خانه تاریخی طباطبایی

در نزدیکی خانه تاریخی بروجردی و در جوار بقعه مبارکه امامزاده سلطان امیر احمد(ع-) که این بقعه نیز از آثار هنری قرون نهم و دهم می باشد- خانه باشکوهی وجود دارد و به خاطر اینکه سنگ بنای …

در نزدیکی خانه تاریخی بروجردی و در جوار بقعه مبارکه امامزاده سلطان امیر احمد(ع-) که این بقعه نیز از آثار هنری قرون نهم و دهم می باشد- خانه باشکوهی وجود دارد و به خاطر اینکه سنگ بنای این خانه را شخصی به نام حاج سید جعفر طباطبایی نطنزی بنا نهاده، به خانه طباطبایی موسوم و مشهور گردیده است.این خانه در زمینی به مساحت ۴۷۳۰ متر مربع و در حدود سال ۱۲۵۰ قـمری با مهارت و هنرمندی معمار معروف کاشانی استاد علی مریم احداث گردیده است.این خانه مشتمل بر چهار صحن و حیاط می باشد که حیاط مرکزی متعلق به قسمت بیرونی، دو حیاط متعلق به اندرونی و یک حیاط متعلق به خدمه بوده است.قسمت اندرونی خانه شامل اتاق پنج دری ساده در مرکز و دو حیاط در دو طرف آن و دارای سرداب هایی که بادگیرها هوا را در آن جریان می دهند که این قسمت، محل سکونت خانواده مرحوم طباطبایی بوده است.حیاط ضلع شمال غربی بزرگتر و تعداد اتاق های آن بیشتر می باشد و دارای سرسرای پذیرایی مجزایی است.

در زیرقسمت اندرونی مخصوصا اتاق مرکزی، سرداب بزرگی قرار دارد که دارای مشخصات منحصر به فرد خود است و به علل مختلف از جمله: وجود بادگیر، سقف ضربی، نوع مصالح به کار رفته در بدنه، دو جداره بودن بدنه، وجود حوضی که قبلا در مرکز سرداب بوده، اختلاف ارتفاع با سطح کوچه حدود ۸ تا ۱۰ متر و نسیم خنکی که از سطح حوض حیاط مرکزی وارد زیرزمین می شود؛ همه این عوامل باعث شده تا به خصوص در فصل تابستان ۱۵ تا ۲۰ درجه اختلاف دما بین زیرزمین و بیرون آن مشاهده شود.قسمت بیرونی شامل تالار بزرگ ( اتاق شاه نشین) در مرکز با نورگیرها و پنجره های مشبک رنگی و پنجره های کناری دو جداره که به صورت عمودی باز و بسته می شود. این اتاق دارای تزئینات نقاشی و آئینه کاری و گچبری های جالب از جمله پنجره های مشبک گچی است که همچون پارچه توری ظریفی به نظر می رسد. در دو طرف اتاق شاه نشین، اتاق های گوشواره بنا شده است و در جلوی اتاق شاه نشین، ایوانی با آئینه کاری و گچبری های جالب دیده می شود.در طرفین تالار بزرگ دو حیاط خلوت و نورگیر به صورت قرینه یکدیگر احداث شده است که دارای تابلوهای بدیع نقاشی می باشند و از نفایس آثار هنری این دیار به شمار می آیند. اسناد و قرائن نشان می دهد که هنرمند بزرگ و نقاشباشی دربار ناصر الدین شاه قاجار یعنی میرزا ابوالحسن غفاری کاشانی ملقب به صنیع الملک با مالک خانه دوستی نزدیک و مراوده خانوادگی داشته است لذا به احترام دوستی که با مرحوم طباطبایی داشته، در اجرای گچبری ها و ترسیم نقاشی های این خانه نظارت داشته است و این مطلب ارزش و اعتبار تزئینات خانه طباطبایی را بسیار افزایش می دهد.حیاط خدمه شامل اتاقهای خدمه، زیرزمین خدمه، آشپزخانه و اصطبل زمستانی و تابستانی می باشد که تعدادی از اتاق های خدمه از بین رفته است.آب خانه از دو رشته قنات دولت آباد و نصر آباد تامین می گردیده است. خانه طباطبایی دارای ۵ درب ورودی می باشد که ورودی اصلی به دو ورودی اندرونی و بیرونی در قسمت هشتی تقسیم می‌شود. علت پیچ و خم های راهروهای ورودی جهت شکستن اختلاف ارتفاع و نداشتن دید مستقیم است.لازم به توضیح است که خانه مسکونی و زادگاه شادروان "سپیده کاشانی- " شاعر بزرگ معاصر- نیز در مجاورت خانه تاریخی طباطبایی و در جنوب آن قرار دارد.