کودکان سخاوتمند

برای آموزش سخاوتمند بودن به کودک, والدین می توانند از همان دوران کودکی سعی کنند ارزش های زندگی جمعی را به فرزندان شان بیاموزند و به آن ها یادآور شوند که هیچ کس نمی تواند به تنهائی زندگی کند

کودکان خیرخواه و سخاوتمند، کودکانی هستند که تنها به فکر خود و منافع‌شان نیستند، بلکه به احساسات، نیازها و خواسته‌های دیگر افراد خانواده و دوستان‌شان نیز اهمیت می‌دهند. این کودکان آموخته‌اند که با بخشش، نیکوکاری و خوش‌رفتاری می‌توانند موجب شادی دیگران شوند. کودکان سخاوتمند از این‌که دیگر اطرافیان‌شان را نیز هم‌چون خودشان، سرحال و بانشاط می‌بینند، لذت می‌برند. آن‌ها برای جمع و روابط اجتماعی ارزش و احترام قائلند و بخشش را یکی از ویژگی‌های برتر شخصیتی می‌دانند.

برای آموزش سخاوتمند بودن به کودک، والدین می‌توانند از همان دوران کودکی سعی کنند ارزش‌های زندگی جمعی را به فرزندان‌شان بیاموزند و به آن‌ها یادآور شوند که هیچ کس نمی‌تواند به تنهائی زندگی کند. هنگامی که فردی در انجام کارهای خیر و نوع‌دوستانه پیش‌قدم می‌شود، نه تنها خود را تواناتر و داراتر از قبل می‌یابد، بلکه موجب پرورش حس عزت‌نفس ارزشمندی در خود می‌شود. اغلب کودکان از حدود سه سالگی احساسی از همدلی و مهربانی از خود نشان می‌دهند و طی آن به دلجوئی از کودکان و افراد دیگر خانواده در هنگام ناراحتی می‌پردازند. در این زمان است که می‌توان رفتارهای سخاوتمندانه را به کودک آموخت. کودکان بخشنده و سخاوتمند خیلی زود یاد می‌گیرند که خوراکی، لباس و اسباب‌ بازی‌های‌شان را با دیگر کودکان شریک شوند و دوستی‌ها و روابط گروهی خود را بدین ترتیب گسترش دهند. البته به خاطر داشته باشید که هیچ‌گاه نباید آن‌ها را وادار به بخشش وسایلی که به‌ آن‌ها علاقه دارند، کنید. اغلب کودکان همیشه خواهان بخشش و نیکوکاری نیستند، اما اگر خود برای این کار داوطلب شدند، بهتر است کمک آنها را بپذیرید. یکی از روش‌هائی که می‌توان به وسیلهٔ آن به روحیه سخاوتمندی کودکان پی برد، مشاهدهٔ رفتارهای آن‌ها هنگام بازی‌های جمعی است. کودکی که خودخواه باشد، از این که اسباب‌بازی‌های خود را به دیگر کودکان بدهند، احساس ناراحتی می‌کند. لازم به ذکر است که این احساس کودک ناشی از حس ناامنی و عدم اعتمادی است که او نسبت به محیط، اعضای خانواده، دوستان و ... دارد.

اگر می‌خواهید کودک‌تان ویژگی خساست و خودخواه بودن را نداشته باشد، در وهلهٔ اول سعی کنید امنیت، اعتماد و مثبت‌اندیشی را در او تقویت کنید. سپس به منافع دیگران بیاندیشند. آنها به تدریج یاد می‌گیرند که احساس‌ها و عاطفه‌های دیگران را درک کنند و به آنها احترام گذارند. ولی می‌توان با آموزشی هدفمند و برنامه‌ریزی شده، ویژگی‌های برتر شخصیتی را در آن‌ها رشد و پرورش داد. برای مثال، پدر و مادر می‌توانند با رعایت آداب و رسوم‌های خانوادگی در دادن هدیه‌های تولد، دادن عیدی به دیگر کودکان خانواده، سهیم شدن و یا بخشیدن اسباب‌بازی‌ها و کتاب‌ها با دیگر کودکان، کمک به افراد نیازمند، بازدید از مراکز نگهداری کودکان بی‌سرپرست و ... کودکان را سخی و بخشنده بار آورند. برای آموزش سخاوتمندی به کودک و کاهش حس خودمحوری در او می‌توان از راهکارهای عملی زیر بهره جست؛ کودک را با کودکان بزرگتر از خودش که رفتارهای ملایم‌تر و صبورانه‌تری دارند، هم‌بازی کنند؛ تا او نیز به‌تدریج این‌گونه رفتارها را بیاموزد. کودک زمانی مفهوم سهیم شدن با دیگران را یاد می‌گیرد که احساس امنیت درونی کند. بنابراین اگر کودک در یابد که از سوی بزرگترهایش مورد توجه و علاقه است و برای حمایت شدن نیازی به سرسختی و پا‌فشاری ندارد، حس امنیت در او شکل خواهد گرفت و به تدریج می‌تواند به نیازهای دیگران هم توجه کند. اگر پدر و مادر متوجه شوند که کودک اسباب‌بازی‌هایش را به دوستش می‌دهد تا او هم با آن‌ها بازی کند، باید این رفتار او را مورد تحسین قرار دهند. کودکان خردسال به روش‌های تند و خشن پاسخ می‌دهند. اگر پدر یا مادر مشاهده کردند که دو کودک بر سر یک اسباب‌بازی خاص کشمکش و دعوا دارند، بهتر است برای مدتی آن اسبا‌ب‌بازی را بردارند و زمانی که بچه‌ها توانستند مفهوم با هم بازی کردن و سهیم شدن را درک کنند، آن را بیاورند.

یادگیری رفتارهای اجتماع‌پسند نیاز به الگو، تمرین و زمان دارد. اگر کودک شاهد رفتارهای سخاوتمندانهٔ والدینش باشد، بدیهی است که یاد می‌گیرد خود نیز از آن‌چه دارد، ببخشد. هر چند وقت یک‌بار به اتفاق فرزندتان، سرِِِ‌ کمد اسباب‌بازی‌ها، کتاب‌ها، لباس‌های کوچک شدهٔ او بروید و با انتخاب آن‌چه که لازم ندارد و دادن آن‌ها به کودکان نیازمند، لذت بخشش و نیکوکاری را در دل او پرورش دهید. اگر فرزندتان علاقه‌ای خاص به اسباب‌بازی و یا لباسش دارد، این اطمینان را به او بدهید که مجبور نیست آن‌‌را به دیگری بدهد. کودکان زمانی که دریابند می‌توانند وسایل مورد علاقه‌شان را نگه دارند، برای بخشش سایر وسایل‌شان راحت‌تر اقدام می‌کنند. اگر متوجه شدید که کودک‌تان با دوستش سرِِِ یک اسباب‌بازی دعوا می‌کند، سعی کنید خود را در ماجرای آن‌ها درگیر نکنید،زیرا آنان زود متوجه خواهند شد، که بد‌رفتاری‌شان، با هم، موجب دوری آن‌ها از یکدیگر خواهد شد. کودک‌تان را به انجام بازی‌های گروهی تشویق کنید. بازی‌هائی که چند نفر برای به دست آوردن هدفی مشترک فعالیت می‌کنند، موجب رشد و تقویت روحیهٔ جمعی در آن‌ها می‌شود.

توسط فرهاد الوردی

http://zendegi-movaffagh.blogfa.com