دوشنبه, ۱ بهمن, ۱۴۰۳ / 20 January, 2025
کمکهای اولیه در بزرگسالان بی هوش
آموزشهایی در مورد تمام روشهای موردنیاز در احیای یک بزرگسال بیهوش در مبحث های بعدی ارایه میشود. برای ارایه درمان، همیشه از یک سمت بیمار به وی نزدیک شده، در کنار سر یا قفسه سینه او زانو بزنید. در این صورت، موقعیت شما برای انجام تمام مراحل ممکن احیاء (باز کردن راه تنفسی مصدوم، کنترل تنفس و گردش خون و انجام احیای تنفسی و ماساژ قفسه سینه که با هم، احیای قلبی ـ ریوی نامیده میشود) صحیح خواهد بود. در هر مرحله از عملیات احیاء باید تصمیماتی اتخاذ کنید (مثلاً آیا بیمار نفس میکشد؟). گامهای ارایه شده در این قسمت، به شما میآموزند که در هر موقعیت، اقدام بعدی شما باید چگونه باشد. نخستین اولویت، باز کردن راه تنفسی است تا بیمار بتواند نفس بکشد و یا شما بتوانید نفسهای اثربخشی به وی بدهید. اگر تنفس و گردش خون در هر مرحلهای برگشت، مصدوم را در وضعیت بهبود قرار دهید. اگر مصدوم نفس نمیکشد و هیچ نشانهای هم از گردش خون وجود ندارد، استفاده صحیح از دفیبریلاتور شانس بقا را افزایش میدهد.
● نحوه بررسی پاسخ بیمار
در برخورد با بیمار از حال رفته، اولین اقدام شما باید تعیین هوشیار بودن یا بیهوش بودن او باشد. این کار را با تکان دادن شانههای بیمار بهطور ملایم انجام دهید. از بیمار بپرسید «چه اتفاقی افتاده است؟» یا دستوری صادر کنید: «چشمهایت را باز کن!». بلند و واضح صحبت کنید.
▪ احتیاط!
همیشه فرض کنید که آسیب گردن وجود دارد و شانههای بیمار را کاملاً با ملایمت تکان دهید.
ـ بیمار پاسخ میدهد
۱) اگر خطر دیگری وجود ندارد، وضعیت بیمار را نسبت به حالتی که او را یافتید، تغییر ندهید و در صورت نیاز، نیروهای امدادی را فرا بخوانید.
۲) هر مسألهای را که یافتید، درمان کنید و علایم حیاتی (سطح پاسخدهی، نبض و تنفس) را کنترل کنید.
۳) کنترل بیمار را تا زمان ورود نیروهای امداد تا بهبود حال او ادامه دهید.
ـ بیمار پاسخ نمیدهد
۱) با فریاد کمک بخواهید. در صورت امکان، بدون تغییر وضعیت بیمار، راه تنفسی را باز کنید.
۲) اگر امکان این کار وجود ندارد، بیمار را به پشت برگردانده، راه تنفسی را باز کنید. به مبحث « نحوه باز کردن راه تنفسی » مراجعه کنید.
● نحوه باز کردن راه تنفسی
۱) در کنار سر بیمار زانو بزنید و یک دست خود را روی پیشانی او بگذارید. به آرامی سر بیمار را به عقب خم کنید. با این کار، دهان باز خواهد شد.
۲) هرگونه انسداد آشکار (مثل دندان مصنوعی درآمده یا دندانهای شکسته) را از دهان بیمار خارج کنید. داخل دهان را با انگشت جستجو نکنید. به دندانهای مصنوعی که در جای خود قرار دارند، دست نزنید.
۳) نوک انگشتان دست دیگر خود را در زیر نوک چانه بیمار قرار داده، چانه را بالا بکشید.
۴) کنترل کنید که آیا بیمار اکنون در حال نفس کشیدن هست یا خیر. به مبحث « نحوه کنترل تنفس » مراجعه کنید.
