خوشحال ترین بودم و ناراحتم امروز

گپی با محمد بنا مربی تیم ملی کشتی فرنگی که به تازگی با دست پر از مسابقات جهانی کُشتی برگشته

یکی از مهم‌ترین اخبار ورزشی در هفته گذشته رقابت‌های کشتی آزاد و فرنگی قهرمانی جهان بود...

سال‌ها قبل، ایران تنها در کشتی آزاد صاحب عنوان می‌شد و با وجودی که کشتی اولین ورزش این مرز و بوم محسوب می‌شد مسوولان ورزشی در رشته کشتی‌فرنگی به تک‌مدال‌های مرحوم فیروز علی‌زاده و حسن رنگرز دل خوش می‌کردند اما خوشبختانه امروز کشتی فرنگی به شرایطی دست یافته که بعد از عنوان قهرمانی رقابت‌های جام‌جهانی این رشته،‌ نمایندگان کشورمان توانسته‌اند در دیدارهای جهانی ۲۰۱۰ نیز خوش بدرخشند. محمد بنا که یکی از تاثیرگذارترین مربیان ایران در چند سال اخیر محسوب می‌شود، موفق به کسب رکوردهای جالب‌توجهی در این رشته شده است. این هفته، سراغ این مربی توانمند کشورمان رفته‌ایم تا پای صحبت‌هایش بنشینیم.

▪ بعد از کسب پنجمین مدال طلای جهان توسط سوریان،‌ شما چه احساسی داشتید؟

ـ خوشحال‌ترین آدم روی زمین بودم؛ هر چند که الان کمی‌ ناراحتم!

▪ چرا ناراحت؟

ـ اتفاق مهم موفقیت بچه‌ها بود و به بار نشستن زحمات آنها و کادر فنی و من به این دلیل خیلی خوشحال شدم. اما به خاطر تبعیضی که وجود دارد ناراحتم؛ واقعا ناراحتم که رسانه ملی اینقدر به ورزش ملی کم‌توجه است. وقتی شنیدم که مسابقات پخش نشد، خیلی ناراحت شدم چون بچه‌ها واقعا زحمت کشیدند و کشتی‌های خوبی گرفتند اما هیچ‌کس ندید. حتی قهرمانی سوریان هم به صورت زنده روی آنتن نرفت. اما بارها دیده‌ایم که یک دیدار نه چندان مهم فوتبال مثلا دیدار دوستانه ایران و لاتزیو پخش زنده که می‌شود هیچ، تکرار هم می‌شود؛ در حالی که تیم ما برای اولین‌بار در کشتی‌فرنگی مسابقات جهانی ۲ طلا با هم گرفت و برای اولین بار یک کشتی‌گیر فرنگی کار توانست ۵ مدال طلای جهان را به نام خود ثبت کند.

▪ از این بی‌مهری‌ها بگذریم؛ علت موفقیت تیم چه بود؛‌ موفقیتی که فوتبال با این همه سر و صدایش نتوانسته یک مقدار از آن را به دست بیاورد؟

ـ چند سال است که من مربی تیم ملی کشتی‌فرنگی ایران هستم. نمی‌خواهم بگویم فقط من دلیل این پیروزی هستم اما در این مدت برنامه‌های بسیاری برای ورزشکاران داشتم؛ تمرین، گرم کردن، استراحت به‌موقع، تغذیه مناسب، استفاده از مشاوره‌های روان‌شناسی، تست‌های دوره‌ای سلامت و...

▪ پس شما از مشاوره‌های روان‌شناسی هم استفاده می‌کردید؟

ـ بله؛ داشتن سلامت روانی خیلی مهم است، مخصوصا در شرایط سخت و بحرانی و به همین خاطر ما برنامه‌های منظم مشاوره روانی و تست سلامت داشتیم چون ورزشکار باید آماده قرار گرفتن در جو سالن مسابقه باشد، خصوصا اگر یک بار شکست را تجربه کرده، این وظیفه مربی است که روحیه ورزشکار را بالا ببرد و شرایط را برای حضور او در مسابقات آماده کند. اگر با من بود حتما از یک روان‌شناس ورزشی نیز در کنار تیم استفاده می‌کردم؛ چراکه معتقدم همان‌طور که باید پزشک همراه تیم اعزام شود، حضور روان‌شناس نیز جزو ملزومات تیم‌های ورزشی است.

