به پیشواز عید می روند مردمان دیار بلوط

پس از تحویل سال نو, صله رحم و دید و بازدیدها شروع می شود و همسایگان و اقوام و آشنایان به منزل یكدیگر رفته و عیدمارِكی عیدمباركی می گویند

با بوته‌های بلوط به استقبال بهار می‌روند در سرزمینی كه در سكوت دره‌هایش، هزاران فریاد می‌شنوی؛ هزاران سخن ناگفته و آوای ناشنیده، اینجا در خطه باستانی لرستان.

اینجا حس می‌كنی بوی مفرغ را از پس هزاره‌ها، از بلندای فلك‌الافلاك و از ورای خطوط سنگ نوشته.

اینجا بهار می‌آید به میهمانی حماسه، به سرزمین ستره‌داران، دیار رزم‌آوران لُر... دایه‌دایه وقت جنگه....

بهار می‌آید امروز به زادگاه آیت‌الله العظمی بروجردی،‌آیت‌الله روح‌الله كمالوند، به دیار زرین كوب و اوستا و شهیدی... آری می‌آید بهار.... به سرزمین شال و ستره، تره و گُل وَ نی.

▪ كُلنجه و كلاه نمدی

در دیار لرستان، چند روز مانده به عید گَپ (گَپ = بزرگ) زنان با كمك دختران و بانوان همسایه گِرْدیلِه می‌گیرند (گردیله گرفتن = زدودن گرد و غبار و از خانه و لوازم منزل) تن‌پوش نو برتن می‌كنند و به نیت سلامت اعضای خانواده سبزه می‌كارند.

عصر آخرین پنج‌شنبه سال را لرستانی‌ها جمعه آخر سال می‌گویند. در این روز مردم با پختن حلوا و حضور بر مزار درگذشتگان و قرائت فاتحه برای آنان، از درگاه الهی برای رفتگان طلب مغفرت می‌كنند.

عصر یك روز قبل از شب عید را لُرها اَلِفَهْ می‌نامند در هنگام غروب روز الفه( Alefa) زنان حلوا می‌پزند و شب‌هنگام بزرگ خانواده با قرائت سَر فاتحه، اعضای خانواده را به خواندن فاتحه و طلب مغفرت برای اموات دعوت می‌كند.

چند ساعت قبل از تحویل سال نو سفره هفت‌سین چیده می‌شود كه بر روی سفره هفت‌سین علاوه بر قرآن و آب و آیینه و شمع و سیب و سركه و سماق و سنجد و سكه و سیر و سبزی و ماهی قرمز، براساس سنت‌های قدیمی تكه‌ای نان، ماست، پنیر و اسپند دود كرده نیز جای دارد.

بعد از چیدن سفره هفت‌سین همه اعضای خانواده در حالی‌كه لباس نو برتن دارند به دور آن می‌نشینند و منظر تحویل سال می‌شوند با تحویل سال اهل خانواده با گفتن «عیدِت مارِك با» (عیدت مبارك باد) صورت همدیگر را می‌بوسند و پدر و مادر ضمن دعای خیر برای فرزندان خود به آنان عیدونه (عیدی) می‌دهند.

پس از تحویل سال نو، صله رحم و دید و بازدیدها شروع می‌شود و همسایگان و اقوام و آشنایان به منزل یكدیگر رفته و عیدمارِكی (عیدمباركی) می‌گویند.

روز سیزده بدر نیز برای گشت‌و‌گذار به باغ‌ها یا كنار رودخانه‌ها می‌روند و با بستن هرازگو harazgo (تا كه با بستن ریسمان محكم (قَرص) به درختان درست می‌شود) و انجام بازی‌های چون دالْ پَلُو (نوعی بازی رایج در بین لُرها) سیزده را بدر می‌كنند سبزه را به آب رودخانه انداخته و می‌گویند دَرْدُ و قِضا و بِلانِه دِ ای روزِ سیزَه وا ای سُوزی آوْ بُورَهْ (درد و قضا و بالا را در این روز سیزده با این سبزی آب ببرد)

در گذشته‌ها روز سیزدهم نوروز را نحس دانسته و در منزل می‌ماندند و این روز را سیزَه غَریوو (یعنی سیزده بدر غیر بومی‌ها) می‌خواندند و در روز چهاردهم فرودین برای تفریح و گشت‌و‌گذار از منزل خارج می‌شدند.

▪ تَرِهْ وَ گُلْ وَنی: تَرِه پارچه ابریشمی مخصوصی است كه زنان لُر بر سر می‌بندند و برای شركت در مراسم و جشن و سور نوعی از آن را به نام گُلْ قَرنی كه رنگین است روی تره می‌‌بندند.

▪ كُلِنْجهِ: kolenje بالاپوش یراق دوزی شده‌ای است مخصوص زنان لُر كه در بسیاری از موارد رویه جلوی آن را سكه‌دوزی و تزیین می‌كنند.

▪ سِتْرِه setre: قبای مخصوصی است كه اندازه آن تا زیر زانو بوده و بیشتر در مواقع رسمی از آن استفاده می‌شود.