● نحوه کنترل تنفس
راه تنفسی را باز کرده، با نگاه، سمع و لمس، تنفس را کنترل کنید: حرکات قفسه سینه را مشاهده کنید، صداهای تنفسی را سمع کنید و وجود یا عدم وجود بازدم بیمار را روی گونه خود حس کنید. این بررسیها را قبل از آنکه تصمیم بگیرید بیمار نفس نمیکشد، در مدت کمتر از ۱۰ ثانیه انجام دهید.
▪ بیمار نفس میکشد
۱) بیمار را از نظر وجود هر نوع آسیب تهدیدکننده حیات (مثل خونریزی شدید) بررسی کرده، در صورت لزوم درمان کنید.
۲) بیمار را در وضعیت بهبود قرار دهید. علایم حیاتی (سطح پاسخدهی، نبض یا تنفس) را کنترل کنید. به مبحث « نحوه قرار دادن در وضعیت بهبود » مراجعه کنید.
▪ بیمار نفس نمیکشد
۱) با مرکز اورژانس تماس گرفته، آمبولانس درخواست کنید. در صورت امکان یک امدادگر را (برای این کار) روانه کنید. اگر تنها هستید، مبحث « چه زمان باید آمبولانس درخواست کرد؟ » را ببینید.
۲) دو تنفس اثربخش بدهید و سپس، نشانههای گردش خون را کنترل کنید. به مبحث « نحوه احیای تنفسی » مراجعه کنید.
● نحوه احیای تنفسی
۱) با قرار دادن یک دست روی پیشانی بیمار و دو انگشت دست دیگرتان در زیر نوک چانه او، مطمئن شوید که راه تنفسی هنوز باز است.
۲) دستی را که روی پیشانی بیمار قرار دارد، تا محل بینی پایین بیاورید. قسمت نرم بینی را با یک انگشت و شست خود فشار دهید. دهان بیمار را باز کنید.
۳) اگر یک محافظ صورت یا ماسک جیبی در اختیار دارید (پایین صفحه)، آن را روی دهان بیمار قرار دهید. یک نفس عمیق بکشید تا ریههایتان از هوا پر شود. لبهای خود را به دور دهان بیمار قرار دهید و دقت کنید که منفذی وجود نداشته باشد.
▪ مورد خاص
۱) استفاده از محافظ صورت یا ماسک جیبی
۲) ارایهکنندگان کمکهای اولیه ممکن است در مورد استفاده از این وسایل با اهداف بهداشتی، آموزشهایی ببینید محافظهای صورت در واقع حفاظهای پلاستیکی هستند که یک حفره (با جداره) ضخیم برای قرارگیری روی دهان مصدوم دارند. ماسک، ضخامت بیشتری دارد و مجهز به دریچه است. اگر برای استفاه از این وسایل آموزش دیدهاید، همیشه آنها را همراه داشته باشید و در صورتی که مجبور بودید بیماری را احیاء کنید، از آنها استفاده کنید. اگر ماسک یا محافظی همراه خود ندارید، در شروع احیای تنفسی تردید نکنید.
۳) بیوقفه به داخل دهان بیمار بدمید تا قفسه سینه بالا بیاید. این کار معمولاً ۲ دقیقه طول میکشد.
۴) ضمن خم کردن سر و بالا کشیدن چانه بیمار، دهان خود را از روی دهان بیمار برداشته، مشاهده کنید که آیا قفسه سینه وی پایین میرود یا خیر. اگر قفسه سینه آشکارا با دم شما بالا میرود و با برداشتن دهان، بهطور کامل پایین میافتد، تنفس شما اثربخش بوده است. دو تنفس اثربخش بدهید و بعد نشانههای گردش خون را کنترل کنید. به مبحث « نحوه کنترل گردش خون » مراجعه کنید.
اگر نمیتوانید تنفس اثربخش بدهید دوباره کنترل کنید که سر بیمار خم شده و چانه وی بالا آمده باشد. دهان را مجدداً کنترل کنید. هرگونه انسداد آشکار را برطرف کنید. ولی داخل دهان را با انگشت جستجو نکنید. بیش از ۵ بار برای دستیابی به تنفسهای اثربخش تلاش نکنید. اگر همچنان نمیتوانید دو تنفس اثربخش بدهید، نشانههای گردش خون را در بیمار کنترل کنید. به مبحث « نحوه کنترل گردش خون » مراجعه کنید.