▪ منظورتان از تست سلامت که گفتید، چه بود؟

ـ ورزشکاران باید به صورت دوره‌ای بررسی شوند تا اگر آسیبی دارند که خودشان از آن بی‌خبرند، مراحل درمانی را آغاز کنند.

▪ گفتید به ورزشکاران رژیم غذایی هم می‌دهید. چه‌جور رژیمی برای آنها تجویز می‌کنید؟

ـ خب، کشتی‌گیر اگر بخواهد خوب کشتی بگیرد باید تغذیه مناسبی داشته باشد. منظورم اصلا پرخوری نیست؛ بلکه استفاده از تمام مواد غذایی‌ای است که بدن به آنها نیاز دارد. یعنی استفاده از مقادیر کافی گوشت سفید و قرمز، شیر و لبنیات تازه، سبزی و میوه و حذف قند و شیرینی، تنقلات شور، چربی‌ها و...

▪ در این زمینه سخت‌گیری هم می‌کنید؟

ـ سعی ما کنترل ورزشکاران است، نه سخت‌گیری! اما واقعیت این است که اگر ورزشکار خارج از رژیم غذایی رفتار کند، خودش آسیب خواهد دید و حتی ممکن است این باعث شود که او از دنیای قهرمانی فاصله بگیرد.

▪ یعنی مثلا استفاده افراطی از خوراکی‌های شیرین می‌تواند قهرمان‌شدن را به خطر بیندازد؟!

ـ بله! یک ورزشکار که عادت به خوردن شکلات و شیرینی دارد، قطعا هیچ کنترلی روی وزن خود ندارد. در کشتی هم همه حرف‌ها را وزن می‌زند. کم کردن وزن واقعا باعث افت شرایط جسمانی ورزشکار می‌شود پس ورزشکار باید از همان اول مراقب خوراکی‌هایی که می‌خورد، باشد.

▪ آسیب‌‌های مرسوم در کشتی چه نوع آسیب‌هایی هستند؟

ـ دررفتگی کتف، مشکل کمر، آسیب‌های مفاصل آرنج و مچ از مهم‌ترین آسیب‌های این رشته است که متاسفانه نپرداختن به آنها ورزشکاران بسیار توانایی را از کشتی دور کرد. به عنوان نمونه، علیرضا دبیر ۲ بار کتفش را عمل کرد و درنهایت همین مصدومیت‌اش باعث شد که کشتی را کنار بگذارد.

▪ ورزشکاران شما از مکمل‌های غذایی هم مصرف می‌کنند؟

ـ بله؛ گاهی مواقع استفاده از مواد غذایی نمی‌تواند نیاز بدنی یک ورزشکار را در حد کافی تامین کند.

▪ خودتان هم به رژیم غذایی خاصی پایبند هستید؟

ـ بله؛ سلامت برای من بسیار مهم است. اگر تغذیه مناسبی نداشته باشم، نمی‌توانم پا‌به‌پای ورزشکاران جوان فعالیت ورزشی داشته باشم. من هم رژیم و عادت‌های غذایی خاص خود را دارم و سعی می‌کنم تمام گروه‌های غذایی را در رژیم خود داشته باشم.

▪ مثلا چه عادت غذایی دارید؟

ـ من سعی می‌کنم شام نخورم و به جایش از میوه و سبزیجات تازه استفاده کنم. سالادی که می‌خورم مملو از جوانه‌هاست. دوست دارم حبوباتی که در غذاهای خانگی استفاده می‌شود یکی دو روز خیس خورده و کمی ‌جوانه داشته باشد. قند نمی‌خورم و طعم چای تلخ را بیشتر دوست دارم.

▪ با این اوصاف، وضعیت سلامت جسمانی‌تان چطور است؟ سابقه بیماری خاصی ندارید؟

ـ نه، خوشبختانه مشکلی ندارم.

علیرضا بهمن