتحادیه صنایع بزرگ) علیه مایکروسافت اقامه دعوی نمود.

اتحادیه اروپا توانست با استفاده از قوانین ضدتراست به شرکت نرم‌افزاری عظیم مایکروسافت نشان دهد که این شرکت نمی‌تواند بدون مواجه با مشکلات قانونی به کار خود ادامه دهد. گر چه مایکروسافت با پرداخت پول به شرکت‌ها و سازمان‌ها به تعداد بیشمار شکایات و پرونده‌های ضدتراست پایان داد، اتحادیه اروپا جریمه‌ای به مبلغ ۴۹۷.۲ میلیون یورو (۶۱۳ میلیون دلار) برای آن تعیین نمود و همچنین شرکت را ملزم ساخت تا یک نسخه از سیستم عامل ویندوز خود را بدون نرم افزار Windows Media Player ارائه کند. از آنجاییکه احکام صادره علیه مایکروسافت در آمریکا بیش از حد مورد انتظار این شرکت بود تقاضای استیناف نمود. البته اینطور که به نظر می‌رسد این پرونده سال‌ باز خواهد بود اما اگر مایکروسافت مجبور شود برنامه Media Player را به عنوان یک محصول مجزا عرضه کند می‌تواند تغییراتی در مدل تجاری خود اعمال نمایند.

۶) مشکلات اینتل

اینتل، شرکتی که به اجرای استراتژی هوشمند تجاری خویش و ابتکارات عمده در صنعت افتخار می‌کرد سال ۲۰۰۴ را با رفع عیوب موجود در سرور و دسک‌تاپ، کاهش انتظارات مشتریان برای به دست آوردن محصولات ارتباطی و الکترونیکی شرکت، چندین خطای بزرگ در تولید، کاهش اعتبار و نیز کاهش قیمت سهام به پایان رساند. نکته ناخوشایند قضیه این است که به نظر می‌رسد شرکت AMD قصد دست‌اندازی به قلمرو قدرتمند و عظیم اینتل را دارد. در ماه فوریه علیرغم اظهاراتی که نشان می‌داد چنین چیزی‌حقیقت ندارد شرکت اینتل مجبور شد تا پردازشگر ۶۴ بیت مختص سرورهای low-end خود را در پاسخ به موفقیت اولیه شرکت AMD در ایجاد تقاضا برای یک محصول مشابه معرفی نماید. اگر چنین چیزی حقیقت نداشته باشد پس می‌توانیم نتیجه بگیریم که رقابت به راستی سبب پیشرفت تکنولوژی می‌شود.

۷) جنجال در مورد گوگل

راهکار عمومی گوگل که در ماه آگوست عرضه شد و یکی از پر جنجال‌ترین وقایع تجاری سال بو خاطرات تلخ و شیرین دوران dot-com را زنده کرد و اندکی افراد را به بهبود وضعیت اقتصادی این شرکت امیدوار ساخت. آیا علاقه به این شرکت موتور جستجوی اینترنت به این معناست که سرمایه‌گذاران شروع به سرمایه‌گذاری در این زمینه نموده‌اند. البته هنوز پاسخی به این پرسش داده نشده است اما به نظر می‌رسد که وضعیت مالی این شرکت مناسب است. در ضمن سرویس پست الکترونیک یک گیگابایت Gmail گوگل سبب بهبود راهکارهای رقبا شده است. گرچه اشتباهات بزرگی هم صورت گرفته است به عنوان مثال گزارش مالی ماه اکتبر این شرکت تحلیلگران را گیج کرده بود و آنها نمی‌توانستند دریابند که آیا انتظارات مالی شرکت برآورده شده یا خیر. به هر حال شاید شرکت نتواند دورانی مثل دوران پررونق dot-com را زنده کند اما وقایع اخیر نشان می دهند که یک شرکت می‌تواند با تکنولوژی صحیح و جایگاه مناسب در بازار توجه سرمایه‌گذاران را جلب کند.

