گردشگری رکن چهارم در اقتصاد جهان

پنجم مهر برابر با 27 سپتامبر به عنوان روز جهانی گردشگری در حالی در سراسر جهان گرامی داشته می شود که رقم گردشگران از مرز یک میلیارد و دویست میلیون نفر گذشته و صنعت گردشگری جایگاه خود را به عنوان رکن چهارم در اقتصاد جهان تثبیت کرده است گردشگری نه تنها از نقطه نظر اقتصادی به عنوان یک صنعت رو به رشد, بلکه از جنبه فرهنگی و اجتماعی نیز به عنوان ابزاری قوی در اختیار دیپلماسی عمومی کشورها, روز به روز بیشتر مورد توجه کشورها قرار می گیرد در ادامه بیشتر بخوانید

گردشگری ابزار توسعه پایدار

**گردشگری ابزار توسعه پایدار

امروز

در انواع هفت گانه اصلی گردشگری، یعنی گردشگری تفریحی، درمانی، فرهنگی، مذهبی، ورزشی، تجاری، سیاسی و شاخه های زیرمجموعه این گروه ها، ظرفیت بالایی در کشورمان وجود دارد و در واقع تمام آنچه دیدنی است را کشور ما دارد و نیازی نیست که برای جذب گردشگران جاذبه های دیدنی خلق کنیم.

بی شک آنچه نیاز امروز کشور ما است از یک سو ایجاد زیرساخت های مناسب برای پذیرایی از گردشگران و از سوی دیگر معرفی داشته های گردشگری مان به جهانیان است که هر دو در سایه مدیریت گردشگری متناسب با ظرفیت ها و همچنین تخصیص اعتبارات مناسب برای این موضوع اتفاق می افتد.

با این رویکرد رشد و توسعه صنعت گردشگری در ایران به عنوان یکی از راهکارهای مهم در رهایی از اقتصاد تک محصولی مبتنی بر نفت و کمک به توزیع عادلانه درآمدها در کشور باید بیش از پیش مورد توجه برنامه ریزان و سیاستگذاران قرار گیرد و در این زمینه اجماعی عمومی شکل بگیرد.

برای تحقق اهداف معطوف به گردشگری، باید چالش های بی شمار در برابر توسعه گردشگری کشورمان را به مرور از میان برداریم. استفاده از ظرفیت نیروی کار جوان، حمایت و جلب همکاری تشکل های فعال گردشگری و بخش خصوصی، جذب سرمایه ها و سرمایه گذاری در زیرساخت ها، آمایش گردشگری با رویکرد منطقه ای، ارتقای علمی و سطح دانش گردشگری، کارآفرینی و اشتغال زایی آسان و ارزان، اجرای استانداردها برای شکل گیری شهرهای گردشگری و توزیع عادلانه لوازم و سرمایه های مورد نیاز توسعه گردشگری در تمام مناطق کشور، مواردی است که باید در اجرای تمامی طرح ها و برنامه های این حوزه لحاظ شود.

**ترامپ و اقدامات بی ثبات کننده در جهان

آمریکا با نگاه استثناگرایی خود سال هاست که زمینه ساز بی عدالتی و امنیت زدایی در جهان است و اقدامات رئیس جمهور کنونی آمریکا، ترامپ، به گونه ای برجسته این خصیصه را نمایان کرده است. اگر دولت های سابق آمریکا این اقدامات را با بسته بندی های نرم و درلایه های پنهان اقدامات و تدابیر بین المللی پنهان می کردند، اما ترامپ که به نظر می رسد از ظرافت مدیریتی یک رئیس جمهور برخوردار نیست و تجربه آنچنانی در صحنه بین المللی ندارد، این خصیصه پنهان را آشکار کرده و دست به تصمیمات و اقداماتی در این مدت کوتاه تصدی خود زده که نشانه ی بارزی از اقدامات بی ثبات کننده در جهان است.

نمونه اخیر و آشکار اظهارات ضد صلح و امنیت و خارج از عرف سیاسی ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل بود که صدای اهالی سیاست و افکار عمومی جهان را، حتی در آمریکا نیز در آورد، هرچند تجربه نشان داده که اینگونه اظهارات به دور از تعقل و ملاحظات بین المللی از سوی رئیس جمهوری آمریکا در عرصه جهانی زیاد جدی گرفته نمی شود.

در این سخنرانی ترامپ ضمن بزرگ نمایی از آمریکا، به نوعی اقدام به فخر فروشی و ادعای آقایی کردن بر دنیا که خیلی سخیف و غیرمدبرانه بود را مطرح کرد.

در خصوص ایران به مساله خروج از برجام اشاره کرد. گویی او فراموش کرده که برجام یک توافق جهانی است که تائیدیه سازمان ملل را نیز دارد و خارج شدن از آن، اندک مشروعیت و اعتبار توافق های بین المللی و آمریکا را مخدوش کرده و افکار عمومی را در مقابل آمریکا قرار می دهد و این مساله صدها بار بیشتر به ضرر خود آمریکا است تا ایران.

