شعر سپید

شعر سپید در ادبیات غرب به شعر بی قافیه ای که دارای وزن است اطلاق می شود، شعر سپید انگلیسی، معمولا وزن مشخصی دارد و آن وزنی است که در هر مصراع آن، ده هجا و پنج تکیه به کار رفته است، …

شعر سپید در ادبیات غرب به شعر بی قافیه ای که دارای وزن است اطلاق می شود، شعر سپید انگلیسی، معمولا وزن مشخصی دارد و آن وزنی است که در هر مصراع آن، ده هجا و پنج تکیه به کار رفته است، با این همه گاه این اصطلاح به هر شعر موزون بدون قافیه ای اطلاق شده است.شعر سپید را در زبان انگلیسی، نخستین بار شاعری به نام ساری در اوایل قرن شانزدهم برای ترجمه کتاب آنه اید اثر ویرژیل (۷۰-۱۹ ق.م) شاعر رومی به کار برد و پس از او، شاعران دیگر در انواع شعرهای تعلیمی (شعر تعلیمی) و غنایی (شعر غنایی) و به خصوص شعر نمایشی آن را به کار بردند. وزن خاص شعر سپید در زبان انگلیسی بیش از هر وزن دیگری به آهنگ طبیعی بیان نزدیک است و به علت آزاد بودن از قید قافیه و قابلیت انعطافی که دارد، مورد توجه نمایش نامه نویسان قرار گرفته است. بسیاری از نمایش نامه های ویلیام شکسپیر (۱۵۶۴-۱۶۱۶ م) و هم چنین اثر بسیار معروف جان میلتون (۱۶۰۸-۱۶۷۴ م) شاعر انگلیسی به نام «بهشت گمشده» به صورت شعر سپید سروده شده است. اغلب شاعران پیرو مکتب رمانتیسم انگلستان نیز در آثار خود شعر سپید را به کار بردند. می توان گفت که بیش از سه چهارم اشعار انگلیسی به صورت شعر سپید است.شعر سپید به علت نداشتن قافیه، نیاز به خصوصیاتی دارد که به آن قدرت تأثیر ببخشد. این خصوصیات معمولا با ایجاد سکته های متناوب، مکث هایی در جای جای مصراع ها و تکیه های متناوب بر هجاها، در عین حفظ وزن معین به دست می آید و خصوصیت انعطاف و قابلیت پذیرش واژه ها را برای ادای مضمون های مختلف به آن می بخشد. شعر سپید به بخش هایی از نظر معنی واحدهایی مستقل و از نظر طول متفاوت است، تقسیم می شود.شعر سپید در طول تاریخ خود، تحولاتی پذیرفته است و کسانی چون تی. اس. الیوت (۱۸۸۸-۱۹۶۵ م) شاعر آمریکایی تبار انگلیسی و رابرت لی فراست (۱۸۷۴-۱۹۶۳ م) شاعر آمریکایی با ریتم یا ضرباهنگ هایی (ایقاع) بسیار نزدیک به زبان محاوره آن را به کار برده اند.در زبان فرانسه به علت کمبود تکیه ها در شعر، نیاز به قافیه، بیش از زبان انگلیسی حس می شود. از این جهت، شعر سپید در این زبان کمتر از زبان انگلیسی مورد توجه قرار گرفته است. در زبان فارسی، شعر سپید یکی از انواع شعر نو است و به شعری اطلاق می شود که از وزن و قافیه، هر دو عاری است و معمولآ اصطلاح شعر منثور را برای آن به کار می برند.

تفاوت شعر سپید با شعر آزاد در اصطلاح اروپایی آن، این است که شعر آزاد وزن و قافیه ندارد، اما شعر سپید بدون داشتن قافیه، از وزنی خاص تبعیت می کند.