▪ هشدار!
اگر میدانید که بیمار دچار خفگی شده است و نمیتوانید به تنفس اثربخش دست پیدا کنید، باید بلافاصله ماساژ قفسه سینه و احیای تنفسی را به منظور برطرف ساختن فوری انسداد آغاز کنید (مبحث « نحوه احیای قلبی ـ ریوی » را ببینید).
▪ مورد خاص
ـ احیای تنفسی به روش دهان به بینی
در مواردی مثل نجات یک غریق یا مواقعی که آسیبهای وارده به دهان، امکان دستیابی به مسیر بدون منفذ را غیرممکن کرده است، میتوانید برای احیای تنفسی، روش دهان به بینی را انتخاب کنید. ضمن باز نگه داشتن دهان مصدوم، با لبهای خود یک محفظه کاملاً بیمنفذ به دور بینی بسازید و بهطور مداوم به داخل بینی مصدوم بدهید. سپس اجازه دهید دهان باز شود تا خروج هوا میسر شود.
▪ احیای تنفسی به روش دهان به دریچه
در بیماری که محفظه صوتیاش (حنجرهاش) با جراحی برداشته شده است، تنفس از طریق یک دریچه (منفذ) موجود در جلوی گردن صورت میگیرد نه دهان یا بینی. همیشه قبل از شروع احیای تنفسی، به دنبال دریچه بگردید. اگر دریچهای پیدا کردید، دهان و بینی مصدوم را با شست و انگشتان ببندید و سپس احیای تنفسی را از راه دریچه انجام دهید.
● نحوه کنترل گردش خون
همچنان در کنار سر بیمار زانو زده، با نگاه، سمع و لمس به دنبال نشانههای گردش خون (تنفس، سرفه یا حرکت) بگردید. این ارزیابی نباید بیش از ۱۰ ثانیه طول بکشد.
▪ نشانههای گردش خون وجود ندارند
فوراً ماساژ قفسه سینه و احیای تنفسی (احیای قلبی ـ ریوی) را آغاز کنید. به مبحث « نحوه احیای قلبی ـ ریوی » مراجعه کنید.
▪ مطمئن هستید نشانههایی از گردش خون یافتهاید
۱) احیای تنفسی را ادامه بدهید. بعد از هر ۱۰ بار تنفس (تقریباً یک دقیقه)، نشانههای گردش خون را مجدداً کنترل کنید. اگر بیمار، نفس کشیدن را آغاز کرده ولی همچنان بیهوش است، وی را در وضعیت بهبود قرار دهید.
۲) علایم حیاتی (سطح پاسخدهی، نبض و تنفس) را کنترل کنید. برای برگرداندن مجدد بیمار به پشت و آغاز احیای تنفسی، آماده باشید.
● نحوه احیای قلبی ـ ریوی
۱) در کنار بیمار زانو بزنید. به کمک انگشت شست و نشانه خود، یکی از پایینترین دندههای مصدوم را در سمتی که به شما نزدیکتر است پیدا کنید. نوک انگشتان خود را روی دنده مذکور حرکت بدهید تا به محل تلاقی دندههای پایینی با جناغ برسید. انگشت میانی خود را روی محل تلاقی و انگشت اشاره را در کنار آن، روی قسمت پایینی استخوان جناغ بگذارید.
۲) کف دست دیگر خود را بر روی استخوان جناغ قرار دهید و آنقدر به پایین بلغزانید تا به انگشت اشاره (دست اول) برسد. این نقطه، همان محلی است که باید روی آن فشار بیاورید.
۳) کف دست اول خود را روی دست دیگر قرار داده، انگشتان را در هم قفل کنید.
۴) کاملاً روی بیمار خم شده، دستان خود را مستقیم نگه دارید؛ بهطور عمودی روی استخوان جناغ فشار آورده، قفسه سینه را ۵-۴ سانتیمتر فرو ببرید. بدون برداشتن دستان خود، فشار را از روی قفسه سینه بردارید.
۵) قفسه سینه را ۱۵ بار با سرعت ۱۰۰ بار در دقیقه، فشار دهید. زمان لازم برای فشرده قفسه سینه و رها کردن آن، تقریباً باید یکسان باشد.