امروزه این وظیفه دولت ها، نخبگان بین المللی و همچنین سازمان های بین المللی است که به اتخاذ تدابیر شایسته و ایجاد یک اجماع جهانی، ضمن ابراز نگرانی از اقدامات بی ثبات کننده ترامپ، از طریق یک اقدام بین المللی مسیر ایجاد ناامنی از سوی آمریکا و رئیس جمهور آن را ناهموار و هزینه بر سازند.

**سیاست ارزی و اقتصاد مقاومتی

انتظار می رود هر کدام از دست اندرکاران اقتصادی، بسته به مسوولیت و وظیفه ای که دارند، برنامه های خویش را بر مبنای سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی تنظیم کنند. چنین انتظاری در حوزه سیاست گذاری ارزی نیز موضوعیت دارد.

اما این راهبردها برای مسوولان ارزی چه پیامی دارد.

به طور مشخص می توان 4 بند از سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی را در راستای وظایف حوزه ارزی تعریف کرد.

بند 3 به طور مشخص به تقویت رقابت پذیری اقتصاد تاکید دارد؛ امری که سیاست گذاری ارزی به طور مستقیم بر آن اثر دارد و متاسفانه در طول سال های گذشته از آن غفلت شده است.

بند 6 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی که بر افزایش تولید نهاده ها و کالاهای اساسی اشاره دارد نیز بار دیگر، بر اهمیت سیاست ارزی که تولید در داخل را به صرفه سازد، تاکید دارد.

بند 10 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی به تشویق سرمایه گذاری خارجی برای صادرات اشاره دارد. به غیر از مساله عدم انگیزه برای خرید محصولات داخلی به واسطه سیاست تثبیت ارزی که به معنای مانع برای صادرات است، این سیاست خود چالشی بزرگ برای سرمایه گذاران خارجی است. سرمایه گذاران خارجی بر آن هستند تا تصویری با ثبات از آینده ارز داشته باشند.

اما در ارتباط با فساد زدایی که در بند 19 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی آورده شده است، باید گفت تا عدم تحقق یکسان سازی و وجود رانت ارزی، ریشه های فسادزا در سپهر ارزی کشور وجود دارد. اگر یکسان سازی هزاران دلیل داشته باشد یکی از مهم ترین دلایلش آن است که بر مبنای سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی باید هرچه سریع تر به انجام رسد.

**چشم انداز پسا همه پرسی

شادی ها و هیاهوها در اقلیم کردستان عراق با خاتمه همه پرسی پایان یافت و زمان جمع بندی مردم کُرد از این اقدام فرا رسیده است. سؤالات، فراوان است؛ آیا از نظر حقوقی، اقلیم کردستان موازین حقوق بین الملل را برای انجام این همه پرسی رعایت کرده و اکنون منشور ملل متحد و حقوق بین الملل از این همه پرسی حمایت می کنند؟ آیا حمایت سیاسی جهان را به همراه دارد؟

شاید به این دلیل بود که جهان تقریبا به طور یکپارچه در مورد این همه پرسی موضعی مخالف و منفی گرفت. در یک تحلیل سنجیده می توان دریافت دغدغه اصلی جهان در خاورمیانه، مبارزه با تروریسم داعش و پایان دادن به حکومت خود خوانده این افراط گرایان در عراق، سوریه و افغانستان است و هرگونه مانع تراشی در این راه، به معنای نجات داعش و ایجاد راه فرار برای تروریسم است.

آقای مسعود بارزانی با انحراف افکار خاورمیانه از مبارزه با داعش به سوی همه پرسی استقلال اقلیم کردستان، در این راه خدمت کرد. این دلیل اصلی مخالفت امریکا و غرب با همه پرسی در اقلیم کردستان و درخواست به تعویق افتادن آن محسوب می شود. دولت مرکزی و مردم عراق هم که از این اقدام کردها عصبانی و رویگردان شده و آن را خیانت کردها در یک مقطع حساس به خود تلقی می کنند.

ترکیه و ایران هم که به خاطر جلوگیری از پایه ریزی یک تنش مستمر و عمیق در منطقه، با این همه پرسی مخالفت جدی و از همه ابزار های خود برای نشان دادن این مخالفت استفاده کرده اند. اکنون راه های هوایی اقلیم کردستان به جهان مسدود شده و علاوه بر عراق، ایران و ترکیه، برخی دیگر نظیر قطر هم پروازهای خود را قطع کرده اند.

