لزوم گزینش نام نیکو برای کودکان

انسان ها در زندگی اجتماعی خود با ویژگی های اکتسابی و انتسابی که دارند شناخته می شوند. یکی از این مواردی که نشان دهنده عقاید خانواده و خصوصیات وی است نام و اسمی است که شخص دارد. …

انسان ها در زندگی اجتماعی خود با ویژگی های اکتسابی و انتسابی که دارند شناخته می شوند. یکی از این مواردی که نشان دهنده عقاید خانواده و خصوصیات وی است نام و اسمی است که شخص دارد. به همین دلیل والدین باید سعی نمایند نام نیکو و شایسته را برای فرزندان خود انتخاب نمایند. والدین باید توجه داشته باشند که نامگذاری معرف طرز تفکر و خلق و خوی آنهاست و از نظر روانی در روحیه کودک موثر خواهد بود. پیامبر گرامی اسلام، در پاسخ یک پدر، وظیفه وی را چنین بیان می‌فرماید: "تحسن اسمه و ادبه وضعه موضعاً حسناً" نام و تربیتش را نیکو کن و برایش شغل و همسر مناسبی در نظر بگیر.

علاوه بر آن حق داشتن نام از بدیهیات است. آنچه باید در نام گذاری رعایت شود، زمان و چگونگی نامگذاری است که در روایات اسلامی بیان شده است. طبق دستور اسلام، بهتر است قبل از ولادت فرزند، نام نیکویی برایش انتخاب شود یعنی والدین دو نام دخترانه و پسرانه در نظر داشته باشند. حضرت علی (ع) می فرماید: "سمّوا اولادکم قبل ان یولدوا" فرزندانتان را قبل از ولادتشان نامگذاری نمایید.‏

باید از نهادن نام های عجیب اجتناب نمود، زیرا این نام ها ناشی از نادانی و عقده های خود کم بینی والدین می باشد که گاه حتی نام هایی بیگانه از فرهنگ ملی خود انتخاب می کنند و باعث سرافکندگی عقده حقارت در فرزند می شوند. چرا که نام‌های مذهبی و محلی و بومی بهترین نام هایی هستند که شخص

می‌تواند داشته باشد و نشانگر اعتقاد و ملیت وی باشد.‏

رسول اکرم (ص) نام های زشت را تغییر می دادند و به جای آن ها نام های نیکو می گذاردند. امام صادق (ع) می فرماید: "کان رسول الله (ص) یغیّر الاسماء القبیحه فی الرّجال و البلدان". رسول خدا(ص) نام های زشت مردها و شهرها را تغییر می داد.‏

نهادن نام نیکو بر فرزند و پرهیز از انتخاب نام های زشت، نخستین نیکی پدر در حق فرزندش است. صادقانه ترین و حقیقی ترین نام ها، اسم هایی اند نام های انبیاء و معصومین هستند. انتخاب نام های پیشوایان و رهبران دینی و نام های پهلوانان و ایثارگران ملی می تواند نامی شایسته برای افراد باشد.‏

رسول اکرم (ص) می فرماید: "سمّوا اولادکم اسماء الانبیاء و احسن الاسماء عبدالله و عبدالرحمن". فرزندانتان را به نام های پیامبران بنامید بهترین نام ها عبدالله و عبدالرحمن است. چرا که این نام‌ها بندگی و عبودیت انسان را نسبت به معبود و خالق خود نشان می دهد. امام محمد باقر (ع) می فرماید: "أصدق الأسماء ما سمّی بالعبودیّه و افضلها اسماء الأنبیاء" راست ترین نام ها آن است که بر بندگی الهی دلالت نماید و افضل نام ها، نام های پیامبران است.‏

نهادن نام مبارک پیامبران و ائمه معصوم و اولیای الهی بر فرزندان، نه تنها موجب تیمن و تبرک و رضای خاطر فرزندان و والدین می‌گردد، بلکه از جنبه معنوی نیز بسیار مفید است. رسول اکرم‌(ص) می فرماید: "ما من اهل بیتٍ فیهم اسم نبیّ الّا بعث الله الیهم ملکاً یقدّسهم بالغداه والعشیّ". هیچ خانواده ای نیست که در آن اسم پیامبر باشد، مگر آنکه خداوند فرشته ای را به سوی آنها می فرستد تا صبحگاه و شامگاه تقدیسشان نماید. البته این نحوه نامگذاری، اجرا و پادش اخروی نیز دارد و در آخرت سبب سرافرازی و خرسندی فرد می گردد.‏

رسول گرامی اسلام (ص) فرموده اند: "استحسنوا اسمائکم فانّکم تدعون بها یوم القیامه" نام خوب برای خود انتخاب کنید، زیرا شما در روز قیامت با همان نام ها خوانده می شوید. در نامگذاری فرزند باید به این نکات توجه کرد: انتخاب نامی نیکو که دارای نقش تربیتی و خاطره انگیز باشند؛ پرهیز از انتخاب نام ستمگران و کفار و مخالفان اهل بیت و نام هایی که در روایات اسلامی مورد نهی قرار گرفته اند؛ و تاثیر نپذیرفتن از فرهنگ و نام های بیگانه.‏

امام علی (ع) فرمود : و حق فرزند بر پدر این است که نام نیکو برای او برگزیند و ادبش را نیکو سازد و قرآن به او بیاموزد.

اسلام به عنوان های پسندیده و نامهای خجسته و مناسب در نامگذاری ها توصیه فرموده است.

پروردگار متعال در سوره حجرات از به کارگیری القاب ناپسند نهی فرموده و نام و عنوان ناپسند دادن را نتیجه سقوط اخلاقی و تباهی درونی دانسته است.

رسول خدا ( ص ) در برخورد با افراد ، نام ها و کنیه های جاهلیت را تغییر می دادند.

عمر دختری داشت که " عاصیه " ( یعنی گناهکار) صدایش می زدند. پیامبر اکرم ( ص ) او را جمیله ( یعنی زیبا) نامگذاری فرمودند. امام صادق ( ع) می فرماید : رسول خدا نام ناشایسته مردان و شهرها را تغییر می دادند.

سوسن مرادی