۸) جنجال و هیاهو درباره امتیاز انحصاری

جنجال در باره تصویب حکم اتحادیه اروپا ترس و آشفتگی مربوط به ایده مالکیت IP یا Intellectual Property را آشکار می‌سازد. با پیشنهاد کمیسیون اروپا طبق حکم، داشتن امتیاز انحصاری برای نرم‌افزار مجاز بود اما پارلمان اروپا آن را لغو کرد و درست قبل از پایان سال مشخص شد که یک نظر می‌توانست در گروه قانونی دیگر یعنی شورای وزیران به تعویق انداخته شود زیرا فشار سیاسی مانع از به اجرا گذاشتن عقیده اکثریت در مورد اینکه کدام نرم‌افزار این امتیاز را داشته باشد، شده بود. شرکت‌های بزرگ با امتیاز انحصاری موافقند اما شرکت‌های کوچک و نیز طرفداران برنامه‌های Open Source که از منابع کمتری برای کنترل مسائل مربوط به حقوق انحصاری برخوردارند، با آن مخالفند. این مسئله حتی شرکت‌های بزرگ آمریکایی را نیز دچار نگرانی کرده است. به عنوان مثال یک کنسرسیوم از شرکت‌های بزرگ آمریکایی در نظر دارد تا امتیاز انحصاری سرویس‌های وب را از شرکت نرم‌افزاری ورشکسته Commerce One خریداری نماید تا از بروز احتمالی مشکلات قانونی جلوگیری کند.

۹) ناکامی شکایت SCO، رشد روزافزون لینوکس

طرح شکایت SCO از آی‌بی‌آم در سال گذشته بسیاری از کاربران را نگران ساخت زیرا آنها فکر می‌کردند که شاید این شکایت توسعه لینوکس را محدود سازد. طبق ادعای SCO، شرکت آی‌بی‌ام کد منبع را به طور غیرقانونی به لینوکس اضافه کرده است. در سال جاری SCO شکایت خود را گسترش داده و طرح دعوی در مقابل ناول، Autozone و Daimlerchrysler AG. Now مطرح ساخته است. گرچه ممکن است SCO در شکایت خود از آی‌بی‌ام مصر باشد اما به نظر می‌رسد شانس موفقیت چندانی در این مورد نداشته باشد، زیرا یک قاضی بخش بزرگی از شکایت علیه Daimler Chrysler را رد کرده است. در نتیجه SCO ادعای خود در مقابل آی‌بی‌آم مبنی بر نقض کپی‌رایت را تغییر داده است. در ضمن SCO نتواسته تعداد زیادی مشتری برای مجوز IP خود برای لینوکس جلب کند. گرچه احتمالا شکایت علیه آی‌بی‌آم تا اواخر سال ۲۰۰۵ مورد بررسی قرار نخواهد گرفت به نظر نمی‌رسد این شکایت شانس موفقیت لینوکس را کاهش دهد. IDC ‌انتظار دارد لینوکس ۲۵.۷ درصد از بازار سرور جهان را در دست گیرد و همانطور که می‌دانید این مقدار بسیار بیشتر از ۱۵.۶ درصد سال ۲۰۰۳ می‌باشد.

۱۰) Comdex، مهمانی تمام شد

صفوف طولانی اتوبوس، سالن‌های بزرگ نمایش و پرچانگی رانندگان تاکسی، همه اینها در نمایشگاه‌های IT ادامه خواهد داشت اما نه در Comdex که امسال لغو شد. این نمایشگاه بعد از دست دادن ۴۰ درصد از بازدید کنندگان خود در سال ۲۰۰۱ به دلیل حادثه ۱۱ سپتامبر دیگر هرگز نتوانست به موفقیت اولیه خود باز گردد. Comdex که در دهه ۱۹۸۰ با عنوان Computer Dealers Exposition معروف گشت و از نیمه دهه ۱۹۹۰ به اوج شکوفایی رسید از پشتیبانی صنایع قدرتمندی که از دلارهای دوره dot-com بهره می‌بردند، برخوردار بود. بر پانشدن Comdex نشانه پایان یافتن یک دوره است، دوره‌ای که با تحول اساسی کامپیوترهای شخصی شروع شد و با رشد اینترنت به اوج خود رسید. شاید این راه برای یک دوره جدید پاکسازی می‌شود.

نویسنده: Marc Ferranti

مترجم: مریم‌ پویان‌پور