جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

اهدای خون، اهدای زندگی است


اهدای خون، اهدای زندگی است

در مرداد سال ۱۳۵۳ شمسی سازمان انتقال خون ایران به منظور ترویج فرهنگ اهدا، تهیه و تأمین خون و فرآورده های سالم و مطمئن و رایگان برای رفع نیاز بیماران نیازمند، بخصوص مبتلایان …

در مرداد سال ۱۳۵۳ شمسی سازمان انتقال خون ایران به منظور ترویج فرهنگ اهدا، تهیه و تأمین خون و فرآورده های سالم و مطمئن و رایگان برای رفع نیاز بیماران نیازمند، بخصوص مبتلایان به تالاسمی، هموفیلی و لوسمی به وجود آمد. از آن تاریخ به بعد، سالروز تأسیس این سازمان در نهم مرداد ماه، به عنوان روز اهدای خون نامگذاری شده است. جمع آوری خون از داوطلبانِ اهدا، و آماده سازی آن برای نجات بیماران و مصدومین، ایجاد پایگاه در بیمارستانها و واحدهای سیار و ثابت جهت تهیه خون، ثبت اطلاعات لازم به منظور دعوت برای اهدای خون به هنگام ضرورت و توزیع خون و فرآورده های آن به مراکز درمانی و بیمارستانها و... از جمله کارهای سازمان انتقال خون ایران می باشد. طبق گفته کارشناسان، هر فرد بالغ (بین ۱۷ تا ۶۵ سال) با وزن متوسط پنجاه کیلوگرم، حدود پنج و نیم تا شش لیتر خون دارد و با اهدای ۲۵۰ سی سی تا ۴۵۰ سی سی از خون خود، نه تنها سلامتی خود را به مخاطره نمی اندازد، بلکه ضمن کمک به سلامتی خود، نجات بخش زندگی دیگری نیز خواهد شد. اهدای خون همچنین می تواند در کشف بیماریهای نهفته در اهدا کنندگان کاملاً مؤثر باشد. هر فرد سالم می تواند در هر سال تا چهار بار با فاصله هشت هفته (دو ماه) خون اهدا کند.

شناخت خون:

بدون تردید خون پدیده ای بسیار پیچیده است که انسان نمی تواند ادعا کند که به تمام ویژگیهای این ماده واقف شده است. خون در حرکتی پیوسته و بی وقفه مسیری در حدود ۱۲۱ هزار کیلومتر را در بدن آدمی می پیماید تا به جریان زندگی دوام ببخشد. چنین مسیری طولانیتر از مجموع خطوط هوایی همه شرکتهای هواپیمایی جهان است. خون، بافت زنده ای است که در آمد و رفت دائمی خود به شصت میلیارد سلول بدن سرکشی می کند و ضمن جمع آوری مواد زاید سلولها، ‌مواد لازم را برای ادامه حیات و فعالیت در اختیارشان قرار می دهد. برخلاف تصور، ‌خونی که در رگهای آدمی جاری است یکنواخت و بدون تغییر و تحول نیست و بدین لحاظ است که خون را بافت زنده می شناسند. مثلاً به فاصله یک چشم برهم زدن حدود یک میلیون و دویست هزار سلول قرمز به پایان عمر صد و بیست روزه خود می رسند و در همین زمان مغز استخوان به همان تعداد سلول قرمز تولید می کند و آنها را وارد جریان خون می سازد. استخوانها در طول زندگی انسان حدود پانصد کیلوگرم سلول قرمز تولید می کنند و هر سلول تا پایان عمر خود هفتاد هزار بار از قلب به نقاط مختلف بدن سفر می کند. در مرحله نخست قلب مانند تلمبه، خون را به اندامها و بافت ها می رساند. جاری شدن خون در رگها به صورت موجهایی متناوب و مجزاست و وظیفه تنظیم حرکت خون نیز به شاهرگها واگذار شده است. در چنین شرایطی خون به تمام بدن می رسد. فشار خون در انتهای مسیر به صفر می رسد و به همین سبب ورزش موجب تسریع گردش خون می شود.

گروههای خونی:

گروههای خونی را بر اساس ساختمان شیمیایی موجود در سطح گلبولهای قرمز به چهار گروه A, B,AB,O تقسیم کرده اند. بدین ترتیب هر گروه خونی مختصاتی دارد و نباید به انسانی دیگر با گروه خونی نامتجانس تزریق شود، اما گروه O را به علت ساختمان خاص گلبولهای آن که نه ضد A و نه ضد B هستند می توان به تمام گروههای چهارگانه تزریق کرد و از این رو گروه O را اصطلاحاً گروه دهنده همگانی می نامند.

روز اهدای خون را گرامی می داریم.