پنجشنبه, ۲۵ بهمن, ۱۴۰۳ / 13 February, 2025
چالش هایی برای مدیریت بیمارستان
پس از پایان یافتن جنگ جهانی دوم، شاهد رشد چشمگیری در علم و تکنولوژی بودهایم. علوم و تکنولوژی منابع سرشاری را به ما عرضه میدارند، تا در حل مشکلات خود از آنها بهره گیریم، و در عین حال خود موجد مسائل تازهای هستند، که واقعیتی از عصر حاضر است.
این پدیدهای را که مورخان آینده از آن به عنوان ویژگی برجسته دوره ما یاد خواهند کرد، امروزه تعالی علمی ما را از دنیای بعد از جنگ جهانی دوم به طور محسوسی جدا ساخته است. مدیریت و چالشهای وابسته به آن نیز در این راستا به عنوان یک سلسله مسائل انسانی و فنی دستخوش تغییر وتحول شده است.
● اقتصاد
افزایش فزاینده هزینههای بیمارستانی نیازمند توجهات اساسی مدیران و مشاوران مالی آنها در زمینه کارایی بیمارستانها میباشد. عدم کارایی بیمارستانها میتواند منتج از علل زیر باشد:
۱) استفاده نامناسب از درمانهای مؤثر
۲) استفاده از درمانهای نامناسب
۳) استفاده نامناسب از تجهیزات بهداشتی درمانی
۴) مدت اقامت نادرست بیماران در سازمانهای بهداشتی درمانی
● تکنولوژی
تکنولوژی جدید منجر به کارایی و اثربخشی بیمارستانها گردیده است. به دلایل متعددی تکنولوژی پیشرفته مورد توجه بیمارستانها میباشد:
۱) تکنولوژی حامی علم پزشکی است. تکنولوژی علم پزشکی را به عمل تبدیل میکند.
۲) استفاده از تکنولوژی جدید موجب افزایش سرعت کار و کاهش بی دقتی و سهل انگاری میشود.
۳) جامعه استفاده از تکنولوژی را پذیرفته است. بسیاری از مردم دستگاه سنگ شکن را به جراحی باز ترجیح میدهند.
۴) تکنولوژی جدید آموزش پزشکی را ساده و سریع مینماید.
۵) تکنولوژی جدید موجب کاهش هزینههای بیمارستانی خواهد شد.
● شاهراههای اطلاعاتی
مدیران مسئول تجزیه و تحلیل بسیاری از چالشهای سازمانی، اتخاذ استراتژیها برنامههای عملیاتی و حل مشکلات سازمانی میباشند. سیستمهای اطلاعاتی یکی از ابزارهای مدیران در دسترسی به اطلاعات مورد نیاز برای حل مشکلات و انجام مسئولیتهای فوق میباشد. سیستمهای اطلاعاتی در سازمانها ریشه دواندهاند و محصول و برایند ساختار سازمانی، فرهنگ، سیاستها، جریان کار و فرایندهای عملیاتی استاندارد میباشند. آنها ابزارهایی برای تغییر تحولات سازمانی هستند. پیشرفت در سیستمهای اطلاعاتی در حال تسریع روندها به سمت جهانی شدن، اقتصاد مبتنی بر دانش و ایجاد سازمانهای غیر متمرکز، انعطافپذیر و یکنواخت میباشند. فناوری سیستمهای اطلاعاتی دیگر به رایانهها محدود نمیشوند، بلبکه شامل مجموعهای از فناوریها میباشند که سبب میشوند رایانهها برای مبادله اطلاعات از طریق شبکه و از فاصلههای بسیار دور و خارج از مرزهای سازمانی به هم متصل گردند. شاهراه اطلاعاتی شبکه ارتباطات راه دور با سرعت بالا و در سطح ملی یا بین المللی است که عموم مردم به آن دسترسی دارند و به سازمان خاصی محدود نیست.
● فمینیسم
مسأله فمینیسم در بهداشت و درمان از دو دیدگاه باید مورد توجه مدیران قرار گیرد: اول کارکنان زن شاغل در بیمارستان و دوم مسائل و مشکلات مرتبط با بیماران زن.
