پیروزی مخدر

دوپینگ در ورزش امروز به معضلی بزرگ تبدیل شده است. واژه دوپینگ در اصل از زبان آفریقای جنوبی مشتق شده که اشاره به یک نوشیدنی الکلی باستانی دارد که به عنوان محرک در مراسم رقص استفاده …

دوپینگ در ورزش امروز به معضلی بزرگ تبدیل شده است. واژه دوپینگ در اصل از زبان آفریقای جنوبی مشتق شده که اشاره به یک نوشیدنی الکلی باستانی دارد که به عنوان محرک در مراسم رقص استفاده می‌شد.

امروزه دوپینگ به معنای استفاده از مواد متعلق به گروه داروهای ممنوع، محدود شده یا استفاده از روش‌های گوناگون غیرمجاز است.

داروهای رایج

داروهای رایج در دوپینگ معمولا در ۵ گروه دارویی طبقه‌بندی می‌شوند:

الف) داروهای محرک سیستم عصبی مرکزی: از این رده می‌توان آمفتامین، کوکائین، افدرین، پسودوافدرین، فلیل پروپانولامین و... را نام برد.

ب) داروهای مخدر: از این داروها می‌توان هروئین، مرفین، متادون و... نام برد.

ج) استروئیدهای آنابولیک: داروهایی نظیر ناندرولون، تستوسترون، اکسی‌متولون، استانوزولول و... در این گروه جای می‌گیرند.

د) داروهای ادرارآور: در این گروه می‌توان از فوروسماید، تیازید، اسپیرونالاکتون و... نام برد.

ه) هورمون‌های پپتیدی و گلیکوپروتئینی و آنالوگ‌های آنها: داروهایی مثل هورمون رشد اریتروپویتین و... در این دسته جای می‌گیرند.

با این حال برخی از مواد یا داروها نیز موجودند که مصرف آنها تا حد خاصی بلامانع است ولی استفاده بیش از حد مجاز آنها دوپینگ تلقی می‌شود. از این میان می‌توان از ماری‌جوآنا(حشیش)، داروهای بی‌حس‌کننده موضعی، کورتیکوستروئیدها و بتابلوکرها نام برد.

عوارض بی‌شمار

استروئیدهای آنابولیک (نظیر تستوسترون، ناندرولون و...) که در دوپینگ بسیار مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد دارای عوارض جانبی بسیاری هستند که برخی از آنها برگشت‌پذیر و بعضی دیگر غیرقابل برگشت می‌باشند از جمله می‌توان موارد ذیل را نام برد.

الف) عوارض قلبی و عروقی: احتباس آب و نمک، افزایش حجم خون، ازدیاد فشار خون، افزایش چربی‌های خون، بی‌نظمی ریتم قلب، تغییر ابعاد قلب، انفارکتوس قلبی و سکته مغزی

ب) عوارض کبدی: اختلال در عملکرد کبد، افزایش آنزیم‌های کبدی، یرقان و سرطان کبد.

ج)عوارض جانبی خاص مردان: کاهش تعداد اسپرم‌ها، تحلیل رفتن بیضه‌ها، عقیمی، بزرگ شدن پستان‌ها، احساس دفع فوری و مکرر ادرار، کاهش توانایی جنسی.

د) عوارض جانبی خاص زنان: اختلال در قاعدگی، هیرسوتیسم (رشد زیاد مو در نواحی غیر طبیعی مثلاً در صورت)، تاسی، کلفت شدن صدا، تحلیل پستان‌ها، سرکوب شیردهی، پوست چرب و آکنه.

ه)عوارض جانبی در پسران نابالغ: بسته شدن زودرس غضروف‌های رشد و توقف رشد قدی، رشد غیرطبیعی مو، تیرگی پوست

و)عوارض روانی: افسردگی، هیجان بیش از حد، پرخاشگری، بی‌ثباتی عاطفی، حالت تهاجمی و خشونت، بی‌خوابی، اضطراب، اختلالات شخصیت و وابستگی روانی به دارو.

مواد مخدری نیز که گاهی در دوپینگ استفاده می‌شود عوارض بسیار زیادی به همراه دارد. به عنوان مثال کوکائین ابتدا ایجاد حالت سرخوشی و نشئه و پس از آن حالت ناامیدی می‌نماید. سرعت انعکاس‌های محیطی فرد در پاسخ به دارو بالا رفته ولی در کنار آن، فشار خون و تعداد ضربان قلب نیز به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. از عوارض جانبی کوکائین می‌توان به کاهش هماهنگی حرکات، هیجان، بی خوابی، بی قراری، اضطراب، جنون، سکته‌های قلبی و نارسایی احتقانی قلب اشاره کرد.

در مصرف ترکیبات آمفتامینی نیز به دلیل عدم احساس خستگی توسط ورزشکاران این خطر وجود دارد که این افراد ساعت‌های متمادی به فعالیت بدنی ادامه داده و عوارض جبران‌ناپذیری به بدن آنان وارد آید. عوارض قلبی و عروقی، اختلالات انعقاد خون، خشونت و بی‌رحمی، اعتیاد، تحریک عصبی و گرمازدگی از اثرات ناخواسته این داروها هستند.از عوارض جانبی این دارو می‌توان به افزایش فشار خون، حملات صرعی، آریتمی قلبی و حتی افزایش احتمال سکته قلبی اشاره کرد.داروهای مدر نیز عوارض ناخواسته‌ای همچون بهم خوردن تعادل آب و الکترولیت‌های بدن (که برای حفظ حیات بسیار ضروری است) و مخاطرات قلبی عروقی، عصبی و متابولیک ناشی از آن را به همراه دارند.

تمامی اینها تنها گوشه‌ای از عوارض بی‌شمار داروهایی است که در دوپینگ استفاده می‌شوند.