شوخی پلی است‌بین سنت و مدرنیسم

پیمان خازنی در تهران و در خانواده‌ای هنری متولد شد. او در سن هشت سالگی نزد استاد کیوان ساکت، نوازندگی را ادامه داد واز یازده سالگی فعالیت ارکستر نوازی خود را آغاز کرد. وی از سال …

پیمان خازنی در تهران و در خانواده‌ای هنری متولد شد. او در سن هشت سالگی نزد استاد کیوان ساکت، نوازندگی را ادامه داد واز یازده سالگی فعالیت ارکستر نوازی خود را آغاز کرد. وی از سال ۱۳۷۸ به آهنگسازی و اجرای قطعاتی به صورت دونوازی تارو پیانو، تار و گیتار کلاسیک، تار و گیتار فلامنکو، تار و قانون و همچنین تار و تمبک روی آورد. همکاری وی با ارکسترهای متعددی چون ارکستر ملی جوانان، ارکستر وزیری و ارکستر رادیو منجر به حضورش در جشنواره‌های مختلفی گردید. وی علاوه بر فعالیت‌های هنری، در رشته مردم شناسی فرهنگی تحصیل نموده است. به بهانه آلبوم جدیدش (شوخی) با او گفتگویی کرده‌ایم که می‌خوانید.‌

چه شد که به فکر ساخت آلبوم شوخی افتادید؟

<شوخی> را به نوعی می توان خاطرات دوران نوجوانی من دانست. این آلبوم با حال و هوای همان دوران ساخته شده است، من در آن دوران در تمرین های تکنیکی بر روی تار به توانایی رسیده بودم که به صورت بداهه در روز، ساعت ها به تمرین های تکنیکی می پرداختم . این تمرین ها در برخی روزها به ۱۸ ساعت هم می رسید. این تمرین‌های طاقت فرسا بود که ثمره آن اثری شد که بارها و بارها در کنسرت‌هایم به روی صحنه بردم.

آلبوم شوخی چطور خلق شد؟

اگر استاد علی نقی وزیری را به عنوان پایه گذار مدرن در مکتب تارنوازی بدانیم علاقمندی من به آثار ایشان سبب شد تا با مطالعه تجربی و ساختاری قطعات ایشان و همچنین مطالعه آثار استاد کیوان ساکت و استاد تار آذری رامیزقلی اف که در موارد زیادی به نواختن قطعات بزرگ دنیا پرداخته بودند، رپرتواری خلق کنم که در آن راستا حرکت کند . برای خلق این اثر نیز از فرهنگ های مختلف بهره جستم .

آیا آلبوم شوخی یک نوع تلفیق است؟

تصمیم گرفته بودم با هدف نشان دادن گوشه ای از قدرت تار ایرانی، مرزهای این ساز را از ایران گسترش دهم و با دید و تفکری جهانی فکر کنم پس قاعدتا در این تلفیق باید بیشتر غربی فکر می‌کردم تا شرقی. پس سعی کردم ملودی هایی بسازم که با توجه به روند حرکت، صرفا مانند موسیقی دستگاهی حرکت نکند، البته برای این کار هم دلایل خاص خودم را داشتم . تصمیم گرفتم به قول اهالی موسیقی سنتی،‌کمی ساختار شکنی بکنم و همیشه اعتقاد داشتم و دارم که تکرار مکررات باعث پیشرفت موسیقی نمی شود . پس از ساخت ملودی هایی که از تار روایت می شد سعی می‌کردم از پیانو به عنوان آکامپانی بهره ببرم. خوب طبیعی بود که با حضور پیانو در کنار تار، موسیقی شکلی جهانی تر به خود می گرفت.

آیا‌تلفیق در هنر، پدیده جدیدی است؟

اگر بانگاهی عمیق به هنر بنگریم می بینیم هنر از بدوپیدایش خود همواره در حال تلفیق بوده است. همین تلفیق ها بوده اند که باعث به وجود آمدن دهها و صدها هنر شده و دوران‌های باروک، کلاسیک، رمانتیک و .... را به‌وجود آورده‌‌اند. اما همواره هنرهایی که امروزه مورد پذیرش قرار می‌گیرند را می پذیریم بدون آنکه متوجه آن باشیم که همین سنت های فعلی بر اثر برخی تلفیق های موفق و ناموفق شکل گرفته‌اند. در هنر، برخی از تلفیق ها پنهان وبرخی از آنها آشکارتراست. طبیعی است که آنان که نهان ترند کمتر مورد نقد قرار می گیرند.ولی آنهایی که آشکارترند درزمان خود نوعی ساختارشکنی محسوب می‌شوند، البته تاریخ گواه آن است که گذشت زمان بسیاری از اندیشه ها را به سوی خود معطوف می کند و در برخی موارد گذشت زمان به بالاتر رفتن سطح آگاهی هنردوستان کمک می کند آنگاه است که نظریه، مقبولیت عام پیدا می کند و کمتر کسی فکر می کند که این اندیشه، روزی بر اثر تلفیق با اندیشه قبل از خود به‌وجود آمده است.

‌معیارتان برای انتخاب خواننده چیست؟

من صدایی را دوست دارم که خودش باشد نه کپی برابر اصل. امروزه جوان های با استعدادی را در اجتماع می بینیم که فقط مقلد صدای اساتید هستند. جوانانی که شاید اگر مقداری از تقلید دست بردارند می‌توانند به اعتبار بیشتری دست پیدا کنند. من از تقلید خیلی خوشم نمی آید وهمیشه دوست دارم با خوانندگانی کار کنم که خودشان باشند. حضرت مولانا می فرمایند:

<خلق را تقلیدشان بر باد داد ای دو صد لعنت بر آن تقلید باد>

لطفا در مورد‌کارهایتان در آینده توضیح دهید.

طبق برنامه ریزی هایی که داشتم تا سال ۱۳۹۰ ، پنج آلبوم به بازار موسیقی ارائه خواهم داد. شوخی که آمده.‌ چکاوک نیز با صدای محسن شاهرودی در مراحل آخر مجوز است. مجموعه ای با عنوان <دل شیدا> با صدای آقای علی رستمیان به وزارت ارشاد برای اخذ مجوز ارائه شده است و دو آلبوم بی کلام نیز در دست تهیه دارم، همچنین انشاء الله امسال در جشنواره فجر گروه باشا به سرپرستی و آهنگسازی اینجانب و با صدای آقای علی رستمیان به روی صحنه خواهد رفت.

چــه برنامـــه‌ای بــــرای حضــــور در جشنـــواره ‌ها دارید؟

من در آینده قصد شرکت در جشنواره‌های بین المللی را دارم البته با توجه به اینکه من یک ایرانی هستم، ترجیح می‌دهم هم اکنون به معرفی کارهایم در ایران بپردازم.

آلبوم شوخی حکم چه نظریه‌ای را دارد؟

آلبوم شوخی با توجه به اینکه دارای یک ساختار جدید است، هم به لحاظ نوع ملودی پردازی، هم به لحاظ هارمونی موجود و هم به لحاظ استفاده‌ای متفاوت از ساز و تار، حکم یک نظریه جدید در جامعه موسیقی دارد. نظریه ای که در آن سنت و مدرنیسم با همدیگر پیوند خورده‌اند. و شاید بهتر باشد بگوییم شوخی پلی است بین سنت و مدرنیسم. وظیفه خود می‌دیدم با توجه به توانایی‌های خودم این نظریه را ارائه کنم.