اکنون این سؤال برای مردم منطقه پیش می آید که آیا رهبری کردهای عراق راه درستی را برای مردم رنج دیده کرد ترسیم کرده است؟

در دیدگاه حقوق بین الملل، اصل تعیین سرنوشت برای رهایی از استعمار، تدوین و تنظیم گردید و برای اینکه مورد سوءاستفاده و بهانه برخی رهبران قومیت ها قرار نگیرد که کشورها را به صورت دومینو در معرض تجزیه قرار دهند، از یک سو آن را با اصل حفظ و احترام به تمامیت ارضی و حاکمیت ملی کشورها مسدود کرده و از سوی دیگر تعیین موارد استثنایی استقلال قومیت ها را در اختیار شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار داده است.

همان طور که گفته شد، اولویت منطقه مبارزه با داعش است و هیچ عامل انحرافی نباید این موضوع را تحت الشعاع قرار دهد. ظرف 14 سال گذشته که حکومت مرکزی عراق سرگرم احیای ساختارهای خود بوده و تروریسم بی امان به جان ملت عراق افتاده و حکومت مجبور به مقابله با آن بوده، کردهای عراق از این موقعیت برای تقویت حکومت خود سوء استفاده کرده اند. همین امر باعث شده شیعیان و عرب های سنی به همه پرسی برای استقلال اقلیم کردستان عراق واکنش منفی نشان دهند.

دو دولت عراق و سوریه که در وضعیت بی ثباتی به سر می برند، این همه پرسی را طبیعتا برنمی تابند و در اولین فرصت به دفاع از حاکمیت و تمامیت ارضی خود خواهند پرداخت. این شرایط برای ایران و ترکیه که کشورهای مقتدر و سر پا هستند، به مراتب جدی تر بوده و هرگونه تردید از سوی این دولت ها برای دفاع از تمامیت ارضی، از سوی ملت هایشان و افکار عمومی به عنوان کوتاهی در وظایف تلقی می گردد.

بنابراین کردهای عراق، ترکیه، سوریه و ایران نباید انتظار داشته باشند این قبیل دولت ها در قبال همه پرسی فرصت طلبانه اقلیم کردستان عراق، فرش قرمز بگسترانند و بلکه بدانند وضعیت حاضر نمی تواند ملاک قضاوت کردها برای تشکیل بی دردسر یک دولت کردی قرار گیرد و آینده آبستن حوادثی خونبار خواهد بود.

**گره ترافیک با مُسکن باز نمی شود

همه ساله با فرا رسیدن مهر و آغاز فصل بازگشایی مدارس با افزایش سفرهای درون شهری در سراسر کشور مواجهیم. با توجه به وجود 13 میلیون دانش آموز در کشور، انتظار افزایش سفرهای درون شهری علاوه بر میزان سفرهای روزهای عادی را داریم و البته رانندگان نوگواهینامه و وسایل نقلیه جدید نیز بر حجم این ترافیک می افزاید.

با توجه به این که صرفا بخشی از دانش آموزان از سرویس مدرسه استفاده می کنند، تردد عمده دانش آموزان از طریق خودروهای شخصی صورت می پذیرد.

اما از قدیم گفته اند یک دست صدا ندارد و باید یادآور شد حل مشکل ترافیک کلانشهرها فقط از عهده پلیس راهور ساخته نیست و باید دستگاه ها و سازمان های مختلف برای باز شدن گره ترافیک وارد عمل شده و به وظایف و وعده هایی که در این باره داده اند عمل کنند. برای نمونه مدت هاست که تغییر ساعات ادارات و مدارس مطرح شده، ولی به سرانجام نرسیده یا سال های طولانی است که توسعه حمل و نقل عمومی در خور و شأن هموطنان مطرح است، اما نتیجه نداده است.

علاوه بر این شهرداری ها و مسئولان آموزش و پرورش در حال ایجاد موسسات مخصوص حمل و نقل دانش آموزان هستند، ولی تلاش آنها هنوز به سرانجام نرسیده است.

مدت مدیدی است که پلیس علاوه بر اجرای مقررات و انضباط بخشی، ساماندهی امور فرهنگی را نیز به عهده گرفته، با این حال در دسترس ترین گزینه پلیس است که با اقدامات سلبی موظف می شود همه این کاستی ها را بسامان کند و چنانچه هموطنان در ترافیک های شهری و جاده ای گرفتار آیند باید در مقام پاسخگویی برآید.

برخورد سلبی و ایجاد محدودیت های مختلف در تردد هموطنان از قبیل طرح ترافیک، زوج و فرد و... مسکنی بر زخم عمیق ترافیک بوده و تا زمانی که سازمان های مختلف با عمل به تعهدات خود در وضع قوانین موثر و کارآمد، گسترش حمل و نقل عمومی، فرهنگ سازی از رده های سنی پایین، تهیه زیرساخت های متناسب، تولید وسایل نقلیه به روز و... عمل نکنند، حجم و پیچیدگی ترافیک روزبه روز بغرنج تر شده و ادامه زندگی بخصوص در کلانشهرها را با مشکل جدی مواجه خواهد کرد.