تاثیر بیماری‌های کلیوی بر دهان و دندان

اختلالات و نارسایی‌هایی کلیوی، یکی از بیماری‌هایی است که افراد نسبتا زیادی را درگیر می‌کند. در چنین افرادی کلیه نمی‌تواند عملکرد خود (تصفیه خون) را به خوبی انجام دهد. همین …

اختلالات و نارسایی‌هایی کلیوی، یکی از بیماری‌هایی است که افراد نسبتا زیادی را درگیر می‌کند. در چنین افرادی کلیه نمی‌تواند عملکرد خود (تصفیه خون) را به خوبی انجام دهد. همین امر موجب می‌شود مشکلاتی برای آنها پیش بیاید. در این نوشته، به بیان برخی از این مشکلات در محدوده دهان و دندان‌ها می‌پردازیم.

در افراد با نارسایی کلیه، از آنجایی که این عضو نمی‌تواند خود به خوبی عمل کند، اوره از خون برداشته نمی‌شود و بر اثر شکسته‌شدن این ماده، آمونیاک به وجود می‌آید که ماده‌ای بدبو است. به همین علت اغلب این افراد در دهان‌شان مزه بدی را حس می‌کنند و به بوی بد دهان دچار می‌شوند. همین افزایش اوره در خون (اورمیا) با اثر روی سیستم عصبی مرکزی، مشکلات زیادی را برای بیمار ایجاد می‌کند. به طور مثال، کم‌شدن حافظه، خستگی یا افسردگی. همچنین با اثر روی سیستم گوارش، سبب تهوع، استفراغ و احساس مزه فلزی در دهان می‌شود. تغییرات استخوانی نیز گاهی پیش می‌آید. از جمله اینکه تراکم استخوان در فک بیمار کاهش یافته و دندان‌های آنها در بعضی موارد لق و یا دردناک می‌شود. با توجه به مشکلات ذکر شده، بسیاری از افرادی که دچار نارسایی کلیه می‌شوند، ناچار به انجام دیالیز خواهند شد. براساس تحقیقات صورت گرفته، مشخص شده که سالیانه ۱۰ تا ۱۵ درصد به تعداد افرادی که دیالیز می‌شوند، افزوده می‌شود. پس بهتر است درباره وضعیت سلامت دهان این افراد نیز اطلاعاتی داشته باشیم. برای انجام عمل دیالیز، از دستگاهی برای تمیزکردن خون استفاده می‌شود و همان کاری را که کلیه قادر به انجام آن نیست، به وسیله دستگاه انجام می‌گیرد.

در دندان‌پزشکی

اگر کسی که دیالیز می‌شود نیاز به درمان دندان‌پزشکی داشته باشد، بهتر است طوری برنامه‌ریزی کند که درمان خود را در روز پس از دیالیز انجام دهد. خطر ایجاد عفونت‌های دهان و دندان در چنین افرادی بالاتر است. به همین دلیل باید پیش از درمان دندان‌پزشکی، با توصیه دندان‌پزشک خود آنتی‌بیوتیک مصرف کنند تا از بروز احتمالی این عفونت‌ها جلوگیری شود. همچنین از آنجایی که این افراد ناچار به مصرف بعضی داروهای ضد انعقاد هستند، احتمال خون‌ریزی‌های پیش‌بینی نشده در آنها زیاد است. به همین دلیل بهتر است پیش از درمان، درباره داروهای مصرفی خود به دندانپزشک اطلاع دهند تا پیش‌بینی‌های لازم پیش از انجام درمان صورت گیرد.

پیوند کلیه

بعضی از بیماران کلیوی، در نهایت نیاز به پیوند کلیه پیدا می‌کنند. در این بیماران، برای جلوگیری از رد پیوند، از داروهای سرکوب‌گر سیستم ایمنی مانند کورتن‌ها استفاده می‌شود. این داروها سبب بروز مشکلاتی در ناحیه دهان و دندان‌ها می‌شوند. به همین علت لازم است که پیش از انجام پیوند، بیمار به دندانپزشک مراجعه کند تا بعضی درمان‌ها و توصیه‌ها لازم به بیمار داده شود. برای مثال، لازم است دندان‌هایی که قابل ترمیم نیستند، کشیده شوند، بیماری‌های احتمالی موجود در دهان درمان شوند، منابع احتمالی ایجاد عفونت در دهان شناسایی و رفع شوند و همچنین بهداشت دهان به وضعیت مطلوبی برسد.

برای این کار توصیه‌هایی به بیمار می‌شود. به‌طور مثال، استفاده از دهان‌شویه‌های ضد میکروبی به طور روزانه مفید خواهد بود. در مجموع افرادی که چنین بیماری‌هایی دارند، لازم است رسیدگی بیشتر و بهتری به وضعیت سلامت دهان و دندان‌های خود داشته باشند تا احتمال بروز عفونت در آنها تا حد امکان کاهش یابد.

کیمیا کبارفرد