در جوامع گذشته، زنان نقش اساسی را در مراقبتهای بیمارستانی بهعهده داشتهاند. به موازات رشد جوامع این نقش بیشتر به سمت مردها متمایل گشته است. به نحوی که برخی از مردم تصور میکنند که حرفه پزشکی مختص مردها میباشد و زنها باید خدمات کمکی را ارائه دهند. در اوایل قرن نوزدهم بین پزشکان و قابلهها(ماماهای سنتی ) بر سر کنترل تولد نوزادان اختلاف زیادی بود. در اواخر قرن نوزدهم با جنبشهای پرستاری، زنان توانستند تا اندازهای قابلیتهای خود را در حرفه پزشکی نشان دهند. با این وجود هنوز تصور مرد سالاری در حرفه پزشکی وجود دارد. به عنوان مثال در انگلستان که شعار آزادی و تساوی حقوق زن و مرد را سر میدهد، در سال ۱۹۹۵ میلادی زنها تنها حدود یک دهم مشاغل مدیریت ارشد NHS را بهعهده داشتهاند. در حرفه پزشکی بیشتر مرد سالاری و در حرفه پرستاری بیشتر زن سالاری حکمفرماست. در سایر تخصصهای بهداشتی و درمانی نیز مردها نقش بیشتری دارند.
در سال ۱۹۰۰ میلادی در ایالات متحده حدود ۱۹ درصد زنان در بیرون از خانه کار میکردند که ۴/۴ درصد آنها پست مدیریتی داشتند. این رقم در سال ۱۹۵۰ میلادی به ۶/۳۳ درصد و ۶/۱۳ درصد با پست مدیریتی رسید. در سال ۱۹۹۰ میلادی زنان ۶/۴۵ درصد نیروی کار ایالات متحده را تشکیل میدادند. با این وجود، زنان بیشتر پستهای مدیریت عملیاتی و مدیریت میانی را بهعهده دارند و تنها ۵ درصد آنها پست مدیریت عالی را بهعهده دارند (۱۹۹۰ میلادی). با این حال عضویت زنان در عرصه مدیریت منجر به ایجاد مفاهیم جدیدی در این تخصص شده است.
مرد سالاری بودن حرفه پزشکی موجب عدم درک نیازهای بهداشتی و درمانی زنان شده است. زنان در تشریح بیماریهای خود به خصوص بیماریهای تناسلی برای پزشکان مرد اغلب با مشکل مواجه میشوند. بسیاری از زنان پس از درمان نیز با فشارهای روانی روبرو میگردند. به عنوان مثال برداشتن پستانها طی عمل جراحی توسط جراحان مرد نه تنها بعدها اثرات روانی بر بیشتر بیماران داشته، بلکه موجب بهوجود آمدن شکایاتی مبنی بر عدم ارائه تسهیلات مشاورهای و توضیحات کامل قبل از عمل جراحی شده است.
● بیماریهای پزشک زا
بیماریهای پزشک زا شامل بیماریهایی است ، که توسط حرفه پزشکی (تشخیصی و درمانی) بهوجود میآیند. برای بیماریهای پزشک زا میتوان سه بعد بالینی، اجتماعی و فرهنگی در نظر گرفت. بیماریهای بالینی پزشک زا آن دسته از بیماریها میباشند که به خاطر تشخیص و درمان توسط پزشکان یا متخصصان پزشکی بهوجود آمدهاند. بیماریهای پزشک زای بالینی شامل اشتباهات تشخیصی، حوادث حین درمان و اثرات جانبی درمان میباشد. مدارک زیادی در اثبات این حقیقت وجود دارد. گزارش کمیته رسیدگی محرمانه به مرگهای عمل جراحی انگلستان در سال ۱۹۸۷ میلادی بیانگر این واقعیت بود که میزان مرگ و میرهای جراحی ۷/۰ درصد بوده است که یک پنجم این مرگ و میرها قابل جلوگیری بودند. مداخلات جراحی بطور غیر مستقیم مسؤل ۳۰ درصد و بطور مستقیم مسؤل ۷ درصد مرگ و میرهای جراحی بوده است. کمیته مرگ و میر دلایل این مرگ و میرها را اعمال جراحی نامناسب، مراقبت نادرست قبل از عمل و در بعضی از موارد انجام عمل توسط پزشکان کم تجربه بیان نموده است. علاوه بر این ۲ درصد مرگ ومیرها به خاطر مشکلات مربوط به بیهوشی بوده است.
خصص پزشکی به حرفههای پزشکی این قدرت را داده است که در مورد بیماری دیگران قضاوت نمایند. به محض اینکه شرایط و وضعیت افراد تحت عنوان بیماری تعریف شد، آنها تحت قضاوت و کنترل حرفه پزشکی قرار میگیرند. بیماریهای پزشک زای اجتماعی نوعی از سلطه گری پزشکی است که در آن پزشکان بیماری را همیشه در جنبههای زندگی فرد تعریف میکنند. بدین ترتیب که از فعالیتهای اثربخش حل مشکلات جامعه و افراد دور شدهاند. بهجای تمرکز بر فرد باید فرد را در جامعه در نظر گرفت. بسیاری از بیماریهای افراد ناشی از مشکلات اجتماع میباشد.
پزشکی به دنبال این است که درد را کاهش دهد، در صورتیکه درد و تحمل آن، قسمت مهمی از تجربه انسان است و با از بین بردن این تجربه در حقیقت تواناییهای شخصی افراد از بین میرود. بیشتر دردها در جوامع صنعتی ساخته دست بشر میباشد، که عوارض وسیعتری دارد. تسکین درد منجر به خنثی سازی عواملی میشود، که میتوانند علتهای بیماری را از بین ببرند. بیماریهای پزشک زای فرهنگی که در جوامع صنعتی شیوع دارد، بیشتر به عوارض بیماریها توجه میکند. بسیاری از مردم در مواقع بروز دردهای خفیف مثل سردرد بدون معطلی به مصرف داروهای مسکن میپردازند. در صورتیکه تسکین موقتی درد مانع از پیگیری شخص در مورد علتهای اصلی درد میگردد.
● انقلاب بدون کاغذ
سیستمهای خدمات بهداشتی و درمانی با توجه به روند تزایدی تکنولوژی اطلاعات باید دوباره سازماندهی شوند. تکنولوژی اطلاعات جدا از تأثیری که بر ساختار سازمان دارد، بر مسیری که بیمارستانهای فردا باید طی کنند نیز مؤثر واقع میشود. تبادل الکترونیکی اطلاعات، مشتریان، فروشندگان و تولید کنندگان را به طور مستقیم به هم مربوط میسازد. این تکنولوژی اطلاعاتی نقش بسزایی در انقلاب بدون کاغذ دارد. فرمها و دستورهای کتبی حذف خواهند شد، و اطلاعات مستقیماً وارد رایانهها میشود. رایانهها به گونهای طراحی میگردند که اطلاعات را تفسیر میکنند و تصمیمهای لازم اتخاذ میشود. مبادله الکترونیکی دادهها موجب حذف بعضی از شغلها میشود، زمان انجام وظایف را کاهش و بهرهوری و سود سازمان را افزایش میدهد.
سیستمهای خدمات بهداشتی و درمانی باید قادر باشند تا جمعیت تحت پوشش خود را برای ارائه درمان اثربخش و کارآمد با حداقل هزینه و خطرات احتمالی بشناسد. مدیریت دارای دو ویژگی اساسی است ؛ پویایی و سرعت. زمان نیمی از فلسفه مدیریت را تشکیل میدهد. هدف دستیابی به بهترین سطح بهرهوری در حداقل زمان و هزینه میباشد.
برای توسعه سیستم خدمات بهداشتی و درمانی مدارک پزشکی بیمار مبتنی بر رایانه که به عنوان پرونده پزشکی الکترونیک بیمار خوانده میشود، الزامی است. C.P.R شامل کلیه اطلاعات پزشکی فرد در مدت زندگی وی میباشد، که تمام اطلاعات ذخیره شده را در هر مکان و زمانی در دسترس استفاده کنندگان قرار میدهد. C.P.R در حقیقت اولین ابزار برای مدیریت اطلاعات بیمار است، که معادل چارتهای کاغذی موجود در پرونده بیمار بوده، درمان بیماران را به صورت مقطعی دنبال کرده و استانداردهای کیفی مراقبت را در سیستم بهداشت و درمان تضمین مینماید و در نهایت موجب کاهش هزینهها و افزایش کارایی خدمات میگردد. تقریباً ۱۱ درصد تستهای آزمایشگاهی به صورت تکراری انجام میشود؛ زیرا نتایج آزمایشات در پرونده بیمار قید نشده است. علاوه بر این حدود ۳۸ درصد وقت پزشکان و ۵۰ درصد وقت پرستاران صرف نوشتن چارتها و مدارک بیمار میشود.
کلیه اطلاعات بالینی فرد بدون توجه به مبدأ و منبع آن (ارائه دهنده، بیمار و رایانه) در C.D.R بر مبنای اطلاعات ذخیره میشود. تسهیلات ذخیره اطلاعات موجب سهولت دسترسی و استفاده از آن اطلاعات برای اهداف مختلف میگردد. با استفاده از تکنولوژی C.D.R ، با تولد هر شهروند کلیه اطلاعات بهداشتی و دموگرافیک وی در بانک اطلاعات بهداشتی ذخیره میشود. کارت C.D.R باید توسط فرد در طول عمرش نگهداری شود. به هنگام استفاده از خدمات بهداشتی C.D.R همراه وی با اطلاعات بیمارستان محل دریافت خدمات تکمیل میشود. اطلاعات موجود در C.D.R باید ساده و کاربردی بوده، و مشخصات فرد، عکس و اثر انگشت وی در آن ثبت گردد، تا فرد در هر نقطهای از این کره خاکی قابل شناسایی باشد. در موارد اورژانسی که فرد ممکن است به هوش نباشد، با استفاده از کارت C.D.R وی ،بهراحتی میتوان به گروه خونی، سابقه بیماری و سایر اطلاعات بهداشتی و پزشکی وی دسترسی پیدا کرد.
● بیو تروریسم
در سال ۱۳۴۶ میلادی سربازان مغول با استفاده از منجنیق عامل عفونی طاعون را از بالای دیوار شهر به درون شهر کافه منتقل نمودند و با این روش پس از مدتها محاصره شهر مذکور را به تصرف در آوردند. در جنگ جهانی دوّم ژاپن نیز از عامل بیولوژیکی Bubonic Plague در چین و منچوری استفاده نمود. سیاه زخم و آبله مرغان به آسانی جمعیت زیادی را مبتلا میسازد.
بیمارستانها بهویژه بیمارستانهای آموزشی و پژوهشی بهدلیل اینکه با نمونههای خطرناک بیماریها سر و کار دارند، از این جهت حائز اهمیت هستند. به ویژه بخش آزمایشگاه بیمارستان باید از لحاظ کنترل دقیق نمونههای خطرناک آزمایشگاه و محیطهای کشت آنهامورد مراقبت و کنترل شدیدی باشند. دسترسی افراد تروریست به هر کدام از این نمونهها میتواند بحرانی را برای جامعه بوجود آورد. تصور کنید آلوده نمودن آب شهر به عامل بیماریزای وبا چه فاجعهای میتواند ایجاد نماید. در این میان میتوان به شیوع سیاه زخم بعد از حادثه یازده سپتامبر در ایالات متهده اشاره نمود.
سایتهای اینترنتی اگر چه از لحاظ نقل و انتقال اطلاعات بهداشتی و درمانی نقش بسزایی را بهعهده دارند و در امر آموزش و پژوهش ارائه دهندگان خدمات بیمارستانی و افزایش میزان آگاهی مصرف کنندگان خدمات بسیار مفید میباشند، ولی سوءاستفاده از این سایتها میتواند به ایجاد رعب و وحشت همگانی منتهی شود. این دادههای بیوتوریسم موجب اعمال تنشهای روحی و جسمی بسیاری بر جامعه میگردد. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها تنها در یک روز در نوامبر سال ۲۰۰۱ میلادی، بیش از یک میلیون نفر در معرض آسیبهای این وب سایتهای بیوتروریسم قرار گرفتند که منجر به ایجاد وحشت عمومی گردیده است.
بیمارستانها به دو صورت با حملات بیوتروریستی مقابله میکنند:
۱) حوادث و سوانح فوری مانند بمب گذاریها که تعداد زیادی از افراد را در زمان واحدی مصدوم میکند یا از بین میبرد که نیاز به خدمات درمانی اورژانسی دارند.
۲) حوادث و سوانح تأخیری مانند انتشار سیاه زخم که طیف زمانی وسیعتری را در بر میگیرد و نیاز به خدمات تشخیصی و درمانی تخصصی دارد.
● مقایسه کار مدیر بیمارستان و پزشک
پزشک برای درمان بیمار باید با بیمار ارتباط برقرار نماید و به معاینه جسمی او بپردازد. سپس به جمعآوری اطلاعات لازم و کافی میپردازد و در مرحله سوم به درمان بیماری اقدام مینماید. اگر بخواهیم مدیر را با پزشک مقایسه کنیم؛ مدیر در همه موارد به ایجاد ارتباط با کارکنان سازمان میپردازد و از طریق این ارتباطات رسمی و غیر رسمی به جمع آوری اطلاعات لازم و کافی میپردازد و در نهایت به امر تصمیمگیری برای حل مشکلات اقدام مینماید.
مدیران بیمارستانها علاوه بر داشتن اطلاعات عمومی مدیریت باید در زمینههای حسابداری، اقتصاد، مدیریت منابع انسانی، اقتصاد بهداشت، اصول خدمات بهداشتی و درمانی،حقوق اساسی، حقوق پزشکی، مدیریت مالی، روانشناسی، طرح و تجهیز بیمارستان، استانداردهای بیمارستانی و... نیز اطلاعات کافی داشته باشد.
● مدیر موفق بیمارستان
با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی و تغییرات سریع در ارزشهای انسانی و انتظارات آنها، تغییرات چشمگیری نیز در نقشهای مدیران بیمارستانها بوجود آمده است. مدیر برنامه ریز و مجری خط مشی و استراتژی سازمان است . مدیر بیمارستان مهمترین فرد سازمانی در بیمارستان میباشد و نقش اصلی را در حل مشکلات به عهده دارد.
نقش هایی که یک مدیر موفق باید در بیمارستان به عهده داشته باشد، عبارتند از:
۱) توانایی پیش بینی و برنامه ریزی: در حالیکه اکنون مدیر هستید برای آینده برنامه ریزی کنید.
۲) توانایی ارائه و پذیرش نظریههای جدید: همواره یک عامل تحول درسازمان باشید.
۳) توانایی قبول خطرات برای رسیدن به نظریههای جدید: هرگز از بهوجود آوردن تغییرات به علت خطرات احتمالی آن نترسید.
۴) توانایی همکاری، هماهنگی، تشریک مساعی، سازماندهی، تخصیص منابع و کنترل: به خاطر داشته باشید انجام کارها توسط دیگران تنها از طریق هماهنگی و همکاری متقابل امکانپذیر است.
۵) توانایی تجزیه و تحلیل اطلاعات دریافتی: اطلاعات دریافتی شما باید جامع، مختصر و کامل باشد تا به هنگام تجزیه و تحلیل اطلاعات وقت شما راتلف نکند.
۶) توانایی برقراری برابری و عدالت اجتماعی در برخوردهای داخل و خارج سازمانی: به خاطر داشته باشید که روابط عمومی ۵۰ درصد مشکلات را برطرف میسازد. هرگز خود را نسبت به همکارانتان برتر ندانید.
۷) توانایی داشتن اطلاعات، مهارت و تجربه کافی: نیازی نیست که شما اطلاعات تخصصی و کامل در هر زمینهای داشته باشید، چون به درد شما نمیخورد. داشتن یک سری کلیات در هر زمینه مفید میباشد. سعی کنید ازمشاوران تخصصی مورد اعتماد به هنگام تصمیمگیریها استفاده کنید.
۸) توانایی تفویض کارها به دیگران: تفویض اختیار به شما قدرت میدهد.
۹) توانایی استفاده مطلوب از وقت خودتان و وقت دیگران توسط خودشان: نگذارید دیگران برای کارهای جزیی وقت شما راتلف کنند. وقت طلایی است که در هیچ طلافروشی یافت نمیشود.
۱۰) توانایی ایجاد انگیزه در کارکنان: با آگاهی از انگیزانندههای شغلی، کارکنان را برای انجام مطلوب کارها تشویق کنید. به یاد داشته باشید که در بسیاری موارد تشویق بهتر از تنبیه تاثیر میگذارد.
۱۱) توانایی کنترل و ارزیابی صحیح در مواقع ضروری: هیچگاه کارکنان را بدون نظارت کافی رها نکنید.
توسط مهدی یاراحمدی خراسانی
http://athir.blogfa.com
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست