سازوکار قیمت در خانه های هوشمند

لامپ ها و پرده های خانه تان را فرمان پذیر کنید

عمل دیم در علوم مهندسی به معنی تاریک شدن، تار شدن و کم نور شدن است. اکثر مردم با دیمر‌ها آشنایی دارند، چرا که از گذشته اشکالی از این سیستم‌های روشنایی وجود داشت که با استفاده از یک مقاومت متغیر در مدار لامپ که رئوستات نامیده می‌شد و تغییر آن میزان ولتاژ دو سر لامپ را کم و زیاد می‌کرد، نهایتا باعث تنظیم نور آن به میزان دلخواه می‌شد. هرچند این یک راه ارزان جهت تنظیم میزان روشنایی بود، اما به دلیل اتلاف انرژی فراوان و تولید گرما، چندان مطلوب به نظر نمی‌رسد. دیمرهای امروزی از یک روش کاملا متفاوت جهت عمل تنظیم روشنایی استفاده می‌کنند. این دیمرها با استفاده از یک ترانزیستور به نام TRIAC در مدت زمان یک ثانیه ۱۲۰ بار عمل خاموش و روشن را انجام می‌دهند. همانطور که می‌دانیم برق شهر دارای فرکانس ۶۰ هرتز و به شکل سینوسی است.

بر اساس یک سیکل کامل از فرکانس برق، موج دارای یک قسمت مثبت و یک قسمت منفی است. در شروع هر نصف موج، دیمر عمل خاموش کردن را انجام می‌دهد و بعد از طی مدت زمان معینی آن را روشن می‌کند. هرچه مدت زمان قسمت خاموش بیشتر باشد، روشنایی کمتر و هرچه مدت زمان خاموش بودن کمتر باشد، روشنایی بیشتر خواهد شد. در این روش جهت عمل دیم، انرژی بسیار کمی مصرف خواهد شد. به‌عنوان مثال جهت دیم کردن یک لامپ ۱۰۰ وات تنها یک وات انرژی مصرف می‌شود. در سیستم هوشمند، برای تنظیم میزان روشنایی لامپ‌ها از عملگرهای دیمر استفاده می‌گردد، اما در استفاده از دیمرها باید به نکاتی توجه داشت که در ادامه به آنها می‌پردازیم. یکی از نکاتی که باید به آن توجه داشته باشید این است که دیمرها را نمی‌توان برای همه لامپ‌ها استفاده کرد یا اینکه باید از دیمر خاصی استفاده کرد. در صورتی‌که در جایی از ساختمان از عملگر دیمر استفاده کردید، باید بدانید که تنها در صورتی به دردتان می‌خورد که از لامپ‌های رشته‌ای یا هالوژن استفاده کنید. برای لامپ‌های فلورسنت به دیمر مخصوص و همچنین به استفاده از بالاست نیاز می‌باشد. جهت لامپ‌های LED و کم مصرف باید از نوع دیم شونده آنها استفاده کرد.

● یک میلیون و نیم برای ۴ خط روشنایی

یکی از نکات دیگر در استفاده از دیمر‌ها قیمت آنها است. همانطور که قبلا گفته شد، دیمرهای جدید از تکنولوژی پیشرفته‌ای استفاده می‌کنند که همین عامل، باعث گران شدن آنها می‌شود؛ مثلا اگر شما بخواهید در خانه تان چهار خط روشنایی با امکان دیم شدن داشته باشید، باید قیمتی حدود یک و نیم میلیون تومان بپردازیدکه تقریبا سه برابر قیمت یک عملگر سوییچ خاموش و روشن با همین تعداد فولد می‌باشد. ضمن اینکه در لامپ‌های فلورسنت قیمت بالاست را نیز باید در نظر بگیرید.

● فاکتورهای اثرگذار در قیمت روشنایی هوشمند

نکته دیگر در استفاده از دیمرها میزان حداقل و حداکثر توان خروجی هر یک از کانال‌های آنها می‌باشد.

عملگرهای دیمر دارای انواع یک، دو، چهار فولد و بعضا بیشتر با توان‌های خروجی متفاوت هستند.

دو آیتم شامل تعداد فولد و توان خروجی، تعیین کننده قیمت این عملگرها هستند. دیمرها دارای رنج قیمتی بین یک تا دو میلیون تومان هستند؛ لذا با توجه به قیمت و کاربری این دیمرها جهت استفاده از آنها باید دقت کرد. به عنوان نمونه، شما می‌توانید جهت لوسترها در سالن پذیرایی از دیمر استفاده کنید، چون که تنظیم نور در مراسم میهمانی برای شرایط مختلف بسیار جالب و دلپذیر است. فرض کنید ما یک لوستر با ۲۰ لامپ ۶۰ وات داریم که هر ۱۰ لامپ آن با یک پل روشن می‌شود. در صورتی که بخواهیم برای این لوستر از دیمر استفاده کنیم، باید از یک عملگر دیمر دو فولد با توان خروجی حداقل ۶۰۰ وات برروی هرکانال استفاده کنیم. قیمت یک عملگر دیمر ۴ فولد با توان خروجی ۶۰۰ وات حدود یک میلیون و پانصد هزار تومان است، در صورتی‌که یک دیمر با همین تعداد فولد و توان کمتر مثلا ۲۵۰ وات دارای قیمتی حدود یک میلیون و دویست هزار تومان می‌باشد.

● چند نکته مهم برای انتخاب پرده‌های هوشمند

یکی دیگر از وسایل خانه که معمولا در اولویت‌های کنترل و هوشمندسازی قرار دارند پرده‌ها و سایه‌بان‌ها هستند. عملگرهای پرده امکان بالا و پایین بردن و همچنین سایه روشن کردن پرده‌ها را دارند. برای کنترل پرده‌ها ضمن نیاز به عملگر، نیاز به موتور پرده نیز هست. اگر بخواهیم هر دو عمل بالا پایین بردن (یا باز و بسته کردن) و سایه روشن را داشته باشیم، نیاز به دو موتور پرده خواهد بود. نکته مهم دیگر در هنگامی که قیمت یک سیستم را از فروشنده می‌گیرید باید در نظر داشته باشید این است که بیشتر فروشنده‌ها قیمت موتور پرده را در سیستم پیشنهادی لحاظ نمی‌کنند و موتور پرده باید توسط کارفرما جداگانه تهیه شود. شما می‌توانید پرده‌ها را به تنهایی توسط ریموت، کلید هوشمند یا تاچ پنل یا با توجه به سنسورهای سنجش روشنایی یا سیستم هواشناسی خانه، پرده‌ها را کنترل کنید؛ مثلا در روز سیستم با اندازه‌گیری میزان روشنایی بیرون و داخل ساختمان، پرده‌ها را برای تامین روشنایی مناسب داخل ساختمان بالا یا پایین کنید. همچنین در صورتی که سیستم هواشناسی باد شدید را گزارش کرد، سیستم به صورت خودکار سایه‌بان‌ها را جمع کند.

● اولویت با شماست!

لازم است بدانید که اولویت کنترل همیشه با شما خواهد بود؛ یعنی اگر در جایی سیستم هوشمند با توجه به متغیرهای محیطی خود را با آن وفق داد، شما می‌توانید آن‌را به حالت دلخواه خود تغییر دهید.

● قیمت روز پرده‌های هوشمند

اما قیمت عملگرهای کنترل پرده مانند دیگر عملگرها براساس تعداد فولد و توان قابل تامین توسط آنها متفاوت است. پس هنگام انتخاب عملگر باید این را در نظر داشته باشید که آیا توان کنترل موتور مورد استفاده را دارد یا خیر. برای پرده‌های سنگین و بزرگ نیاز به موتور قدرتمند و طبیعتا عملگر قوی‌تر است. در عملگرهای پرده هر فولد امکان کنترل یک موتور را دارد، پس اگر می‌خواهید یک پرده را هم باز و بسته (یا بالا و پایین) و هم سایه روشن کنید، نیاز به یک عملگر دو فولد خواهید داشت. عملگرهای پرده در انواع یک، دو، چهار، هشت و... فولد در بازار موجود هستند و قیمت ۲ فولد آنها حدود ۶۰۰ هزار تومان، ۴ فولد یک میلیون و ۸ فولد یک میلیون و پانصد هزار تومان است. با توجه به قیمت بالای این سیستم، می‌توانید کابل‌کشی جهت پرده‌ها را انجام داده و در آینده نسبت به توسعه آن اقدام کنید.

مهدی محمدی