۶) سر را خم کرده، چانه را بالا بکشید و دو بار تنفس بدهید.
۷) این چرخه (۱۵ بار ماساژ قفسه سینه و بعد ۲ بار تنفس) را ادامه دهید. احیای قلبی ـ ریوی را تا زمانی ادامه دهید که:
نیروهای امداد اورژانس برسند و مسؤولیت را بر عهده گیرند؛ بیمار از خود حرکتی بروز دهد یا یک تنفس خودبهخودی انجام شود؛ یا آنکه آنقدر خسته شوید که دیگر نتوانید ادامه دهید.
● نحوه استفاده از دستگاه دفیبریلاتور
وقتی ضربان قلب متوقف میشود و هیچ نشانهای از گردش خون وجود ندارد، ایست قلبی رخ داده است. شایعترین علت ایست قلبی، یک ریتم غیرطبیعی قلب است که فیبریلاسیون بطنی نامیده میشود. این ریتم غیرطبیعی زمانی اتفاقی میافتد که اکسیژنرسانی به قلب ناکافی باشد یا در نتیجه حمله قلبی، قلب آسیب ببیند. برای تصحیح ریتم قلبی میتوان از دستگاهی به نام دفیبریلاتور خارجی خودکار (یا دفیبریلاتور) استفاده نمود. دستگاه دفیبریلاتور با تجزیه و تحلیل ریتم قلبی، به شما میگوید که در هر مرحله چه اقدامی باید انجام دهید. البته شما باید آموزشهای کافی برای استفاده از آن را پشت سر گذاشته و قادر به انجام احیای قلبی ـ ریوی باشید . در اکثر موارد، قبل از درخواست دفیبریلاتور، توالی نجات حیات را آغاز کردهاید. با رسیدن دفیبریلاتور، اقدامات دیگر را متوقف و از این دستگاه استفاده کنید.
▪ احتیاط!
دقت کنید که هیچ کس با بیمار تماس نداشته باشد چون این کار در آنچه توسط دستگاه نمایش داده میشود، اختلال ایجاد میکند. در هیچ مرحلهای (حتی اگر به نظر میرسد که بیمار رو به بهبودی است)، دستگاه دفیبریلاتور را خاموش نکنید و یا بالشتکها را برندارید.
۱) دستگاه دفیبریلاتور را روشن کرده، کنترل کنید که سیمهای مربوط به الکترودها وصل باشند. لباس روی قفسه سینه را درآورده یا پاره کنید و سریعاً قطرههای عرق را خشک کنید. در صورتی که موهای روی قفسه سینه خیلی زیاد هستند، آنها را کوتاه کنید زیرا موی زیاد مانع از چسبیدن بالشتکها به پوست میشود.
۲) کاغذ محافظ را از داخل بالشتکها خارج کرده، بالشتکها را طبق محلی که روی آنها مشخص شده، به قفسه سینه بچسبانید.
۳) دستگاه شروع به تحلیل ریتم قلب میکند؛ دقت کنید که کسی با بیمار در تماس نباشد. از پیامهای کلامی و یا تصویری دستگاه پیروی کنید. این پیامها به شما خواهند گفت که چه زمانی دادن شوک کاربرد دارد، چه موقع باید نشانههای گردش خون را کنترل کرد و چه هنگام باید ماساژ قفسه سینه و احیای تنفسی را آغاز کرد (مبحث « نحوه احیای قلبی ـ ریوی » را ببینید).
۴) تا زمان رسیدن گروه خدمات اورژانس و فراهم شدن امکان مراقبت پیشرفته، همچنان پیامهای صادر شده از دستگاه را اجرا کنید. در هر مرحلهای که بیمار شروع به تنفس کرد، وی را در وضعیت بهبود قرار دهید. بالشتکها را از بیمار جدا نکنید.
● توالی فرامین دستگاه دفیبریلاتور
دستگاه دفیبریلاتور به محض روشن شدن، یک سری پیامهای تصویری و کلامی صادر میکند. برخی از دستگاههای قدیمیتر ممکن است از شما بخواهند که نبض را کنترل کنید. در این موارد، در حقیقت باید گردش خون را کنترل کنید. وقت را برای پیدا کردن نبض هدر ندهید. تا زمان فراهم شدن مراقبتهای پیشرفته، به اجرای پیامهای صادر شده توسط دفیبریلاتور ادامه دهید.
● نحوه قرار دادن در وضعیت بهبود
۱) در کنار بیمار زانو بزنید. عینک و هر شیء حجیم دیگر (مثل تلفن همراه یا دسته کلید بزرگ) را از جیبها خارج کنید. جیبها را برای یافتن اشیاء کوچک جستجو کنید.
۲) مطمئن شوید که هر دو پای بیمار به حالت مستقیم قرار گرفته باشند.
۳) اندام بالایی بیمار را که نزدیکتر به شما است، با زاویه عمود نسبت به تنه قرار دهید به طوری که از ناحیه آرنج خم شده باشد و کف دست رو به بالا قرار گیرد.
۴) اندام بالایی دیگر بیمار را که دورتر نسبت به شما قرار گرفته، از روی قفسه سینه او عبور داده، پشت دست وی را در مقابل گونهای که به شما نزدیکتر است نگه دارید. با دست دیگر خود، اندام پایینی دورتر بیمار را درمحلی بالاتر از زانو گرفته، طوری بالا بکشید که کف پا روی زمین به حالت مسطح قرار گیرد.
▪ هشدار!
اگر به آسیب نخاع مشکوک هستید و نمیتوانید بدون تغییر وضعیت بیمار یا با استفاده از روش « بالا راندن فک »، راه تنفسی را باز نگه دارید، به کمک راهکارهایی که در زیر ارائه شده است ، بیمار را بچرخانید.
▪ احتیاط!
اگر بیمار را در حالتی پیدا کردید که روی شکم یا یک طرف خود افتاده بود، لازم نیست برای قرار دادن وی در وضعیت بهبود تمام این مراحل را طی کنید.
ـ ضمن فشردن دست بیمار به روی گونهاش، اندام پایینی دورتر را بکشید و او را به سمت خود بچرخانید تا بیمار روی یک پهلویش قرار بگیرد.
ـ قسمت بالایی اندام پاینی را طوری تنظیم کنید که هر دو مفصل زانو و لگن خاصره با زاویه عمود خم شوند.
ـ سر بیمار را خم کنید تا راه تنفسی باز بماند. در صورت لزوم، موقعیت دست را در زیر چانه تنظیم کنید تا مطمئن شوید که سر به حالت خم شده و راه تنفسی به حالت باز باقی میماند.
ـ اگر هنوز آمبولانس درخواست نکردهاید، با مرکز اورژانس تماس بگیرید. علایم حیاتی (سطح پاسخدهی، نبض و تنفس) را کنترل و ثبت کنید.
ـ اگر لازم است که بیمار بیش از ۳۰ دقیقه در وضعیت بهبود باقی بماند، وی را به پشت چرخانده، سپس به سمت دیگر بچرخانید (مگر آنکه آسیبهای وارده امکان چنین کاری را ندهند).
▪ مورد خاص
ـ آسیب ستون فقرات
اگر به آسیب ستون فقرات مشکوک هستید و مجبورید برای باز نگه داشتن راه تنفسی، مصدوم را در وضعیت بهبود قرار دهید، سعی کنید با پیروی از راهکارهای زیر، ستون فقرات را به حالت مستقیم نگه دارید:
ـ اگر تنها هستید، از روش ارایه شده در این صفحه استفاده کنید.
ـ اگر یک امدادگر در کنار شما است، یکی از شما باید در زمانی که دیگری مصدوم را میچرخاند، سر را به حالت ثابت نگه دارد.
ـ اگر ۳ نفر هستید، یک نفر در زمانی که دیگری مصدوم را میچرخاند، سر را ثابت نگه میدارد. نفر سوم باید پشت مصدوم را طی این اقدام، به حالت مستقیم نگه دارد.
ـ اگر جمعاً ۴ نفر یا بیشتر هستید، از روش «چرخاندن مثل الوار» استفاده کنید
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست